ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΖΙΑΚΑ*
Ο χριστιανισμός, ως θρησκεία της αυταπάρνησης, της εξόδου από τον θάνατο και της πορείας προς την Ανάσταση, μοιάζει συχνά να έρχεται σε αντίθεση με τον ίδιο του τον εαυτό. Η κρατική θεσμοθέτησή του τού πρόσφερε ισχύ, αλλά τον εξέθεσε σε διαιρέσεις και συχνά δίκαιες κριτικές.
Ωστόσο στα διδάγματά του βρίσκει κανείς ανάγλυφες στάσεις ζωής που αποτυπώνονται σε κείμενα μεγάλων θεολόγων αλλά και απλών και καθημερινών ανθρώπων, που αναγνωρίζονται ως άγιοι στη συνείδηση του λαού: ένας πλούτος πνευματικός και συνάμα δραματικά ρεαλιστικός, σε διαφορετικές ποιοτικές διαβαθμίσεις και ποικίλα εκφραστικά μέσα. Από τότε όμως που ο χριστιανισμός γίνεται επίσημη αυτοκρατορική θρησκεία, ακροβατεί διαρκώς μεταξύ παγκόσμιας ισχύος και πνευματικού αγώνα. Γι' αυτό και η παρουσία και η αποστολή του φαίνεται είτε εξωκοσμική, και δύσκολα αντιληπτή για τον πολύ κόσμο, είτε υπερβολικά ενδοκοσμική, στηριγμένη σε έναν ιδιάζοντα μηχανισμό ισχύος.
Σ' αυτόν τον «επίσημο» χριστιανισμό, τον θεσμοθετημένο και ενίοτε εξουσιαστικό, η πνευματική ουσία διασώζεται στο πρόσωπο των «διά Χριστόν σαλών», που, αν και ποτέ δεν κατέχουν θέσεις εξουσίας, ευτυχώς υπάρχουν πολλοί στην ιστορική πορεία της Εκκλησίας. Είναι «το άλας της ζωής», οι σταγόνες δροσιάς στην ανθρωπότητα και ελπίδας για χιλιάδες ανθρώπους, εκτός των ορίων τους οριοθετημένα αντιληπτού. Τέτοιους βρίσκουμε, αν τους αναζητήσουμε, δίπλα μας.
Χέρσο Κιλκίς, 4.000 πρόσφυγες, σε χωριό 600-800 κατοίκων. Ιερέας ο πατέρας Νικόλαος, ο Κολομβιανός. Ζει εδώ και λίγα χρόνια στην Ελλάδα, η οικογένειά του τον περιμένει στην Κολομβία να επιστρέψει και ο ίδιος διακονεί την Εκκλησιά του Χέρσου με αγάπη για τους λιγοστούς, αρχικώς, κατοίκους του.
Ο πατήρ Νικόλαος Αλίριο είναι παράδειγμα αγάπης, γι' αυτό και πολύ αγαπητός. Η παρουσία του δείχνει έμπρακτα ότι, αν και πρόσκαιρη η ύπαρξη και η ζωή του καθενός, μπορεί μέσα από την ανιδιοτελή προσφορά να γίνει πηγή ανακούφισης για χιλιάδες πάσχοντες και σε κατάσταση ανάγκης συνανθρώπους, ανεξαρτήτως πολιτισμικής καταγωγής ή θρησκευτικής ταυτότητας.
Όταν ο παπάς προΐσταται της συνάντησης, της θεραπείας των προβλημάτων και της «αγαπητικής κοινωνίας», ένας χιλιοειπωμένος όρος που σε ελάχιστες περιπτώσεις, όπως σε αυτή, γίνεται πράξη, τότε όλη η τοπική κοινωνία συνεισφέρει. Όλο το χωριό του Χέρσου επιδόθηκε σε ένα εντατικό εθελοντικό έργο μέσα από την ενορία, με αγάπη και προσφορά για τον συνάνθρωπο από το υστέρημά του, πολύ πριν φτάσουν οι ΜΚΟ στον τόπο.
Τρίλοφος Θεσσαλονίκης. Πολλές οικογένειες στα όρια της φτώχειας εντός του αστικού περιβάλλοντος. Θεσμοί αλληλεγγύης από τον Δήμο, από διάφορες άλλες πρωτοβουλίες αλλά και από το Σωματείο Κοινωνικής Αγάπης και Προσφοράς «Γέροντας Παΐσιος» με επικεφαλής τον παπα-Χρήστο Μήσιο. Σε όλους μας προξένησε εντύπωση πώς η πρωτοβουλία αυτή αυξάνεται σε βάθος χρόνου σε έργο προσφοράς και εθελοντές.
Άνθρωποι γεμάτοι χαμόγελα μαγειρεύουν, κάνουν «επιδρομές αλληλεγγύης» σε σπίτια αλλά και στην Ειδομένη με σκοπό να θεραπεύσουν ντόπιους και ξένους. «Ο Χριστός είναι ο Ξένος», φωνάζει ο παπα-Χρήστος και συνεχίζει γελώντας δυνατά και σίγουρος για τα αγαθά του Θεού που θα συνεχίσουν να έρχονται και να φεύγουν προς θεραπεία όλων αυτών που τα έχουν ανάγκη. Ο πάσχων και ανιστάμενος Χριστός είναι το σύμβολο του πάσχοντος σημερινού ανθρώπου που βιώνει τον πόνο της φτώχειας και του ανέστιου βίου.
Ευτυχώς οι «διά Χριστόν σαλοί» υπάρχουν και πίσω τους οργανώνονται δομές και έρχεται το γέλιο της ελπίδας, της συναλληλίας, κάνοντας τα βλέμματα των ανθρώπων να συναντιούνται και να φωτίζονται μπρος στο δώρο της δωρεάς προς τον συνάνθρωπο. Έρχεται και η άρση του φόβου ως απελευθέρωση από την απραξία και την απόγνωση.
Καλή Ανάσταση και ανάταση πνεύματος. Ας γίνουν οι «ακατανόητες» πράξεις έργο καθημερινότητας εντός του κόσμου, με μια διάθεση παιχνιδιού και δωρεάς απέναντι σ' αυτό που μας προσφέρεται και διαρκεί για μια στιγμή και μια αιωνιότητα.
* Η Αγγελική Ζιάκα διδάσκει Θρησκειολογία στο ΑΠΘ
