Η αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη εφαρμογή του νέου συστήματος αξιολόγησης στο Δημόσιο ξεκίνησε, με τα ειδικά έντυπα των εκθέσεων αξιολόγησης να βρίσκονται ήδη στα γραφεία των αξιολογητών και την Όλγα Γεροβασίλη να δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα με αναλυτική εγκύκλιό της στις αρχές της εβδομάδας.
Στο κείμενο, μάλιστα, της εγκυκλίου που απέστειλε η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης προς όλες τις υπηρεσίες, περιγράφει με λεπτομέρειες τα κριτήρια, τη διαδικασία και τις κλίμακες βαθμολόγησης υπαλλήλων και προϊσταμένων, σύμφωνα με τον νέο νόμο της αξιολόγησης που ψηφίστηκε το 2016 (Ν. 4369/2016). Παρ’ ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ) προκήρυξε απεργία-αποχή από τις διαδικασίες αξιολόγησης, εντούτοις, σύμφωνα με τους επιτελείς του ΥΔΑΝ, η στάση αυτή είναι μεμονωμένη με μικροπολιτικές αφετηρίες και δεν φανερώνει μια διευρυμένη άρνηση των στελεχών της διοίκησης στην εφαρμογή της αξιολόγησης.
Κατόπιν τούτων, οι διαδικασίες και τα χρονοδιαγράμματα καθορίζονται σαφώς στον νόμο με κάθε αξιολογητή να υποχρεούται να συντάσσει εκθέσεις αξιολόγησης για όλους τους υπαλλήλους αρμοδιότητάς του, ήτοι για αυτούς που υπηρέτησαν στην οργανική μονάδα στην οποία προΐσταται, κατά το προηγούμενο έτος για τουλάχιστον πέντε μήνες. Αξιολογητές τόσο των υπαλλήλων όσο και των προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι οι δύο ιεραρχικά προϊστάμενοί τους, ενώ οι εκθέσεις αξιολόγησης συντάσσονται υποχρεωτικά εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους.
Κριτήριο η εξυπηρέτηση των πολιτών
Τα κριτήρια αξιολόγησης των υπαλλήλων όλων των κατηγοριών κατατάσσονται σε τρεις κεντρικές κατηγορίες: α) Γνώση του αντικειμένου, ενδιαφέρον και δημιουργικότητα, β) υπηρεσιακές σχέσεις και συμπεριφορά, γ) αποτελεσματικότητα.
Καθεμία από τις παραπάνω διαρθρώνεται σε επιμέρους εξειδικευμένα κριτήρια, ενώ σημαντική υπόμνηση είναι ότι για τη βαθμολόγηση του κριτηρίου που αφορά τη συμπεριφορά του υπαλλήλου προς τους πολίτες, καθώς και την άμεση εξυπηρέτηση αυτών, αξιολογούνται μόνο οι υπάλληλοι που λόγω των αρμοδιοτήτων τους έρχονται σε επικοινωνία με το κοινό. Αντίστοιχα, για το επιμέρους κριτήριο που αφορά τον βαθμό επίτευξης των στόχων της ατομικής στοχοθεσίας επισημαίνεται ότι, κατά την πρώτη εφαρμογή του συστήματος, το εν λόγω κριτήριο δεν βαθμολογείται αν δεν έχει προηγηθεί διαδικασία στοχοθεσίας σύμφωνα με τον νόμο. Κατά τη βαθμολόγηση του κριτηρίου αυτού απαιτείται πάντοτε ειδική και τεκμηριωμένη αιτιολογία, ενώ απαιτείται επίσης προ της βαθμολογίας η σύγκληση της ολομέλειας του τμήματος για τη συλλογική αξιολόγηση και την ατομική αυτοαξιολόγηση κάθε υπαλλήλου.
Αξιολόγηση από τους υφιστάμενους
Με συγγενή, αλλά όχι ίδια κριτήρια βαθμολογούνται οι προϊστάμενοι οργανικών μονάδων οι οποίοι αξιολογούνται και για τις διοικητικές τους ικανότητες, ενώ η καινοτομία που εισάγει το νέο σύστημα είναι ότι η αξιολόγηση των προϊσταμένων λαμβάνει υπόψη την αξιολόγηση αυτών από τους υφισταμένους τους βάσει ανώνυμου ερωτηματολογίου.
Η κλίμακα των βαθμών ορίζεται από το 0 ώς το 100. Στον πίνακα που παραθέτουμε αποτυπώνεται ενδεικτικά η διαβάθμιση, αναλόγως της βαθμολογίας που λαμβάνει ο υπάλληλος σε κάθε επιμέρους κριτήριο, σε συνδυασμό με το αν απαιτείται η παράθεση ειδικής αιτιολογίας για τη βαθμολογία αυτή, όπως και αν προβλέπεται η εξέταση από την Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης κάθε υπουργείου, είτε υποχρεωτικώς για τους αρίστους, είτε στις περιπτώσεις των ενστάσεων από τους υπαλλήλους ή της μεγάλης απόκλισης της βαθμολογίας μεταξύ των δύο αξιολογητών.
Με βελτιωτικό και όχι τιμωρητικό χαρακτήρα η αξιολόγηση
Σε περίπτωση αξιολόγησης του υπαλλήλου με μέσο όρο βαθμολογίας της έκθεσης μικρότερο του 60, τότε συμπληρώνονται υποχρεωτικά από τον αξιολογητή στο έντυπο αξιολόγησης τα μέτρα βελτίωσης που οφείλει να λάβει: α) ο αξιολογούμενος, β) ο προϊστάμενος που τον αξιολογεί, στο μέτρο των αρμοδιοτήτων του, και γ) η υπηρεσία.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πριν από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ο αξιολογητής καλεί τον αξιολογούμενο υπάλληλο σε συμβουλευτική συνέντευξη προκειμένου να συζητήσει μαζί του τρόπους βελτίωσης της απόδοσής του και καλύτερης αξιοποίησης και ανάπτυξης των ικανοτήτων του. Ο αξιολογούμενος έχει δικαίωμα να υποβάλει απευθείας στον αξιολογητή απόψεις - αντιρρήσεις μέσα σε δύο ημέρες από την πραγματοποίηση της συνέντευξης. Οι απόψεις - αντιρρήσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της έκθεσης αξιολόγησης του υπαλλήλου και λαμβάνονται υπόψη από τον αξιολογητή.
