Ο διάσημος ηθοποιός και σκηνοθέτης Ρόμπερτ Ρέντφορντ, με άρθρο του στην εφημερίδα "Washington Post", μέσω της οποίας αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο Watergate, 45 χρόνια πριν, συγκρίνει την εποχή εκείνη με την "εποχή Τραμπ", τονίζει τη σημασία ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, θυμάται τη μεταφορά στην οθόνη της υπόθεσης Watergate στην ταινία "Ολοι οι άνθρωποι του προέδρου" και, κυρίως, υπερασπίζεται τη δημοσιογραφία, που έχει μπει εδώ και καιρό στο στόχαστρο του νέου Αμερικανού προέδρου.
Τον Ιούλιο του 1972 ταξίδευα με τρένο στη Φλόριντα για να προωθήσω την ταινία "O υποψήφιος". Ταξίδευαν μαζί μου δημοσιογράφοι του καλλιτεχνικού και πολιτικού ρεπορτάζ και άκουσα να συζητούν για μια διάρρηξη στο αρχηγείο της Εθνικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος, στο κτηριακό συγκρότημα Watergate στην Ουάσιγκτον. Το θέμα κάλυπταν δυο νεαροί δημοσιογράφοι της "Washington Post", ο Bob Woodward και ο Carl Bernstein. Οι δημοσιογράφοι βρίσκονταν στην αρχή μιας έρευνας που θα γινόταν γνωστή ως Watergate, το μεγαλύτερο πολιτικό σκάνδαλο της νεότερης αμερικανικής Ιστορίας. Αλλά εκείνο τον καιρό ήταν απλώς μερικά μικρά άρθρα για μια διάρρηξη.
Με τον καιρό γοητεύτηκα από την ιστορία τους. Σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να γίνει μια καλή ταινία - δυο δημοσιογράφοι που αγωνίζονται να φέρουν στην επιφάνεια την αλήθεια. Η πρώτη ιδέα μου ήταν απλώς να κάνω μια ταινία για δυο δημοσιογράφους, τη σημασία της αλήθειας και της ελευθερίας του Τύπου. Το βάθος του σκανδάλου Watergate αποκαλύφθηκε αργότερα. Προσπάθησα να έρθω σε επαφή με τους Woodward και Bernstein. Δεν πήγε καλά. Στην αρχή αρνήθηκαν να απαντήσουν στα τηλεφωνήματά μου γιατί φοβούνταν ότι η κυβέρνηση Νίξον προσπαθούσε με κάποιον τρόπο να τους παγιδεύσει. Τελικά αποκτήσαμε επαφή και φτιάξαμε μια ταινία για την ιστορία τους, το «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου".
Φέτος συμπληρώνονται 45 χρόνια από το σκάνδαλο Watergate. Εξαιτίας της συμμετοχής μου στην ταινία ορισμένοι με ρωτούν για τις ομοιότητες που έχουν τα γεγονότα του 1972 και του 2017. Υπάρχουν πολλές. Η μεγαλύτερη είναι η σημασία που έχουν τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης για την υπεράσπιση της δημοκρατίας μας. Όταν ο πρόεδρος Τραμπ κάνει λόγο για «πόλεμο» με τα μέσα ενημέρωσης, αποκαλεί τους δημοσιογράφους «από τα πιο ανέντιμα ανθρώπινα όντα στη Γη» και στέλνει μηνύματα στο Τwitter ότι είναι «εχθροί του αμερικανικού λαού», η γλώσσα που χρησιμοποιεί ανεβάζει σε νέα, επικίνδυνα ύψη τις ψευδείς κατηγορίες που εκτόξευε η κυβέρνηση Νίξον για «πρόστυχη» και «ευτελή» δημοσιογραφία. Η ισχυρή και ακριβής δημοσιογραφία υπερασπίζεται τη δημοκρατία μας. Είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα που έχουμε για να περιορίσουμε τους "αχόρταγους" της εξουσίας. Πάντα έλεγα ότι η ταινία "Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου" ήταν μια βίαιη ταινία. Δεν είχε πυροβολισμούς, αλλά τα λόγια χρησιμοποιούνταν σαν σφαίρες. Είχα δυσκολευτεί να πείσω τους παραγωγούς να δείξουν ενδιαφέρον για την ταινία. «Εφημερίδες, γραφομηχανές, δημοσιογραφία - δεν υπάρχει καθόλου δράμα» έλεγαν. Εγώ δεν το έβλεπα έτσι. Για μένα ήταν η ιστορία δυο δημοσιογράφων αποφασισμένων να φτάσουν στην αλήθεια.
Στην πραγματικότητα το σκάνδαλο Watergate δεν είχε μόνο δυο ανθρώπους που αναζητούσαν την αλήθεια. Είχε ένα μεγάλο καστ χαρακτήρων με μικρούς και μεγάλους ρόλους που ακολουθούσαν τη συνείδησή τους: ο σύμβουλος του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον, ο Τζον Ντιν, η κατάθεση του οποίου άνοιξε τον δρόμο για τις ακροάσεις στο Κογκρέσο. Ο γενικός εισαγγελέας Έλιοτ Ρίτσαρντσον και ο αναπληρωτής του Ουίλιαμ Ράκελσαους, οι οποίοι παραιτήθηκαν αντί να υπακούσουν στην απαίτηση του Νίξον να απολύσουν τον ειδικό εισαγγελέα Άρτσιμπαλντ Κοξ. Και, πάνω απ' όλους, μέλη του Κογκρέσου, Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς. Ο Νίξον παραιτήθηκε από την προεδρία γιατί η Επιτροπή της Γερουσίας για το Watergate, αποτελούμενη από Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς, έκανε τη δουλειά της. Είναι εύκολο να σκεφτόμαστε τώρα το Watergate σαν μεμονωμένο γεγονός. Δεν ήταν. Ήταν μια ιστορία που εκτυλίχθηκε επί 26 μήνες και χρειάστηκαν πολλές πράξεις γενναιότητας και εντιμότητας από Αμερικανούς απ' όλο το πολιτικό φάσμα.
Το σύστημα δούλεψε. Οι πρόνοιες του Συντάγματος για ελέγχους και ρυθμίσεις λειτούργησαν όταν τέθηκαν στη μεγαλύτερη δοκιμασία. Θα λειτουργούσαν σήμερα; Και για να έρθω στο δεύτερο ερώτημα: Ποια είναι σήμερα η διαφορά; Είναι πολλές. Η χώρα μας είναι διχασμένη και έχουμε μια ισχνή αντίληψη της αλήθειας. Υπήρξε μια εποχή που, σε περίοδο εθνικής κρίσης, πολιτικοί και από τις δυο πλευρές άφηναν κατά μέρος την κομματική πολιτική για να αποκαλύψουν την αλήθεια. Υπήρξε μια εποχή που Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί ενώνονταν για να θέσουν ειρηνικά τέλος σε μια διεφθαρμένη και εγκληματική προεδρία. Υπήρξε μια εποχή που μέλη του Κογκρέσου έθεσαν την υπεράσπιση της δημοκρατίας μας πάνω από το κομματικό συμφέρον για το καλό όλων. Υπήρξε μια εποχή... Τώρα οι καιροί είναι διαφορετικοί. Αν έχουμε ένα καινούργιο Watergate, θα το αντιμετωπίσουμε εξίσου καλά; Σε μια δήλωσή του τον Μάιο του 1973 ο Τζον Ντιν αναφέρθηκε σε αυτό που περιέγραψε ως προσπάθεια να δυσφημιστεί η κατάθεσή του μέσω της δυσφήμισης του προσώπου του. Η φημισμένη φράση του ήταν: «Η αλήθεια πάντα βγαίνει στην επιφάνεια» (“The truth always emerges”). Φοβάμαι για τις πιθανότητές της σήμερα.
