του Δημήτρη Π. Κυριακαράκου*
Συμπληρώνω τέσσερα έτη τακτικής αρθρογραφίας στο ιστορικό έντυπο της ανανεωτικής Αριστεράς - από το «καυτό» θέρος του έτους 2015, οπότε ξεκίνησα να αρθρογραφώ ως επιστήμων με κατάρτιση στο Διεθνές Οικονομικό Δίκαιο εν σχέσει με τη διαπραγμάτευση που έμελλε να απολήξει στον περίφημο, διαβόητο κατ' άλλους, «έντιμο συμβιβασμό». Η μέχρι σήμερα παρέμβασή μου έχει χαρακτηριστεί «δροσερή», γεγονός που με τιμά και με υποχρεώνει να εμείνω σε ύφος «δροσερό», αλλά επ' ουδενί «ψυχρό».
Προ τεσσάρων ετών, λοιπόν, μια πολιτική συγκρότηση ορμώμενη από τα ανανεωτικά κομμουνιστικά κινήματα ανέλαβε την επίπονη αποστολή τού να διαχειριστεί μια σχετικά νεοϊδρυθείσα, πλην όμως ραγδαίως γηράσκουσα αστική δημοκρατία. Πρωτόγνωρες εμπειρίες εντάχθηκαν στην πολιτική ημερησία διάταξη της συγκρότησης αυτής, το τεχνοκρατίζειν, το διαπραγματεύεσθαι, το σχεδιάζειν την «επόμενη ημέρα» και συναφείς απαιτήσεις άρχισαν να βασανίζουν τον νου και τη συνείδηση των αέναα ακτιβιστών του ελληνικού ανανεωτικού ευρωκομμουνισμού των μεταπολιτευτικών δεκαετιών.
Δεν δείλιασαν όμως ενώπιον των εν λόγω βασάνων οι πρωτεργάτες του χώρου· τουναντίον, παθιάστηκαν με τα βάσανα αυτά, παθιάστηκαν με την «αλλαγή» σε όλους τους κοινωνικούς τομείς εντός του χρονικού ορίζοντα της τετραετίας. Αν ήταν δυνατό να μη μείνει «εκκρεμότητα» για την επόμενη, πιο «δημιουργική» τετραετία. Να αλλάξουν όλα· η δημόσια διοίκηση, τα πανεπιστήμια, η εξωτερική πολιτική, η σχέση του πολίτη με την πίστη του, με την οικογένειά του, με το αντίθετο ή και το ίδιο φύλο.
Προκρίματα του τύπου «η Αριστερά έρχεται από πολύ μακριά», «οφείλουμε να οδηγήσουμε την κοινωνία», «προτεραιότητά μας οι αόρατοι της κοινωνίας» σηματοδότησαν και νοηματοδότησαν την τετραετία που πέρασε. Κάπου μέσα στην ιαχή αυτών παραβλέφθηκε πως και το ελληνικό γένος έρχεται από πολύ μακριά και μεταφέρει πολύ πόνο στο συλλογικό του υποσυνείδητο, πως η κοινωνία δεν είναι κάτι τρίτο, αλλά τα αδέλφια μας που μπορούν να μας δώσουν πολλά διδάγματα από το βίωμα του παρατεταμένου πόνου τους, πως οι «αόρατοι» στις μέρες μας είναι ή δύναται να είναι και οι επιστήμονες, οι επιτηδευματίες, οι τολμηροί των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων, οι οποίοι την εποχή οπότε η Ελλάδα «βολευόταν», ξενυχτούσε στα «πολιτιστικά κέντρα», αντάλλαζε την ψήφο της με την ευνοϊκή μεταχείριση από το εκάστοτε «εξουσιαστικό» σύστημα, δημιουργούσαν με μόχθο και αλλεπάλληλες θυσίες ατομικών τέρψεων το αλλοτινά ανθηρό νοικοκυριό τους. Τους τελευταίους τούς πρόδωσαν τα παλιά «αστικά κόμματα», δεν τους αφουγκράστηκε όμως η «νέα διακυβέρνηση» με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ή η μετέπειτα περίπου «μονοκομματική» διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Το κόμμα, ενώ προκρίνει το «άνοιγμα» στον νέο γνώριμο και επίδοξο φίλο ή σύντροφο, ενώ προκρίνει το σέβας στην έτερη άποψη, δεν στάθηκε θελκτικό αρκετά για να τα εγκολπώσει αμφότερα. Ο πολίτης, που γοητευμένος από τον Αλ. Τσίπρα τόλμησε να εγγραφεί σε Ο.Μ. διακινδυνεύοντας να απωλέσει παλιές φιλίες στη γειτονιά του, στον χώρο δουλειάς του, είναι μοιραία κάποιος/α που εντός του οργανωτικού ιστού του ΣΥΡΙΖΑ θα εκφράσει μια άποψη, θα καταθέσει ένα βίωμα διάφορο από αυτό που εσύ ο ανανεωτής κομμουνιστής έχεις συνηθίσει να ακούς. Το ζήτημα είναι πόσο έτοιμος είσαι να αφουγκραστείς και να αξιοποιήσεις το νέο αυτό μήνυμα για να ενισχύσεις το επιχείρημά σου. Πόσο μεθοδολογικά «αριστερός» είσαι;
Η κοινωνία, πάλι, δεν συστήνει κάτι μονοσήμαντο, αλλά κάτι πλουραλιστικό και δυναμικό. Η κοινωνία και κατανοεί, και αλλάζει όταν σε έχει, ως φορέα, εμπιστευτεί και έχει συνειδητοποιήσει πως είσαι κοντά της χωρίς όρους και συμφωνίες. Περαιτέρω δε, και όταν είναι συνειδησιακά ώριμη. Η ωρίμανση προϋποθέτει χρόνο και συνεχή δομικό διαβουλευτικό διάλογο· με συγκαταβατική συμπεριφορά και τακτικίστικο αιφνιδιασμό τον χάνεις τον συνομιλητή ακόμα κι αν πηγαία επιχειρηματολογείς προς όφελος του.
Τέλος, τα περίφημα «ανοίγματα» δεν επιτυγχάνονται διά της αναβίωσης σταδιοδρομιών στελεχών είτε της παλαιάς Κεντροαριστεράς, είτε της παλιάς Κεντροδεξιάς που σχετικά όψιμα επέλεξαν να «τσαμπουκαλευτούν» στον τέως χώρο τους και να «πουλήσουν» το τσαγανό αυτό σε τιμή και περίοδο ευκαιρίας, πόσο μάλλον όταν πολλά από αυτά τα στελέχη δεν χρημάτισαν και οι πιο σεβαστικοί (πρώην) αντίπαλοι ή διαφωνούντες / αποχωρήσαντες. Στον αριστερό τρόπο ζωής το «παιχνίδι της συγγνώμης» έχει, ως γνωστό, την τιμητική του θέση· με το «παιχνίδι της αξιοκρατίας», όμως, κάθε χώρος δουλειάς αποκτά ασφαλέστερη προοπτική ανάπτυξης.
*Ο Δημήτρης Π. Κυριακαράκος είναι δικηγόρος, μέλος των Ο.Μ. Κηφισιάς και Δικηγόρων Αθήνας, του Σ.Ο. του Τομέα Δικαιοσύνης και μέλος του Τομέα Διεθνών Σχέσεων
