Θετική, σε απρόσμενο βαθμό, είναι τελικά η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το θέμα των ομαδικών απολύσεων. Και αυτό καθώς η Πολιτεία -και η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση- διατηρούν στο ακέραιο και ως έχει το δικαίωμα (προ)έγκρισης τυχόν αιτήματος για ομαδικές απολύσεις. Αυτό ήταν το μείζον που εξέτασε το Ευρωδικαστήριο ακόμα και για τις περιπτώσεις επιχειρήσεων που μετεγκαθίστανται σε άλλες χώρες (πολυεθνικές).
Τι αναφέρει η απόφαση: Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι η επίμαχη Κοινοτική Οδηγία 98/59 δεν αντιτίθεται, κατ' αρχάς, σε εθνική νομοθετική ρύθμιση, όπως αυτή που ισχύει στη χώρα μας, με αποτέλεσμα δημόσια αρχή (το υπουργείο Εργασίας) να αποτρέπει ομαδικές απολύσεις σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει εμπεριστατωμένο σχέδιο, στο οποίο θα αξιολογούνται οι συνθήκες στην αγορά εργασίας, η κατάσταση της επιχείρησης και το συμφέρον της εθνικής οικονομίας.
Επομένως, σύμφωνα με την απόφαση, η Πολιτεία και το υπουργείο Εργασίας διατηρούν ως έχει το δικαίωμα προέγκρισης τυχόν αιτήματος ομαδικών απολύσεων και η ισχύουσα ελληνική νομοθεσία δεν αντιτίθεται στην Ευρωπαϊκή Οδηγία 98/59.
Στην κρίση του ΣτΕ η ορθή εφαρμογή της Οδηγίας στην υπόθεση ΑΓΕΤ
Στη συγκεκριμένη περίπτωση της ΑΓΕΤ Ηρακλής το εθνικό δικαστήριο (ΣτΕ) πρέπει να εξετάσει αν η εφαρμογή της στην πράξη ακυρώνει την Κοινοτική Οδηγία. Δηλαδή, να αποφασίσει και το ελληνικό ανώτατο δικαστήριο γι' αυτό που διαπίστωσε και αποφάσισε το Ευρωπαϊκό. Έτσι, το Ευρωδικαστήριο αφήνει στην κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας την εξέταση της ορθής εφαρμογής της Κοινοτικής Οδηγίας στην υπόθεση της ΑΓΕΤ Ηρακλής, επισημαίνοντας όμως ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί στην πράξη κάθε δυνατότητα του εργοδότη να προβεί σε ομαδικές απολύσεις. Πράγμα βέβαια αυτονόητο, που δεν κάνει η ελληνική νομοθεσία.
Η προσφυγή της ΑΓΕΤ και η απόφαση
Υπενθυμίζεται ότι η ΑΓΕΤ Ηρακλής προσέφυγε αρχικά στην ελληνική και μετά στην ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη γιατί δεν μπορούσε να προβεί στις σχεδιαζόμενες 236 απολύσεις στο εργοστάσιο της Χαλκίδας. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι το ελληνικό πλαίσιο δεν είναι αντίθετο στην ευρωπαϊκή νομολογία, αρκεί να μην τίθενται εμπόδια στην πραγματοποίηση των ομαδικών απολύσεων.
Αυτό σημαίνει ότι διατηρείται ανέπαφος ο ισχύων νόμος για τις ομαδικές απολύσεις, δηλαδή δεν αφαιρεί από το υπουργείο Εργασίας τη δυνατότητα κατάργησης ή όχι του «βέτο» στην έγκριση των ομαδικών απολύσεων.
Πιο αναλυτικά, η απόφαση, επικαλούμενη την Οδηγία 98/59/ΕΚ, αναφέρει πως «ελλείψει συμφωνίας με τους εκπροσώπους των εργαζομένων επί σχεδίου ομαδικών απολύσεων, ο εργοδότης δεν μπορεί να προβεί στις απολύσεις αυτές εφόσον η αρμόδια δημόσια αρχή, στην οποία το σχέδιο πρέπει να κοινοποιηθεί, δεν εγκρίνει, με αιτιολογημένη απόφασή της, εντός της προβλεπόμενης από την ως άνω ρύθμιση προθεσμίας και κατόπιν εξετάσεως του φακέλου και αξιολογήσεως των συνθηκών της αγοράς εργασίας, της καταστάσεως της επιχειρήσεως και του συμφέροντος της εθνικής οικονομίας, την εν όλω ή εν μέρει υλοποίηση των σχεδιαζόμενων απολύσεων».
Ωστόσο, σύμφωνα με την απόφαση, «δεν ισχύει όμως το ίδιο εάν διαπιστωθεί ότι, λόγω των τριών κριτηρίων αξιολογήσεως στα οποία παραπέμπει η ρύθμιση αυτή και της κατά περίπτωση εφαρμογής της από την ως άνω δημόσια αρχή υπό τον έλεγχο των αρμοδίων δικαστηρίων, η επίμαχη ρύθμιση έχει ως συνέπεια να καθίστανται οι διατάξεις της Οδηγίας άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας, ζήτημα του οποίου η εξέταση απόκειται στο αιτούν δικαστήριο».
ΓΣΕΕ: Απόφαση αναντίστοιχη με τις προσδοκίες των εργαζομένων
«Αναντίστοιχο των προσδοκιών των εργαζομένων σε όλη την Ευρώπη για θωράκιση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κεκτημένου απέναντι στη μονοσήμαντη επιβολή των οικονομικών ελευθεριών εμφανίζεται το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) μετά τη δημοσίευση της απόφασής του για την υπόθεση των ομαδικών απολύσεων στην ΑΓΕΤ Ηρακλής» είναι σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ η απόφαση.
Όπως σημειώνει η ΓΣΕΕ, η συγκεκριμένη απόφαση αναμένεται να εντείνει τις παράλογες απαιτήσεις των θεσμών που εκπροσωπούν τους δανειστές της χώρας, την ευθύνη όμως για τον τρόπο ενσωμάτωσης της απόφασης στην ελληνική νομοθεσία φέρει αποκλειστικά η ελληνική κυβέρνηση.
Δεδομένου ότι αυτό που αναμένεται πλέον είναι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επί της υπόθεσης συνολικά, η Συνομοσπονδία ζητά από την κυβέρνηση, λόγω της υποχρέωσης συμμόρφωσης στην απόφαση του ΔΕΕ (και όχι στους δανειστές), να λάβει υπόψη της την επίσημη και γραπτή συμφωνία της ΓΣΕΕ και των εργοδοτικών οργανώσεων ότι δεν επιθυμούν κάποια αλλαγή στο εθνικό πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων, που έγινε αρχικά υπό το ILO το 2014 και επαναβεβαιώθηκε το 2016.
Η ΓΣΕΕ επισημαίνει επίσης ότι η κυβέρνηση παράλληλα οφείλει:
α) Να λάβει υπόψη της τη συμφωνία εργοδοτών - εργαζομένων που περιέχεται στην από 22/1/2014 απόφαση για την αναβάθμιση των αρμοδιοτήτων και του ρόλου της Ολομέλειας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας ως προς τη διαδικασία των ομαδικών απολύσεων.
β) Χωρίς καμία καθυστέρηση, να ενισχύσει τον έλεγχο στις κρίσιμες διαδικασίες ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων, όπως επίσης να αυστηροποιήσει και τα πρόστιμα σε περίπτωση παραβίασής τους. Είναι απαράδεκτο στη διαβάθμιση της σημασίας των παραβάσεων η έλλειψη ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων να είναι χαρακτηρισμένη ως παράβαση «χαμηλής προτεραιότητας».
Υπουργείο Εργασίας: Καμία κατάσχεση σε μικροοφειλέτες
Απολύτως ανακριβή χαρακτηρίζει το υπουργείο Εργασίας δημοσιεύματα που αναφέρονται σε δήθεν «κατασχέσεις για μικροοφειλέτες ΙΚΑ - ΟΓΑ» και σε «κυνήγι 500.000 μικροφειλετών» με «ειδοποιητήρια από τη νέα χρονιά».
Όπως διευκρινίζει σε σχετική ανακοίνωση, καμία κατάσχεση δεν έχει γίνει και δεν πρόκειται να γίνει για τέτοιου ύψους οφειλές. Αυτό είναι μια ξεκάθαρη πολιτική απόφαση, και προσθέτει: "Κατασχέσεις επιδιώκονται μόνο όπου υπάρχουν περιουσίες και μεγάλες οφειλές με αποδεδειγμένη δυνατότητα καταβολής εισφορών που δεν γίνεται. Η διαβίβαση των ασφαλιστικών οφειλών κάτω των 5.000 ευρώ στο ΚΕΑΟ δεν συνδέεται με τη διαδικασία των κατασχέσεων και ούτε αλλάζει κάτι σχετικά με αυτή. Αντίθετα, η διαβίβαση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο ΚΕΑΟ κρίθηκε αναγκαία γιατί οι οφειλέτες αδυνατούσαν να προσκομίσουν στα δικαστήρια τις απαιτούμενες βεβαιώσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές τους στα ταμεία και δεν μπορούσαν να υπαχθούν στον νόμο Κατσέλη περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών".
