Ορισμένα πρακτικά ερωτήματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, κατά γενική ομολογία, είχε πολύ σοβαρά οργανωτικά προβλήματα που τον εμπόδιζαν να διεισδύσει και να έχει επιρροή στις οργανωμένες κοινωνικές δομές, π.χ., στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στους επιστημονικούς, σωματειακούς, επαγγελματικούς, εκπαιδευτικούς φορείς. Φάνηκε η αδυναμία του από τις πρόσφατες ισχνές εκλογικές επιδόσεις, αλλά εκδηλωνόταν και σε πάμπολλες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων. Μάλιστα, το πιο ανεξήγητο ήταν κατά την κυβερνητική περίοδο, όπου δεν μπορούσε οργανωτικά και επικοινωνιακά να στηρίξει το κυβερνητικό έργο ή να αμβλύνει, εκλαϊκεύσει, τεκμηριώσει τις όποιες κεντρικές επιλογές. Συχνά οι βουλευτές ήταν μόνοι, τα στελέχη κατάμονα, ιδίως τα μέλη, έρημα. Πώς σήμερα συντηρείται η ελπίδα ότι με πολύ δυσμενέστερους όρους, με υποσύνολα των προηγούμενων οργανωμένων δυνάμεων (αφού είτε διασπώνται είτε γυρνούν σπίτι) θα έχουν ο χώρος της Αριστεράς και η συμμαχική περίμετρος καλύτερη εγγραφή στην κοινωνία, καλύτερα αποτελέσματα; Πώς μειούμενος θα γίνεις ισχυρότερος, όταν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά (τα πρόσωπα, τα ταλέντα, η οργανωτική φόρμα, ο λόγος κ.λπ.) παραμένουν ή αμετάβλητα ή αποδυναμωμένα; Πώς τεκμηριώνεται ότι με τις προφανείς μάχες αλληλοφθοράς θα κρατήσει δυνάμεις ο χώρος, θα επικυρώσει την αριστερή, μεταρρυθμιστική, εξυγιαντική φυσιογνωμία του, θα συνεφέρει τους ψηφοφόρους και θα τους επανενεργοποιήσει; Αφού ολόκληρος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσε, πώς θα τα καταφέρουν οι διαιρούμενες δυνάμεις; Ενδιαφέρει αυτό; Ή γίνεται ένα βήμα επιπόλαιο, χωρίς σχεδιασμό τού αύριο; Βέβαια, για να τα λέμε όλα, αυτό (το βήμα χωρίς στοιχειώδη υπολογισμό μέλλοντος) υπήρξε μόνιμο φυσιογνωμικό/κυτταρικό χαρακτηριστικό του ιδιόρρυθμου κόμματος. Το βήμα χωρίς υπολογισμό του επόμενου και του μεθεπόμενου βήματος. Ο εμπειρισμός στη συγκρότησή του προσδιόριζε και την πολιτική φυσιογνωμία του. Το έχω ξαναγράψει. Υπήρχαν κεντρικά κυβερνητικά και κομματικά στελέχη με συμπεριφορά παίχτη σε τάβλι και όχι σκακιστή. Σημασία μόνο στην τωρινή κίνηση. Μόνο η ενεστωτική πραγματικότητα. Καμία άλλη. Ούτε επεξεργασμένα σενάρια, ούτε σχέδια, ούτε υπολογισμός των πιθανοτήτων, ούτε οικονομία στο άνοιγμα των μετώπων. «Όπου βγει». Σήμερα φαίνεται ότι πάλι κυριαρχείται ο χώρος από την ορμή, χωρίς τον βαθύτερο πολιτικό υπολογισμό. Μειωμένες δυνάμεις, μειωμένη διαθεσιμότητα, μειωμένη λαϊκή επένδυση, στεναχώρια και διαψεύσεις βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα ή βαλτώνουν κι αυτή που υπάρχει;
Νομίζω στα 20 μου, οδηγώντας μια δίχρονη μηχανή με απότομη και εκρηκτική εμφάνιση ισχύος, σε έναν ελιγμό επίδειξης (από αυτούς που κάνουν οι πιτσιρικάδες) έφαγα τα μούτρα μου. Σαράντα οκτώ ράμματα για να μάθω να ελέγχω το γκάζι, να προβλέπω την ολίσθηση, να υπολογίζω τα μέτρα πριν από τον τοίχο. Ορμή και χαρά μεταβλήθηκαν σε ατύχημα. Πόσο μάλλον, τρία χρόνια αργότερα, που σε μια φάση ψυχικής συντριβής, αμετανόητα αδιάφορος για το απρόοπτο, με εμβόλισε με τη μηχανή μου ένα αυτοκίνητο (έφταιγε ο τύπος, αλλά κι εγώ, που έμπειρος πια δεν προέβλεψα) και άγγιξα τον άλλο κόσμο. Και η ορμητική χαρά και η ακόμα πιο ορμητική λύπη ήταν μορφές διδακτικών χτυπημάτων. Η περίσκεψη, ο έλεγχος του θυμού, ακόμα και του μίσους (κατανοητά, όλα τα θρύμματα πάθους) εντέλει είναι θεμελιώδεις προϋποθέσεις πολιτικής. Γιατί στην πολιτική δεν είσαι μόνος. Εμπεριέχεις και τον άλλον. Το ψηφοφόρο, τον «εξουσιοδότη», αυτόν που ελπίζει, αυτόν που πιστεύει. Δεν έχεις ευθύνη μόνο του εαυτού σου, για να υποχωρείς στα ανθρώπινα. Στη ζήλια, στην οργή, στην αίσθηση του αδικημένου. Δεν πρόκειται για κατάκτηση της ψυχραιμίας, αλλά για μια βαθύτερη πνευματική κατάκτηση της συλλογικότητας. Έτσι, νομίζω ότι όλα όσα συμβαίνουν αποτελούν τη στέψη μιας γενικής (και εξοργιστικής) ανεπάρκειας.
