ΤΟΥ ΑΛΚΙΝΟΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ*
Αν το αληθινό επίπεδο μιας χώρας κρίνεται από τον τρόπο που συμπεριφέρεται στα ορφανά παιδιά, στους ασθενείς, στους πρόσφυγες, στους μετανάστες, στους άνεργους και στους φυλακισμένους της, τότε το επίπεδο της χώρας μας δεν υπήρξε ποτέ υψηλό.
Τον τελευταίο καιρό, η ελληνική Δικαιοσύνη, αντί να προσπαθήσει να βελτιώσει την προβληματική λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος, προχωρά σε ακραίες και απάνθρωπες κινήσεις.
Ο νόμος για τις φυλακές "Τύπου Γ" είναι αποκρουστικός, όχι μόνο για όσους θα διαβούν την πύλη τους, αλλά και για όσους θα παραμείνουν απ' έξω. Γιατί μια Δικαιοσύνη που λειτουργεί εκδικητικά, δημιουργώντας ναούς της απελπισίας στους οποίους οι θεμελιώδεις αρχές και οι στόχοι της καταπατούνται, δεν υπόσχεται έναν καλύτερο και ασφαλέστερο κόσμο. Αντίθετα, προοιωνίζεται έναν κόσμο ακόμη πιο σκοτεινό και επικίνδυνο.
Φυλακές τέτοιου τύπου δεν τιμούν κανέναν μας. Ανοίγουν τον δρόμο για ακόμα πιο απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, για κολαστήρια που η ανθρωπότητα έδωσε και δίνει μεγάλους αγώνες ώστε να πάψουν να υπάρχουν. Ο δρόμος μας πρέπει να είναι προς τα μπρος και όχι προς τα πίσω, προς το φως, και όχι προς το μεσαιωνικό σκοτάδι. Η δημιουργία κελιών τύπου Γ' μας φέρνει ένα βήμα πριν την επαναφορά της θανατικής ποινής. Ή μάλλον, ουσιαστικά την επαναφέρει μ' έναν τρόπο φρικιαστικό, θάβοντας ανθρώπους ζωντανούς και καθιστώντας τους ψυχικά νεκρούς.
Η έντονη διαφωνία πολλών από εμάς με αυτή την εξέλιξη δεν έχει να κάνει με το ποιοι προορίζονται να γεμίσουν τις συγκεκριμένες πτέρυγες. Προσωπικά μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως δεν βρίσκομαι εδώ για να υποστηρίξω κάποια συγκεκριμένη ομάδα κρατουμένων. Βρίσκομαι εδώ γιατί με προσβάλλει ως πολίτη το ενδεχόμενο δημιουργίας τέτοιων κελιών στη χώρα που ζω, ανεξάρτητα από το για ποιους προορίζονται. Στην περίπτωση, δεν κρίνεται ο κρατούμενος, αλλά όλοι εμείς. Σε τέτοιες στιγμές, ο έγκλειστος, όποιος και αν είναι, ό,τι και αν έχει κάνει, γίνεται το πρόσωπο όλης της ανθρωπότητας που πρέπει να σωθεί. Για αυτό το πρόσωπο, για το δικό μας πρόσωπο, πρέπει να αγωνιστούμε όλοι. Μέσα στο σκοτείνιασμα του τόπου, μέσα στην πτώση της οικονομίας, της κοινωνίας, των σχέσεων, των αξιών και των ποιοτήτων μας, το κράτος, αντί να κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να συγκρατήσει μια σταγόνα φωτός και ανθρωπιάς, υποβοηθά την κατρακύλα, μοιράζοντας φόβο, καταστολή, αδιέξοδο, απελπισία και οργή, ενισχύοντας τις συνθήκες που γεννούν τη βία και την αντίδραση. Το χαμηλό επίπεδο ζωής, σκέψης και πράξης, που προσφέρει αυτό το κράτος τόσα χρόνια στους πολίτες του, η ανηθικότητά του, η αδιαφορία του, η αναποτελεσματικότητά του, η απόλυτη έλλειψη αξιοπιστίας του και η αδικία του είναι που γεννά τους όλο και περισσότερους ποινικούς και πολιτικούς κρατούμενους.
Δεν χρειαζόμαστε άλλες φυλακές. Χρειαζόμαστε άλλο σύστημα παιδείας, άλλο σύστημα υγείας, άλλη αντιμετώπιση των πολιτών εκ μέρους του κράτους και των αξιωματούχων του. Οι πολίτες αυτού του τόπου, προκειμένου να προστατευθούν, χρειάζονται αξιοπρέπεια, σεβασμό, πρόνοια, εμπιστοσύνη, παιδεία, πνευματικό επίπεδο και μια ανθρώπινη ζωή, και όχι νέου τύπου φυλακές. Η Δικαιοσύνη, όταν είναι απάνθρωπη, δεν μπορεί να είναι δίκαιη. Κι όταν η Δικαιοσύνη είναι άδικη, παύει να ονομάζεται Δικαιοσύνη.
Κυρίες και κύριοι νομοθέτες,
Δεν αισθανόμαστε ασφαλέστεροι με τα όσα ψηφίσατε. Μόνο ντροπή αισθανόμαστε που, με πρόσχημα τη δική μας ασφάλεια, ξεκινούν τη λειτουργία τους στη χώρα κοιμητήρια ζωντανών. Γιατί σε αυτά δεν θα ταφεί μόνο η αξιοπρέπεια των κρατουμένων, αλλά η αξιοπρέπεια όλων μας. Μαζί, βεβαίως, και η δική σας.
* Το παρόν κείμενο είναι η ομιλία του τραγουδοποιού Αλκίνοου Ιωαννίδη στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στις 20/11/2014 στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για την προσφυγή που έχουν καταθέσει οι συγγενείς και φίλοι κρατουμένων στο ΣτΕ, κατά της εφαρμογής του νόμου 4274, για τις φυλακές τύπου Γ'.
