Βρυξέλλες - Ανταπόκριση
Η ανησυχία απέναντι στο ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη είναι έκδηλη εδώ και λίγες ημέρες στις Βρυξέλλες, σε συνέχεια των πολιτικών εξελίξεων στην Ιταλία και της κυβερνητικής συνεργασίας των δύο λαϊκιστικών, αντισυστημικών κομμάτων που έχουν την πλειοψηφία σήμερα στην Ιταλία.
Παρόλο που η επίσημη γλώσσα των Βρυξελλών παραμένει ψύχραιμη, στους διαδρόμους των θεσμικών οργάνων έχουν επανεμφανιστεί οι ξεχασμένες αναφορές στη συμπεριφορά των χρηματοπιστωτικών αγορών, την άνοδο των spreads και την απειλή της αβεβαιότητας. Παράλληλα, υψηλά ιστάμενοι των θεσμών εμφανίζονται έτοιμοι να «κλείσουν» όποιες εκκρεμότητες υπάρχουν -του ελληνικού προγράμματος συμπεριλαμβανομένου- με τον καλύτερο και ταχύτερο τρόπο, έτσι ώστε να περιορίσουν τις όποιες επιπτώσεις.
Το σενάριο μιας ιταλικής κρίσης δεν είναι καινούργιο, ούτε οι φόβοι που το συνοδεύουν. Η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και το δημόσιο χρέος της ξεπερνά σε απόλυτα νούμερα τα 2 τρισεκατομμύρια (δεύτερο μεγαλύτερο ως ποσοστό του ΑΕΠ μετά το ελληνικό). Ως εκ τούτου οι Βρυξέλλες γνώριζαν εξαρχής της κρίσης ότι ένας πιθανός δημοσιονομικός εκτροχιασμός της Ιταλίας θα έκανε την ελληνική περίπτωση να μοιάζει με απλό πονοκέφαλο. Γι΄ αυτόν τον λόγο φρόντισαν και στο παρελθόν να τη φέρουν στον «ίσιο δρόμο» με όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, πλην ήπια, μέτρα.
Αυτή τη φορά όμως οι Ευρωπαίοι έχουν απέναντί τους το αντισυστημικό Κίνημα των 5 Αστέρων και την ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά, τα οποία απειλούν να επαναφέρουν συνθήκες αστάθειας στην Ε.Ε. τόσο στο οικονομικό ζήτημα όσο και στο προσφυγικό.
Όπως χαρακτηριστικά σημείωνε στην «Α» Ευρωπαίος αξιωματούχος, η προγραμματική συμφωνία των δύο κομμάτων είναι η λιγότερο ανησυχητική, καθώς δεν αντικατοπτρίζει στην πραγματικότητα αυτές τις απειλές. Ωστόσο, η διαφαινόμενη αδυναμία των Ιταλών να βρουν αξιόπιστο πολιτικό προσωπικό που θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας (και φυσικά το υπουργείο Οικονομικών) και το οποίο θα μπορεί να συνομιλήσει με τις Βρυξέλλες ανεβάζει τα επίπεδα ανησυχίας στο «κόκκινο».
Με τις αγορές, λοιπόν, να παραμονεύουν από την προηγούμενη εβδομάδα, οι Βρυξέλλες από τη μία στέλνουν μηνύματα συμμόρφωσης στην Ιταλία και από την άλλη υπολογίζουν με χειρουργική ακρίβεια τις κινήσεις τους.
Ενδεικτικό είναι ότι την Τετάρτη στις συστάσεις της προς την Ιταλία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιφυλάχθηκε για ακόμα μία φορά να κινήσει στο μέλλον τις διαδικασίες για το υπερβολικό χρέος, προτρέποντας σε λήψη μέτρων 0,6% του ΑΕΠ το 2019. Την ίδια στιγμή, όμως, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η Επιτροπή σέβεται τη «δημοκρατική νομιμότητα» και είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη νέα ιταλική κυβέρνηση όπως και με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, πάντως, πολλοί είναι οι παράγοντες στις Βρυξέλλες που πιστεύουν ότι το ιταλικό ζήτημα μπορεί να ευνοήσει πολιτικά την Ελλάδα, εφόσον όμως δεν εξελιχθεί σε πραγματική κρίση. Όπως σχολίαζε αρμόδια πηγή, σε συνέχεια των εξελίξεων αυτών έχουν «πολλαπλασιαστεί» οι λόγοι να καταλήξουν επιτυχώς και γρήγορα οι διαπραγματεύσεις για το τέλος του προγράμματος, ενώ και υψηλόβαθμος παράγοντας της Ευρωζώνης ξεκαθάρισε την Τρίτη ότι στις 21 Ιουνίου το ελληνικό ζήτημα, συμπεριλαμβανομένου του χρέους, θα έχει κλείσει οριστικά και δεν υπάρχει καμία περίπτωση περαιτέρω καθυστερήσεων.
Ωστόσο, η ίδια πηγή σημείωνε ότι ενδεχόμενη κρίση στην Ιταλία είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει τη συμπεριφορά των αγορών συνολικά απέναντι στις χώρες του Νότου και φυσικά την Ελλάδα, προς το συμφέρον της οποίας είναι, τώρα περισσότερο από ποτέ, μόνο οι συνθήκες «νηνεμίας».
