Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.0°C25.2°C
3 BF 51%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.8°C25.4°C
2 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C21.6°C
4 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
0 BF 33%
Charlie Haden (6 Αυγούστου 1937 - 2014) / Μουσική που απελευθερώνει
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Charlie Haden (6 Αυγούστου 1937 - 2014) / Μουσική που απελευθερώνει

Charlie Haden (6 Αυγούστου 1937 - 11 Ιουλίου 2014)

Του Ιλάν

Γεννημένος το 1937 στην Αϊόβα των μεσοδυτικών αγροτικών πολιτειών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ο Charlie Haden ξεκίνησε, με τα κοντά του παντελονάκια και μια βαθιά χωρίστρα στα ξανθά παιδικά του μαλλιά, να τραγουδάει με την αγγελική του φωνή country και Hillbilly μουσική μπροστά από την μπάντα της πολυμελούς οικογένειας των Haden σε γάμους, πανηγύρια και γιορτές με μεγάλη επιτυχία. Ήταν όμως η πολιομυελίτιδα που στα μόλις 14 του χρόνια τού στέρησε τη δυνατότητα να τραγουδάει. Και τότε, ο μικρός Τσάρλι έστρεψε το ενδιαφέρον του στην τζαζ και στο ογκώδες ακουστικό του μπάσο.


Keith Jarrett και Charlie Haden

Στο κίνημα της Free Jazz

Στα τέλη της δεκαετίας του '50, όταν πια το rock n’ roll είχε πάρει τη θέση του swing στα κλαμπάκια, τα πάρτι και στις αίθουσες χορού της νεολαίας της εποχής, οι πολυμελείς Big Bands του Μεσοπολέμου έγιναν παρελθόν ενώ το bebop της δεκαετίας του 1940 και το hardbop της δεκαετίας του 1950 κυριαρχούσαν ακόμα στις τζαζ σκηνές όλου του κόσμου. Ήταν τότε που ο Hayden συνάντησε τον πρωτοπόρο σαξοφωνίστα Ornette Coleman στην ηχογράφηση του προφητικού, προκλητικού και συχνά απωθητικού για το μέσο τζαζ κοινό άλμπουμ με τίτλο «The shape of Jazz to come».


 

Ήταν η αρχή του κινήματος της Free Jazz που αμφισβήτησε τις μουσικές συμβάσεις της εποχής. Μια μουσική ελεύθερη από ρυθμικούς και αρμονικούς περιορισμούς, που εισήγαγε τον αυτοσχεδιασμό και τη χρήση μουσικών οργάνων από αφρικανικές ή ασιατικές χώρες ως τότε άγνωστες, πάντα όμως με το βλέμμα στραμμένο στις θρησκευτικές ρίζες των Blues και των εκκλησιαστικών πνευματικών Gospel Songs.

Μια μουσική που διεκδίκησε να αναγνωριστεί σαν τέχνη και όχι σαν απλή διασκέδαση. Ο αυτοσχεδιασμός ήταν συλλογικός και όχι πάντα με κέντρο το «μεγάλο» όνομα της μπάντας. Ήταν μια μουσική που «άκουγε» τους αγώνες και τις αντιστάσεις της «άλλης» Αμερικής, της Αμερικής των γκέτο και των αγώνων για τα δικαιώματα των έγχρωμων μειονοτήτων και του κινήματος ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Ο Charlie Hayden βρέθηκε στο επίκεντρο των εξελίξεων και δούλεψε με ριζοσπάστες μουσικούς σαν τον Dizzy Gillespie, τον JohnColtrane ή τον Archie Shepp.


«Liberation Music Orchestra»

Το 1969, σε μια εποχή που τα διεθνή κινήματα κατά των πυρηνικών εξοπλισμών, του πολέμου και του "κανονικού" τρόπου ζωής των γονιών τους συνέπαιρναν τους αμφισβητίες της νέας γενιάς, ο Charlie Haden συνάντησε την Carla Bley και άλλους κορυφαίους μουσικούς από πολλές εθνικότητες και στιλ, ιδρύοντας τη Liberation Music Orchestra.

Ηχογράφησαν ένα άλμπουμ εμπνευσμένο από τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, με ισπανικά λαϊκά τραγούδια και ανάμεσά τους το «Τραγούδι του Ενιαίου Μετώπου» των Brecht και Eisler, ένα τραγούδι για τον Τσε Γκεβάρα και το «We shall overcome» του Pete Seeger, δίνοντας φωνή στους αδύναμους και τους καταπιεσμένους όλου του κόσμου, μένοντας πάντα δίπλα στα ριζοσπαστικά πολιτικά κινήματα.

Το 1971, σε μια περιοδεία του στην Πορτογαλία του δικτάτορα Salazar, ο Haden αφιέρωσε το τραγούδι για τον Τσε Γκεβάρα στους αντιαποικιακούς αγωνιστές των απελευθερωτικών κινημάτων της Μοζαμβίκης και της Αγκόλας. Αποτέλεσμα ήταν να συλληφθεί από την πορτογαλική μυστική αστυνομία στο αεροδρόμιο. Αφέθηκε τελικά ελεύθερος με την παρέμβαση της αμερικανικής πρεσβείας. Λίγες μόνο ώρες αργότερα, στην πατρίδα πια, αντιμετώπιζε τις ενοχλητικές ''ερωτήσεις'' του αμερικανικού FBI.
 


Charlie Haden, Ισπανία, Φεβρουάριος 2011

Για μια άλλη Αμερική

Παρά την αναγνώριση που είχε η μουσική του και ο ίδιος από το μουσικό κατεστημένο, τις εταιρείες και τους κριτικούς, o Haden έμεινε συνεπής στις απόψεις του μέχρι το τέλος. Το 2005, με τη νέα και ανανεωμένη ριζικά Liberation Music Orchestra ηχογράφησε το «Not in our name». Μια κραυγή διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στο Ιράκ που πυροδότησε ο ηλίθιος πλανητάρχης" υιός Bush προκαλώντας οργή στο διεθνές ειρηνιστικό κίνημα.

Σε όλη του ζωή ο Haden αγωνίστηκε έμπρακτα γι' αυτή την «άλλη» Αμερική που ονειρευόταν. Για έναν κόσμο ισότητας για τους ανθρώπους κάθε θρησκείας ή φυλής, κίτρινους λευκούς ή μαύρους.


Charlie Haden (μπάσο) και Bob Stewart (tuba), Liberation Music Orchestra, Νοέμβριος 2008

«Θα θυμάμαι για πάντα αυτόν τον μουσικό και μεγάλο Άνθρωπο. Μοιραστήκαμε μαγικές στιγμές. Ταξιδέψαμε και παίξαμε σε όλο τον κόσμο, μιλήσαμε για όλα, γελάσαμε, γνωρίστηκαν οι οικογένειές μας. Με εμπιστεύτηκε σε μια στιγμή που δεν θα μπορέσω ποτέ να ξεχάσω. Ήρθε στην Κούβα το 1986, όταν ήμουν πολύ νεαρός, περίπου 23 ετών, για να με υποστηρίξει επαγγελματικά. Με βοήθησε πραγματικά» έλεγε o σπουδαίος Κουβανός τζαζ πιανίστας και συνθέτης Gonzalo Rubalcaba, στον οποίο ο Charlie Hayden βρήκε έναν ισάξιο συνομιλητή, έναν αφοσιωμένο συνεργάτη. Τους συναντήσαμε μαζί το καλοκαίρι του 2005 στο Sani Festival στον λόφο της Σάνης, στη Χαλκιδική, να συμπληρώνουν με τρόπο μαγικό ο ένας τον άλλο.

«Τη στιγμή του αυτοσχεδιασμού συνδεόμαστε με το θείο, με κάτι βαθύτερο μέσα μας» έλεγε ενώ έκανε πολιτική στην πράξη, όντας πάντα ενεργός στο πλευρό των αδύναμων.

Με τη Liberation Music Orchestra έπαιζε μέχρι το τέλος της ζωής του (11η Ιουλίου του 2014 ήταν) μουσικές από χώρες του Τρίτου Κόσμου όπου δρούσαν τα απελευθερωτικά και αντιιμπεριαλιστικά κινήματα.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL