Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις συχνότητες και/ή τα μεγέθη των ξηρασιών σε πολλές περιοχές του κόσμου. Ο αριθμός και η διάρκεια των ξηρασιών έχουν αυξηθεί κατά 29% από το 2000, σε σύγκριση με τις δύο προηγούμενες δεκαετίες. Όταν περισσότερα από 2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν ήδη έλλειψη νερού, αυτό αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα.
Οι προβλέψεις υποδεικνύουν ότι έως το 2050 οι ξηρασίες μπορεί να επηρεάσουν πάνω από τρία τέταρτα του παγκόσμιου πληθυσμού, και περίπου 4,8-5,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν σε περιοχές που αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού για τουλάχιστον ένα μήνα τον χρόνο, από 3,6 δισεκατομμύρια σήμερα.
Έως και 216 εκατομμύρια άνθρωποι θα αναγκαστούν να μεταναστεύσουν έως το 2050, κυρίως λόγω ξηρασίας σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης νερού, της μείωσης της παραγωγικότητας των καλλιεργειών, της αύξησης της στάθμης της θάλασσας και του υπερπληθυσμού.
Ξηρασία στην Ευρώπη και στην Ελλάδα
Σύμφωνα με το Climatebook, έντονες συνθήκες ξηρασίας επικράτησαν στη νότια Ευρώπη στις αρχές Μαΐου 2024 και ειδικότερα στην περιοχή της νότιας Μεσογείου. Ο σύνθετος δείκτης ξηρασίας (CDI) στις αρχές Μαΐου 2024 έδειξε ότι η ανατολική Ισπανία, το μεγαλύτερο μέρος της νότιας και κεντροανατολικής Ιταλίας, η Μάλτα, το μεγαλύτερο μέρος της Ρουμανίας, το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας, τα βόρεια Βαλκάνια, η δυτική Κύπρος, τα νησιά της Μεσογείου και το μεγαλύτερο μέρος της Τουρκίας ήταν σε συνθήκες προειδοποίησης (Warning - πορτοκαλί) με έλλειμμα βροχοπτώσεων.
Ορισμένες περιοχές στην περιοχή της Μεσογείου, ιδιαίτερα στη νότια Ιταλία και την ανατολική Ισπανία, βρίσκονταν σε συνθήκες συναγερμού (Alert - κόκκινο), με την ξηρασία να επηρεάζει τη βλάστηση. Πολύ πιο σοβαρή και παρατεταμένη ξηρασία στο Μαρόκο, την Αλγερία και την Τυνησία, προκαλώντας σημαντικές επιπτώσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι θερμοκρασίες ήταν κοντά στον μέσο όρο σε όλη την Ευρώπη, εκτός από την Ιβηρική Χερσόνησο όπου ήταν ελαφρώς θερμότερες.
Έντονες συνθήκες ξηρασίας επικράτησαν το 1ο δεκαήμερο του Μαΐου 2024 στην Ελλάδα (και επικρατούν μέχρι και τις αρχές Ιουνίου 2024), όπου το 70% της επικράτειας σύμφωνα με τον σύνθετο δείκτη ξηρασίας (CDI) ήταν σε κατάσταση προειδοποίησης με χαμηλά επίπεδα υγρασίας του εδάφους. Επιπλέον, το 5% της επικράτειας ήταν σε κατάσταση συναγερμού με άμεσες επιπτώσεις στην βλάστηση. Η κατάσταση της ξηρασίας στην Ελλάδα είναι ήδη χειρότερη από τις αρχές Μαΐου 2024 και αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω το επόμενο χρονικό διάστημα καθώς αναμένεται έντονο κύμα καύσωνα με απουσία βροχοπτώσεων.
