Δεν θεωρείται άδικα ο σημαντικότερος Ρώσος σκηνοθέτης της γενιάς του ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν. Μάλιστα, όσοι είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν πριν από μερικά χρόνια τη δουλειά του στις «Τρεις αδελφές» του Τσέχοφ το έχουν διαπιστώσει. Φέτος ο Κουλιάμπιν συνεργάζεται για πρώτη φορά με Έλληνες ηθοποιούς για να δώσει μια ξεχωριστή, νέα πνοή στην τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι». Η πολιτικά φορτισμένη φετινή ανάγνωση του αρχαίου μύθου της Ιφιγένειας και του Αγαμέμνονα βασίζεται σε μια σειρά βίαιων γεγονότων στο παρασκήνιο της διεκδίκησης της εξουσίας και της τακτικής του πολέμου. Ο Κουλιάμπιν θα τολμήσει να μιλήσει για την ανήθικη πλευρά της πολιτικής, την υποκρισία και την πατριδοκαπηλία, θέματα που παραμένουν διαχρονικά επίκαιρα. Η ιστορία αφορά τη θυσία της Ιφιγένειας ώστε να φυσήξουν οι άνεμοι που θα επιτρέψουν τον απόπλου για την Τροία με στόχο την αρπαγή της Ωραίας Ελένης. Φυσικά δεν πρόκειται για νέο κείμενο, η παράσταση βασίζεται στο έργο του Ευριπίδη όπως το μετέφρασε ο Παντελής Μπουκάλας, που όμως θα νοηματοδοτηθεί εκ νέου μέσα από τη σημειολογία της σκηνοθεσίας και των ερμηνειών ενός εκλεκτικού καστ. Συγκεκριμένα συνεργάζονται σε αυτή την ευτυχή συνάντηση επί σκηνής η Ανθή Ευστρατιάδου, η Μαρία Ναυπλιώτου, ο Θάνος Τοκάκης, ο Νίκος Ψαρράς, ο Νικόλας Παπαγιάννης, ο Δημήτρης Παπανικολάου καθώς και οι Δημήτρης Γεωργιάδης, Χρήστος Διαμαντούδης, Μάριος Κρητικόπουλος, Βασίλης Μπούτσικος και Αλέξανδρος Πιεχόβιακ.
Οι δηλώσεις των συντελεστών
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Κατερίνα Ευαγγελάτου εξέφρασε τη χαρά της για την υποδοχή ξένων δημιουργών όπως ο Κουλιάμπιν και επισήμανε τις «γέφυρες ανταλλαγής» με Έλληνες ηθοποιούς ώστε να φέρουν τη δική τους οπτική πάνω στο αρχαίο δράμα. Όπως δήλωσε η Κ. Ευαγγελάτου, αυτή η διαδικασία «μπολιάζει το ελληνικό θέατρο και την ελληνική καλλιτεχνική κοινότητα με δημιουργικούς πόρους και προσφέρει στο κοινό την ευκαιρία να δει παραστάσεις εξαιρετικές - με την έννοια της εξαίρεσης, δηλαδή παραστάσεις που δεν μπορεί να δει τη χειμερινή σεζόν». Επίσης σημείωσε ότι η παράσταση θα παιχτεί μόνο στην Επίδαυρο, με το σκεπτικό οι ανάλογες παραστάσεις να καθίστανται μοναδικά και ξεχωριστά γεγονότα.
Με τη σειρά του ο σκηνοθέτης Τιμοφέι Κουλιάμπιν δήλωσε ότι στο επίκεντρο του έργου θα βρίσκεται ο ίδιος ο πόλεμος, που απαιτεί θύματα. Όπως χαρακτηριστικά είπε, τον αφορούν ο μηχανισμός, η στρατηγική και η τεχνολογία ως εμπορεύσιμο προϊόν που συνοδεύει την πολεμική στρατηγική. Δήλωσε ότι όσο εξακολουθούν να γίνονται πόλεμοι τόσο θα επιστρέφουμε σε κείμενα που γράφτηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια μήπως και μάθουμε επιτέλους το μάθημά μας. Ο Κουλιάμπιν είπε τέλος ότι «η Άρτεμις στις μέρες μας θα μπορούσε να είναι μια μορφή εξουσίας, ένας σύγχρονος οργανισμός ή μια κυβέρνηση που ρυθμίζει τα πάντα και κανείς δεν μπορεί να της εναντιωθεί».
Ο μεταφραστής του αρχαίου έργου Παντελής Μπουκάλας δήλωσε ότι «έχουμε το χρέος να μελετάμε σε βάθος και ουσιαστικά τον αρχαίο λόγο, όχι ως αρχαιοκάπηλοι ή ως πατριδοκάπηλοι».
Οι ηθοποιοί
Η Μαρία Ναυπλιώτου (Κλυταιμνήστρα) δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι ο σκηνοθέτης έχει δημιουργήσει έναν κόσμο αφήνοντας σε όλους τους συνεργάτες ελευθερίες αλλά και όρια. Για τον ρόλο της είπε: «Τείνω να δικαιολογώ την Κλυταιμνήστρα, να βρω το καλό της κομμάτι, αλλά η ανάγνωση του Τιμοφέι με οδήγησε να ανακαλύψω ένα πρόσωπο τρομακτικό, τερατώδες, που έχει επιλογές αλλά τις αγνοεί. Κι όταν καταλαβαίνει τι έχει συμβεί, είναι πια πολύ αργά». Η Ανθή Ευστρατιάδου (Ιφιγένεια) είπε ότι ο σκηνοθέτης τους έχει εμπνεύσει όλους με έναν υποσυνείδητο τρόπο, χωρίς να επιβάλλει τον δικό του, αλλά ωθώντας τους ηθοποιούς να βουτήξουν σε πολύ άγριες ψυχικές περιοχές. Ο Νίκος Ψαρράς (Αγαμέμνων) είπε ότι ο σκηνοθέτης είχε ξεκάθαρη άποψη και σαφείς απαντήσεις σε κάθε ερώτηση. Ο Νικόλας Παπαγιάννης (Μενέλαος) σημείωσε ότι αυτές οι διεθνείς συνεργασίες προκαλούν μια λυτρωτική απομυθοποίηση και ότι ο Ρώσος σκηνοθέτης είναι καλά διαβασμένος και έχει πολύ προσωπική σχέση με το έργο.
Ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν σε όλη τη συνέντευξη Τύπου δεν έχανε ευκαιρία να δηλώσει ενθουσιασμένος για την κάθοδό του στην Επίδαυρο και σύμφωνα με όλους τους συντελεστές, δημιούργησε μια παράσταση σχεδιασμένη αποκλειστικά για το αργολικό θέατρο, με απόλυτη συναίσθηση του μεγέθους και της κλίμακας του αργολικού θεάτρου.
