Η Μαρία Κάλλας διηγείται τη ζωή της. Είναι εκεί. Τη βλέπεις με τα υπερβολικά χτενίσματά της, τα κομψά της φορέματα, που ήταν πάντα τέλεια στην εποχή της, με μαύρα γυαλιά. Από τη δεκαετία του '50 έως και του '70 επαναλάμβανε πάντα το ίδιο πράγμα:
“Θα πρέπει να ξέρουμε να λέμε όχι. Εγώ δεν έκανα ποτέ παραχωρήσεις, γιατί πάντα λένε ότι έχω έναν κακό χαρακτήρα”. Ήταν η μεγαλύτερη λυρική τραγουδίστρια του προηγούμενου αιώνα. Με μια μοναδική φωνή, που έφθασε σχεδόν στις τρεις οκτάβες. Με μια εντυπωσιακή παρουσία, στη σκηνή όπως και στη ζωή. Η τρέλα στη Λουτσία ήταν απόλυτη, όπως και η ελευθερία στην Κάρμεν της. Σαν Βιολέτα, Μινί ή Κιο-Κιο-Σαν πέθαινε πραγματικά στη σκηνή. Τώρα την βλέπεις να μιλάει για τον εαυτό της, πολύ, με ένταση, αλλά και την ίδια στιγμή με ντροπαλότητα, για το έργο της με τεχνικό τρόπο, αλλά και με ανθρωπιά.
Σαράντα χρόνια από τον θάνατό της, η Μαρία Κάλλας εμφανίζεται σε δεκάδες οθόνες διάσπαρτες μέσα σε οκτακόσια τετραγωνικά μέτρα, και φαίνεται ότι οι συνεντεύξεις έγιναν μόλις χθες. Δεν είναι περίεργο ότι ο τίτλος της έκθεσης είναι: “Maria by Callas”. Είναι η πρώτη μεγάλη έκθεση που εγκαινιάζει το Seine Musicale, τον νέο χώρο που εγκαινίασε το Παρίσι για τη μουσική, η οποία θα παραμείνει μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου. Επιμελητής είναι ο νεαρός Τομ Βολφ, “ο ταπεινός υπηρέτης της”, όπως αυτοχαρακτηρίζεται, αλλά και συγγραφέας της μεγάλης βιογραφίας της και παραγωγός ενός ντοκιμαντέρ που θα δούμε σύντομα. Έτσι εκτός από κοντσέρτα, συναυλίες και μουσικές παραστάσεις, το κτήριο που μοιάζει με διαστημόπλοιο που προσγειώθηκε σε ένα νησί του Σηκουάνα (το νησί Ile Seguin στη Βουλώνη - Μπιλανκούρ), όπως γράφει η Λάουρα Πούτι στη "Ρεπούμπλικα", φιλοξενεί τον μύθο της «απόλυτης σοπράνο», τη θεά της Καλής Μουσικής, της ντίβας που για δεκαετίες τροφοδοτούσε τις εφημερίδες όλου του κόσμου, ειδικά αυτές των κουτσομπολιών.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1923 στη Νέα Υόρκη, πριν από τρεις μήνες οι γονείς της είχαν μεταναστεύσει από την Ελλάδα, η Κάλλας δεν γεννήθηκε ντίβα. Η Μαρία Άννα Σοφία Σεσίλια Καλογεροπούλου ήταν ένα κοριτσάκι αδέξιο και παχουλό, όταν στα 9 της χρόνια η μητέρα της την ανάγκασε να μάθει να τραγουδάει. Επέστρεψε στην Αθήνα στα 13 χρόνια και σπούδασε στο ωδείο της Ελβίρα Ντε Ιντάλγκο Elvira, η οποία κατανόησε το εντυπωσιακό φωνητικό εύρος και τη φιλοδοξία της, και παρέμεινε φίλη της σε όλη τη ζωή της. Το 1947 τραγούδησε την “Τσοκόντα” του Πονκιέλι σε σκηνοθεσία του Τούλιο Σεραφίν στην Αρένα της Βερόνα. Δεν είναι το ντεμπούτο της, γιατί είχε ήδη τραγουδήσει στην Ελλάδα, αλλά είναι η θεοποίησή της, η αρχή του μύθου της.
Την ίδια χρονιά γνώρισε τον Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι, τον βιομήχανο από τη Βενετία που ήταν 28 χρόνια μεγαλύτερός της, τον οποίο παντρεύτηκε το 1949 για να παραμείνει μαζί του μέχρι το 1959, όταν ερωτεύθηκε τον Αριστοτέλη Ωνάση. Εννέα χρόνια αργότερα, όταν έμαθε από την τηλεόραση ότι θα παντρευτεί την Τζάκι Κένεντι Ωνάση, η Μαρία Κάλλας άρχισε να βυθίζεται σιγά - σιγά στην κατάθλιψη και τη μοναξιά. Θα πεθάνει στις 16 Σεπτεμβρίου 1977 στο σπίτι της στο Παρίσι από ανακοπή καρδιάς, έναν γενικόλογο χαρακτηρισμό για έναν ακόμη θάνατο με πολλά ερωτηματικά.
Η έκθεση Maria by Callas διαπερνά την επαγγελματική και ανθρώπινη ζωή της με το ίδιο βάρος. Τα χρόνια με τον Μενεγκίνι ήταν τα πιο σημαντικά για την καριέρα του, τα χρόνια της Σκάλας του Μιλάνου (αλλά και του Φοίνικα της Βενετίας, της Όπερα της Ρώμης...), τα χρόνια που έγινε η «απόλυτη σοπράνο», «Η» Κάλλας, και στη συνέχεια η υπέροχη “Ελβίρα των Πουριτανών” του Μπελίνι και η “Λουτσία” του Ντονιτσέτι, η “Τραβιάτα” του Βέρντι, η “Αρμόντα” του Ροσίνι, Ροσίνι, η “Άννα Μπολένα” πάντα του Ντονιτσέτι, η “Βεστάλ” του Σποντίνι, η “Υπνοβάτισσα” του Μπελίνι και η αξέχαστη “Μήδεια” του Πονκιέλι. Ο φιλόδοξος και γενναιόδωρος Μενεγκίνι ήταν ο μέντοράς της, ο επιμελητής, ο σύζυγος, ο φίλος. Δίπλα του θα γίνει μια κομψή και όμορφη γυναίκα, όταν το 1954 θα χάσει σαράντα κιλά και η φωνή της θα αρχίσει να υποφέρει. Ο Μενεγκίνι θα ανοίξει τον δρόμο της, θα αγαπήσει όσο κανείς άλλος αυτή τη δύσκολη γυναίκα πριν και μετά. Ο Βισκόντι διεύθυνε πέντε έργα της, αργότερα ο Παζολίνι, το 1969 όταν την εγκατέλειψε ο Ωνάσης, γύρισε τη “Μήδεια”, τη μοναδική της ταινία.
Στην έκθεση υπάρχει η αναπαράσταση του σαλονιού της στο Παρίσι, στη Λεωφόρο Ζορζ Μαντέλ και προβάλλονται δύο βίντεο που σε υπνωτίζουν, η συνέντευξή της στον Λουκίνο Βισκόντι, μια από τις τελευταίες της, που μιλάει μόνο αυτή, και η τελευταία συνέντευξη της Κάλλας στα ιταλικά καθισμένη στο ίδιο σαλόνι. Ο Ωνάσης είχε πέθανε το 1975, ο Βισκόντι το 1977. Η Κάλλας θα έφευγε το επόμενο έτος. Αλλά είχε αρχίσει να πεθαίνει από καιρό.
