Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, σχεδόν το 90% των Δανών χαρακτηρίζουν την οικονομική τους κατάσταση «καλή» - συγκριτικά, στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 29%. Επιπλέον, οι τρεις στους τέσσερις Δανούς αντιμετωπίζουν με αισιοδοξία το μέλλον - ποσοστό που αποτελεί ευρωπαϊκή πρωτιά. Άλλη μια πρωτιά έχουν οι Δανοί και στην πεποίθησή τους ότι η ψήφος τους μετράει στην Ε.Ε.. Αυτό τουλάχιστον πιστεύει το 57% των ερωτηθέντων.
Κι όμως η αισιοδοξία, η σιγουριά και η ευημερία δεν είναι συνώνυμες με την ευρω-ευφορία. Οι Δανοί ανήκουν μεν στην ΕΟΚ ήδη από το 1973, αλλά, όπως και οι Βρετανοί, παραγγέλνουν την Ευρώπη α λα καρτ, με πολλά «Opt-outs»: Δεν είναι υποχρεωμένοι να υιοθετήσουν το ευρώ, δεν είναι υποχρεωμένοι να στέλνουν πουθενά φαντάρους υπό τη σημαία της Ε.Ε., δε συνεργάζονται αυτόματα σε θέματα αστυνομίας ή δικαιοσύνης με τις Βρυξέλλες. Ο μόνος τρόπος για να τα κάνουν όλα αυτά -όπως τα «κανονικά» κράτη - μέλη- είναι είτε να το αποφασίσουν τα πέντε έκτα της Βουλής είτε με δημοψήφισμα.
Ακόμη κι αν η εκάστοτε κυβέρνηση της Δανίας θέλει να αλλάξει κάτι, τρέμει τα δημοψηφίσματα για ευρωπαϊκά θέματα, αφού πάντα πιθανότερη έκβαση είναι το «όχι».
Την Κυριακή, οι Δανοί δεν θα ψηφίσουν μόνο για τους ευρωβουλευτές τους, αλλά θα αποφασίσουν, με ένα ακόμη δημοψήφισμα, εάν θέλουν να αποδεχτούν την αρμοδιότητα του ευρωπαϊκού δικαστηρίου για τις πατέντες. Η πιθανότητα να πούνε «όχι» είναι και πάλι μεγάλη.
Σύμφωνα με τον Μαντς Ντάγκνις Γένσεν, του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου του πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, το θέμα που συζητιέται περισσότερο από κάθε άλλο προεκλογικά στη Δανία είναι πώς θα μειωθούν οι κοινωνικές παροχές στους μετανάστες από την ανατολική Ευρώπη, χωρίς να παραβιασθεί το κοινοτικό δίκαιο. Για πολλούς Δανούς, αυτό το θέμα είναι και το παράδειγμα ότι οι Βρυξέλλες επηρεάζουν πλέον του δέοντος την εθνική τους πολιτική. Πάντως, κλίμα εξόδου από την Ε.Ε., ανάλογο με της Βρετανίας, δεν υπάρχει. «Οι Δανοί θέλουν την Ε.Ε., αλλά όχι περισσότερη Ε.Ε.», δηλώνει ο Γένσεν.
Οι απογοητευμένοι της «Grande Nation»
Ποιος το περίμενε από την ιδρυτική χώρα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, από την πατρίδα του Ντε Γκωλ, του Μιτεράν, του Ζακ Ντελόρ; Εν έτει 2014, ο ένας στους δύο Γάλλους δεν πιστεύει πια στην Ευρώπη. Πέντε ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές, το 51% των ερωτηθέντων Γάλλων δηλώνει από λίγο έως πολύ ικανοποιημένο με την Ε.Ε., έναντι του 49% που την απορρίπτει. Φταίει η κρίση; Φταίει ο φόβος ενώπιον μιας γερμανικής Ευρώπης;
Πάντως, το έδαφος στην προεκλογική Γαλλία είναι ιδιαίτερα πρόσφορο για το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν, η οποία πρωτοστατεί στην αντιευρωπαϊκή επιχειρηματολογία. Σύμφωνα με τον γαλλικό Τύπο, η φωνή των υπερασπιστών της Ευρώπης φαίνεται να έχει χαθεί πίσω από τη γενικότερη γκρίνια ενάντια στον σοσιαλιστή πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ενάντια στο ισχυρό ευρώ που ζημιώνει τις εξαγωγές, ενάντια στη μετανάστευση και υπέρ της εθνικής κυριαρχίας και του προστατευτισμού.
Σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, ανάμεσα στους πολιτικούς που καταγγέλλουν την Ευρώπη, η Μαρίν Λεπέν είναι αυτή που πείθει περισσότερο τους Γάλλους, με ποσοστό 37%, έναντι 22% του αριστερού Ζαν Λυκ Μελανσόν. Με αυτά τα δεδομένα, το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν θα μπορούσε να φθάσει τους 15 με 20 ευρωβουλευτές, έναντι δύο που έχει σήμερα. Αλλά και η γαλλική Αριστερά θα μπορούσε να αυξήσει το ποσοστό της από 6,5% το 2009 σε 10% την Κυριακή.
Την ίδια ώρα, πάντως, η δεξιά αντιπολίτευση έχει ρίξει το βάρος σε μια καμπάνια κυρίως «αντί - Ολάντ», ενώ ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς αγωνίζεται να περισώσει τον «σοσιαλιστικό Τιτανικό». Έτσι ευρωσκεπτικιστές και Μαρίν Λεπέν συνεχίζουν να κρατούν τα ηνία στον αγώνα δρόμου για τον «χρυσό φοίνικα» των ευρωεκλογών.
Ένας βασιλιάς καλεί στις κάλπες
Κάποτε οι βασιλιάδες δεν τα είχαν καθόλου κα λα με τις εκλογές, αλλά σε μερικές χώρες τούς έχει μείνει μόνο το όνομα, η μοναρχία έχει καταργηθεί από καιρό. Μια τέτοια χώρα είναι και η Βουλγαρία, η οποία έχει μάλιστα την ιδιομορφία ότι εξέλεξε πρωθυπουργό ένα μέλος τής από δεκαετίες καταργημένης δυναστείας της. Αυτός ο πρώην πρωθυπουργός, λοιπόν, ο Συμεών Σαξκομπουργκότσκι, βγήκε να καλέσει μαζικά τους Βούλγαρους να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές, υπογραμμίζοντας ότι «θα είναι διαφορετικές από όλες τις προηγούμενες και ότι η σημασία τους για το κοινό μέλλον της Ευρώπης θα είναι μεγάλη». Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές στη Βουλγαρία βλέπουν μέτρια συμμετοχή στις ευρωεκλογές, της τάξης του 40%-50 %.
Κι όπως σχεδόν παντού, έτσι και στη Βουλγαρία, τα θέματα που απασχολούν την προεκλογική εκστρατεία είναι μάλλον εθνικά. Η αξιωματική αντιπολίτευση, το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ, έχει κάνει την προεκλογική εκστρατεία του «σταυροφορία» εναντίον της κυβέρνησης του Πλάμεν Ορεσάρσκι: «Τι οικοδόμησαν για έναν χρόνο αυτοί οι ψεύτες; Πού είναι ο νέος πυρηνικός σταθμός Μπέλενε, γιατί δεν τον κατασκευάζουν; Γιατί δεν υπογράφουν για τον αγωγό South Stream»; Αυτές είναι κάποιες από τις κατηγορίες που εκτοξεύει προεκλογικά.
Η συμπολίτευση, πάλι, παίζει με το βουλγαρικό success story: «Σαράντα χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, έμπρακτα μέτρα υποστήριξης των κοινωνικά αδύναμων στη χώρα, αύξηση του κατώτερου μισθού και της κατώτερης σύνταξης, αύξηση κατά 100% των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας είναι τα βασικά επιτεύγματα της κυβέρνησης Ορεσάρσκι, στην οποία θα ανοίξουν νέοι ορίζοντες για υλοποίηση του προγράμματός της σε περίπτωση νίκης των σοσιαλιστών στις επικείμενες ευρωεκλογές», λέει ο πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Σεργκέι Στανίσεφ.
