Υπό την πίεση της σκληρής στάσης της Ιταλίας, που αρνείται να δεχθεί πλοία με διασωθέντες ναυαγούς, πρόσφυγες και μετανάστες στα λιμάνια της, η Κομισιόν παρουσίασε χθες συγκεκριμένες προτάσεις για τη δημιουργία και τη λειτουργία “ελεγχόμενων κέντρων” μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κράτη - μέλη που θα στήσουν ένα τέτοιο κέντρο μπορούν να ζητήσουν έως και 315 συνεργάτες από την Ε.Ε., μεταξύ των οποίων μεταφραστές, ειδικούς σε θέματα παροχής ασύλου και συνοριοφύλακες. Επιπλέον, το κόστος λειτουργίας των κέντρων θα καλύπτεται πλήρως από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Στα “ελεγχόμενα κέντρα” στις κοινοτικές χώρες της Μεσογείου θα εγκαθίστανται οι διασωθέντες πρόσφυγες και μετανάστες. Εκεί θα αποφασίζεται -όσο το δυνατόν ταχύτερα- εάν δικαιούνται διεθνούς προστασίας ή εάν θα πρέπει να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Όσοι δικαιούνται θα μοιράζονται στα κράτη - μέλη, που θα τους αποδέχονται σε εθελοντική βάση. Αυτά τα κράτη - μέλη θα εισπράττουν από τα κοινοτικά ταμεία 6.000 ευρώ ανά πρόσφυγα. Η Κομισιόν θέλει να ξεκινήσει αμέσως πιλοτικά με το πρώτο “ελεγχόμενο κέντρο”, πλην όμως μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί χώρα που να προσφέρεται να το στήσει. Ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος έκανε έκκληση για την εύρεση κοινών, ευρωπαϊκών λύσεων για τη μετανάστευση: «Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών - μελών και των τρίτων χωρών όσον αφορά την αποβίβαση των διασωθέντων στη θάλασσα. Αλλά, για να έχουμε άμεσα αποτελέσματα επιτόπου, πρέπει να είμαστε ενωμένοι - όχι μόνο τώρα αλλά και μακροπρόθεσμα. Είναι ανάγκη να εργαστούμε προς την κατεύθυνση βιώσιμων λύσεων», είπε.
Σήμερα, θα συνεδριάσουν οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών - μελών στις Βρυξέλλες, με βασικό θέμα στην ατζέντα τους τα “ελεγχόμενα κέντρα” και τη δυνατότητα ταχείας χρήσης ενός προσωρινού πλαισίου για την αποβίβαση εκείνων που διασώζονται στη θάλασσα της Ε.Ε. Επιπλέον, θα αναζητήσουν λύσεις για τη μεταφορά των διασωθέντων σε τρίτες χώρες, σε στενή συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Μάλιστα, η Κομισιόν προτείνει να ενθαρρυνθούν όλα τα παράκτια κράτη στη Μεσόγειο να θεσπίσουν ζώνες αναζήτησης και διάσωσης, για να μειωθεί ο αριθμός των θανάτων στη θάλασσα και να διασφαλιστεί ομαλή και προβλέψιμη αποβίβαση.
Από τις προτάσεις της Κομισιόν είναι προφανές ότι έχει γίνει μια στροφή στην ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης, στην κατεύθυνση που επιθυμούσαν οι χώρες του Βίσεγκραντ. Στο επίκεντρό της βρίσκεται πλέον η προστασία των εξωτερικών συνόρων κι όχι η προστασία των ανθρώπων. Επιπλέον, έχει εξαφανιστεί από το τραπέζι η δέσμευση των κρατών - μελών να πάρουν συγκεκριμένο αριθμό προσφύγων στο έδαφός τους. Οι Όρμπαν και σία μπορούν να πανηγυρίσουν τη νίκη τους - και η Ευρώπη να κλάψει τις περιβόητες αρχές της.
Κάκη Μπαλή
