Αν θέλει να είναι κανείς αισιόδοξος, τότε μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ απλώς προσπαθεί να τρομοκρατήσει όλους τους υπόλοιπους πείθοντ΄΄ας τους ότι είναι προετοιμασμένος για το χειρότερο. Διαφορετικά θα πρέπει να ερμηνεύσει την παράδοση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ στα χέρια ενός ανθρώπου όπως ο Τζον Μπόλτον ως το τελικό στάδιο πολεμικών προετοιμασιών.
"Η επιστροφή του Τζον Μπόλτον στρώνει τον δρόμο για περισσότερους πολέμους" σχολίασε την εξέλιξη η "Washington Post" ενώ η "New York Times" εκτιμούσε ότι "υπάρχουν ελάχιστοι άνθρωποι εκτός από αυτόν για να οδηγήσουν τη χώρα σε πόλεμο" και πως "ολόκληρος ο πλανήτης θα πρέπει να ανησυχεί". Γιατί να τρομάζει τόσο ένας άνθρωπος;
Ίσως επειδή δεν έχουν περάσει δα και τόσα χρόνια ώστε να ξεχάσει κανείς τον κεντρικό ρόλο που διαδραμάτισαν ο Μπόλτον και οι υπόλοιποι ακραίοι εθνικιστές που συσπειρώνονταν γύρω από τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο στην εισβολή του Ιράκ. Μαζί με τους Τσένεϊ, Γούλφοβιτς, Πάουελ και άλλους "νεοσυντηρητικούς" υπήρξε βασικός υποκινητής και αρχιτέκτονας ενός πολέμου που άφησε πίσω του εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και πρόσφυγες, διέλυσε μια χώρα και βύθισε ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής στο σημερινό χάος. Πιστώνεται ωστόσο μόνος του το εφεύρημα των "όπλων μαζικής καταστροφής" του Σαντάμ Χουσεΐν.
Ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη ο Μπόλτον έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του τα πρώτα χρόνια της πρώτης δεκαετίας του 2000 για να υπονομεύσει το έργο των επιθεωρητών του διεθνούς οργανισμού. Μπορεί επομένως να προβλέψει κανείς τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστεί στο άμεσο μέλλον υποθέσεις όπως η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης ή τις επικείμενες διαπραγματεύσεις για τον πυρηνικό αφοπλισμό της κορεατικής χερσονήσου.
Κατά το παρελθόν δεν έχει διστάσει να τοποθετηθεί ανοιχτά υπέρ αμερικανικών στρατιωτικών επεμβάσεων με στόχο την "αλλαγή καθεστώτος" στις δύο αυτές βασικές παραμέτρους του "άξονα του κακού" -ακόμη μια επινόηση και διατύπωση που μπορεί να του πιστωθεί. "Όπως οι νεοσυντηρητικοί ομόλογοί του στο Πεντάγωνο, πιστεύει ότι δίχως τη σθεναρή επιβολή της αμερικανικής ισχύος η διεθνής σκηνή θα καταλήξει σε χομπσιανή κατάσταση" σημείωνε το περιοδικό "New Republic" το 2004.
Είναι ακριβώς αυτή η στάση που ο Μπόλτον υιοθέτησε ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη. Αλαζόνας και επιθετικός, δεν έπαψε ποτέ να δείχνει με κάθε τρόπο την περιφρόνησή του για τον διεθνή οργανισμό στον οποίο συμμετείχε. Στα μάτια του δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα ενοχλητικό εμπόδιο για τις αμερικανικές επιδιώξεις. Η απροθυμία του να διαπραγματευτεί και να αναζητήσει συμβιβασμούς και ευρύτερες συμμαχίες πέρα από τα όρια των "προθύμων" αποτέλεσε βασικό λόγο για την αποξένωση παραδοσιακών συμμάχων όπως η Γαλλία και η Γερμανία τις παραμονές της εισβολής του 2003.
Ας επιστρέψουμε όμως στην κορεατική κρίση, που βρέθηκε πάλι την προηγούμενη εβδομάδα στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής με την επίσκεψη του ηγέτη της Β. Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν στο Πεκίνο. Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε ανυπόμονος να συναντηθεί μέσα στον Μάιο με τον Κιμ αφήνοντας έτσι να περάσει μια ακτίνα ελπίδας για την διπλωματική εκτόνωση της κρίσης. Πώς μπορεί όμως η "ανυπομονησία" αυτή να συμβαδίζει με κινήσεις όπως ο διορισμός του Μπόλτον στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας;
Μόλις τον προηγούμενο μήνα ο νέος συνεργάτης του Τραμπ αρθρογραφούσε μέσα από τις σελίδες της "Wall Street Journal" υποστηρίζοντας χωρίς περιστροφές μια "προληπτική επίθεση" στη Βόρεια Κορέα. "Δεν πρέπει να περιμένουμε μέχρι το τελευταίο λεπτό" προειδοποιούσε. Λίγους μήνες νωρίτερα εκτιμούσε από το ίδιο βήμα ότι οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση της κρίσης είναι μάταιες. "Κάποιο είδος πλήγματος είναι πιθανώς αναπόφευκτο, εκτός αν η Κίνα συμφωνήσει στην αλλαγή καθεστώτος στην Πιονγκγιάνγκ" τόνιζε.
Συνεπής στις θέσεις του, ο νέος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου υποστηρίζει την ίδια συνταγή και για την περίπτωση του Ιράν. "Για να σταματήσουμε την ιρανική βόμβα, πρέπει να βομβαρδίσουμε το Ιράν" έγραφε το 2015 στη "New York Times". Την ίδια χρονιά υπογράφτηκε και η ιστορική συμφωνία του ΟΗΕ για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, από την οποία η κυβέρνηση Τραμπ απειλεί να αποσυρθεί τον Μάιο αν δεν υπάρξει ριζική αναθεώρησή της. Ο Μπόλτον και ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο έχουν καταγγείλει ανοιχτά τη συνθήκη και αναμένεται να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να την ακυρώσουν.
Εξίσου πολεμοχαρής είναι όμως η στάση του νέου συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας και απέναντι στην Κίνα. Όπως και ο Τραμπ, αμφισβητεί το δόγμα της "ενιαίας Κίνας" και έχει ζητήσει με προηγούμενες παρεμβάσεις του από τον Αμερικανό Πρόεδρο "να παίξει το χαρτί της Ταϊβάν". Την ίδια αντιμετώπιση θα συναντήσει κανείς και για την περίπτωση της Ρωσίας. Χαρακτήρισε "πολεμική ενέργεια" την υποτιθέμενη προσπάθεια της Μόσχας να αναμειχθεί στην αμερικανική πολιτική ζωή και επέκρινε τον Τραμπ για το γεγονός ότι δεν υπήρξε αρκετά επιθετικός προς τον Πούτιν κατά την περσινή συνάντηση τους στο περιθώριο της διάσκεψης των G20.
Με τόσα μέτωπα ανοιχτά κάθε ανησυχία μοιάζει δικαιολογημένη. Τον επόμενο μήνα θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την κορεατική κρίση και λίγο αργότερα θα μπει στο διεθνές προσκήνιο και η συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση βρίσκονται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών εξαιτίας του κατασκοπικού θρίλερ Σκριπάλ και, βέβαια, η πληγή της Συρίας παραμένει ορθάνοιχτη.
Η ανάφλεξη σε οποιοδήποτε μέτωπο θα μπορούσε, επομένως, να φέρει καταιγιστικές εξελίξεις. Και όσο κι αν θέλει κανείς να διατηρεί την αισιοδοξία του, η εικόνα ενός πολεμικού συμβουλίου στην Ουάσιγκτον στην οποία ο Τραμπ θα περιστοιχίζεται από τον Τζον Μπόλτον, τον πρώην διευθυντή της CIA και νυν υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και τον Τζέιμς "λυσσασμένο σκύλο" Μάτις είναι κάτι που προκαλεί σύγκρυο.
