“Το κουκλόσπιτο δεν είναι παιχνίδι, είναι η προσομοίωση μιας ζωής που αδυνατεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της κατόχου του” ανέφερε η εικαστικός Κατερίνα Ζαχαροπούλου κατά τη συνέντευξη Τύπου της έκθεσης «Το κουκλόσπιτο της Petrοnella Oortman», που εγκαινιάστηκε χθες το βράδυ στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, κάνοντας λόγο για τις “κυψέλες μιας φανταστικής καθημερινότητας και τον πυρήνα ενός σπιτιού που μπορεί να είναι και τόπος εγκλεισμού”, όπως είπε.
Πρόκειται για μια εγκατάσταση που αποτελείται από δέκα βιντεοπροβολές, με σκηνές γύρω από την καθημερινή ζωή μιας γυναίκας, που συμβαίνουν σε ένα κατασκευασμένο οικιακό περιβάλλον το οποίο έχει εμπνευστεί και δημιουργήσει η εικαστικός. Κυρίως μια επανεγκατάσταση, ένας σταθμός του ιστορικού ολλανδικού κουκλόσπιτου που επιχειρεί η εικαστικός σαν ένα προσωπικό και φανταστικό ταξίδι.
Όλα άρχισαν έντεκα χρόνια πριν, όταν επισκέφθηκε στο Άμστερνταμ το κουκλόσπιτο της Όρτμαν, ένα έργο που δημιούργησε αυτή η πλούσια αστή ανάμεσα στο 1686 και το 1710, “η οποία, ταυτόχρονα με το κανονικό της σπίτι, έφτιαξε και μια πιστή μικρογραφία του, με τα έπιπλα και τα μικροαντικείμενα, που αναδείκνυαν όλην την παράδοση της εποχής, κατασκευασμένα από εκλεκτούς τεχνίτες”.
Η αφήγηση της Κατερίνας Ζαχαροπούλου, η οποία σκηνοθετεί οικιακά σκηνικά με έπιπλα μινιατούρες από ένα ετερόκλητο σύνολο προσωπικών ενθυμημάτων, φωτογραφιών και διακοσμητικών αντικειμένων, αρχίζει στην είσοδο της έκθεσης με ένα γράμμα που έγραψε στην Όρτμαν, σαν να ήταν εν ζωή, απευθύνοντάς της μια πρόσκληση φιλοξενίας στο δικό της σπίτι.
Δίπλα στο γράμμα αναδεικνύεται ένα έπιπλο που μοιάζει πολύ με το αυθεντικό κουκλόσπιτο, αγορασμένο από ένα παλαιοπωλείο στο Μοναστηράκι, όπου πάνω του προβάλλεται ένα βίντεο γυρισμένο από την εικαστικό, που δείχνει έναν Ιταλό ωρολογοποιό εν ώρα εργασίας στη Βενετία, ο οποίος επισκευάζει παλιά ρολόγια, μια υπόμνηση του χρόνου που περνά.
Η κ. Ζαχαροπούλου, ξεναγώντας μας στην έκθεση, μας ομολόγησε τη συλλεκτική της διάθεση για μικροαντικείμενα που τοποθετούσε μέσα σε ένα κουτί, λέγοντας “συχνά φαντάζομαι ότι ζω μέσα σε ένα κουτί”. Χρησιμοποιώντας πολλά από αυτά, τα οποία εξυπηρετούν τη δράση της ιστορίας της, αφηγείται την διαδρομή μιας γυναίκας, που υποδύεται η ίδια, σε βιντεοσκοπημένη περφόρμανς ρόλων, να κατοικεί σε έξι δωμάτια του κουκλόσπιτου: το Δωμάτιο της Αναμονής, των Αναμνήσεων, του Καθαρισμού, της Ανάγνωσης, του Περπατήματος και του Νερού.
Το έργο είναι μια παραγωγή του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης - Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Μπέι Χαμάμ το 2011 σε επιμέλεια της Συραγώς Τσιάρα, η οποία έκανε λόγο για μια διαδραστική σχέση με τον επισκέπτη και μια έκθεση που τον καλεί σε μια μετοίκηση.
Το μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη Γιώργος Μαγγίνης μίλησε για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο χώρο για τους οποίους η έκθεση αναρωτιέται, αναφερόμενος στις γυναίκες που έφτιαχναν οικιακούς μικρόκοσμους σαν μικρογραφική οπτική της καθημερινότητας. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 12 Μαρτίου.
