Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ / Βασίλης Κώστας: Ηπειρώτικη μουσική σημαίνει ειλικρίνεια
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ / Βασίλης Κώστας: Ηπειρώτικη μουσική σημαίνει ειλικρίνεια

Μια συγκυριακή συνέργεια τους οδήγησε στη γνωριμία, στη μαθητεία δίπλα του και εν τέλει σε μια μόνιμη συνεργασία με τον μέγιστο δεξιοτέχνη του κλαρινέτου της ηπειρώτικης μουσικής (και όχι μόνον!) Πετρολούκα Χαλκιά.

Πρώτος απτός καρπός αυτής της συνεργασίας είναι το CD «The Soul of Epirus», που ήδη έχει αποσπάσει τον θαυμασμό, ενθουσιώδη σχόλια του κοινού και διθυραμβικές κριτικές από έγκριτα περιοδικά στην Αμερική. Στο ξεκίνημα της πρώτης κοινής περιοδείας τους στην Ελλάδα μας μίλησε γι’ αυτό το διπλό ταξίδι, της ηπειρώτικης μουσικής σε όλο τον κόσμο και το δικό του, διαμέσου αυτής, στην πεμπτουσία της παράδοσης και του πολιτισμού της χώρας μας, πάντα με φάρο και οδηγό το παίξιμο και την προσωπικότητα του Πετρολούκα Χαλικιά.

Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα

* Πλέον ζεις μόνιμα στην Αμερική. Ποια είναι η αποδοχή που έχεις διαπιστώσει να υπάρχει σε αυτή τη μουσική όχι φυσικά από τους ομογενείς μας, ηπειρώτικης καταγωγής και μη, αλλά από άλλους Αμερικανούς πολίτες και πώς την εξηγείς;

Σε μια μικρή περιοδεία που κάναμε με τον Πετρολούκα Χαλκιά για την προώθηση του δίσκου τον Οκτώβριο στην Αμερική, παίξαμε σε πέντε πόλεις τριών πολιτειών, είχαμε κοινό από Αμερικανούς και Αμερικανίδες με καταγωγή από πολλές διαφορετικές χώρες και στο σύνολό του ήταν ενθουσιασμένο.

https://www.youtube.com/embed/NAuq4d3vbc8

* Πόσο κοντά στην jazz, αλήθεια, θεωρείς ότι βρίσκεται η ηπειρώτικη μουσική ώστε τόσο οι κριτικοί όσο και οι οπαδοί της να ενθουσιάζονται μαζί της;

Τις ομοιότητες μου τις επισήμαναν καταρχήν σπουδαίοι μουσικοί της jazz που ήταν δάσκαλοί μου και αποκάλεσαν την ηπειρώτικη μουσική «το bebop της Ελλάδας»! Υπάρχουν πολλές ομοιότητες στις κλίμακες και σε άλλα στοιχεία, αλλά και σε κοινά χαρακτηριστικά της συνολικής προσέγγισης στη μουσική, που είναι ο αυτοσχεδιασμός ο «διάλογος» μεταξύ των μουσικών και το ρίσκο, το να βγαίνεις δηλαδή από τις γνωστές σου, ασφαλείς περιοχές για να εξερευνήσεις παίζοντας άλλες που δεν γνωρίζεις πού θα σε οδηγήσουν. Το τελευταίο δεν χαρακτηρίζει όλους τους μουσικούς της jazz και της ηπειρώτικης παράδοσης, αλλά μόνο τους κορυφαίους αμφοτέρων των ιδιωμάτων.

* Πόσο διαφορετική πιστεύεις ότι θα ήταν η ηπειρώτικη μουσική σήμερα αν δεν είχε υπάρξει ο Κίτσος Χαρισιάδης, αυτός ο μοναδικός εκτελεστής του κλαρινέτου που μεσουράνησε στις δεκαετίες του 1920 και του 1930;

Το παίξιμο του Κίτσου Χαρισιάδη ήταν κυριολεκτικά απίστευτο για τα δεδομένα της εποχής, η συνθετότητά του υπερέβαινε οτιδήποτε είχε προηγηθεί. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς βασίστηκε πριν και πάνω απ’ όλα σε αυτόν, όχι μόνο στο ύφος του αλλά και το πώς προσέγγιζε τη μουσική, το ότι ακριβώς δεν φοβόταν καθόλου να ρισκάρει, όπως προανέφερα. Ο Πετρολούκας είναι ο μοναδικός φορέας όχι μόνο του παιξίματος, αλλά και του πνεύματος του Χαρισιάδη στην εποχή μας. Είναι ενδεικτικό όμως ότι ακόμα και εκείνος μου έστειλε πριν από λίγο καιρό ένα κομμάτι του Χαρισιάδη για να το μελετήσουμε και να το παίξουμε μαζί λέγοντάς μου ότι ήταν τόσο απαιτητικό ώστε έπρεπε να το μελετήσει εξαντλητικά για να αρχίσει να το παίζει!


* Τι είναι και τι εκπροσωπεί για εσένα ο Πετρολούκας Χαλκιάς εντός της ηπειρώτικης μουσικής, ως μουσικός αλλά και συνολικά ως προσωπικότητα;

Ο Πετρολούκας Χαλκιάς είναι η προσωποποίηση της ηπειρώτικης μουσικής. Δεν είναι μόνο το ύφος και η ποιότητα του παιξίματός του, αλλά και το ήθος και η συνολική στάση του. Είναι χαρακτηριστική η γενναιοδωρία του απέναντί μου, όταν όχι μόνον δέχτηκε ένα νέο και άπειρο παιδί να παίξει δίπλα του αλλά και όχι απλά μου επέτρεπε, αλλά και με προέτρεπε ακόμα να παίζω ακριβώς ό,τι και ο ίδιος για να μάθω και να κατανοήσω καλύτερα την ηπειρώτικη μουσική, κάτι που ελάχιστοι δάσκαλοι κάνουν. Επίσης το γεγονός ότι στα ογδόντα έξι του μελετά καθημερινά, όταν πολλοί νεότεροι του μουσικοί όλων των ιδιωμάτων σταματούν να το κάνουν θεωρώντας ότι δεν τους... χρειάζεται!

* Πώς και γιατί προέκυψε η ιδέα σου για τον συγκεκριμένο δίσκο; Είχες ξαναπαίξει μέχρι τότε με τον Πετρολούκα Χαλκιά ή όχι;

Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, σπούδαζα κλασική κιθάρα από πέντε ετών, στη συνέχεια σε πανεπιστημιακό επίπεδο στη Θεσσαλονίκη και το 2013 πήγα για μεταπτυχιακές σπουδές στην Αμερική, στο φημισμένο στους κύκλους της jazz Berkee School Of Music της Βοστώνης, γιατί αυτό που κυρίως με ενδιέφερε ήταν η jazz κιθάρα και σύνθεση. Σε κάποια στιγμή, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων μου, η σχολή έστειλε εμένα και άλλους δύο σπουδαστές στην Ισπανία για να παίξουμε την εκεί παραδοσιακή μουσική, το flamenco, σε ένα ανάλογο φεστιβάλ. Σκέφτηκα ότι η ηλεκτρική κιθάρα δεν προσφερόταν και τόσο και έπιασα για πρώτη φορά σοβαρά το λαούτο και άρχισα να το μελετώ.

Όταν παίξαμε στο φεστιβάλ, ένας σπουδαίος ερμηνευτής του flamenco μου είπε «μικρέ, άσε την κιθάρα, το λαούτο είναι το όργανο σου» και έτσι άρχισα να το μελετώ όλο και περισσότερο και ένα από τα πρώτα πράγματα στα οποία επικεντρώθηκα ήταν η ηπειρώτικη μουσική και ιδιαίτερα τα κομμάτια του Πετρολούκα Χαλκιά. Όταν λίγο καιρό αργότερα ένας φορέας της ομογένειας τον προσκάλεσε να παίξει σε μια περιοχή κοντά στη Βοστώνη, μου έκαναν την τιμή να καλέσουν και εμένα να τον συνοδεύσω. Έτσι γνωριστήκαμε, εντυπωσιάστηκε από το πόσο καλά είχα μάθει να παίζω τα μέρη του, με προέτρεψε να συνεχίσω να το κάνω και από τότε η συνεργασία μας γίνεται όλο και ευρύτερη, αλλά και βαθύτερη.

* Ως προς τι διαφοροποιείται από άλλους ανάλογους δίσκους, πριν από όλους του ίδιου του Π. Χαλκιά;

Στο ότι όλες τις προηγούμενες φορές το λαούτο απλά συνόδευε το παίξιμο του Πετρολούκα, ενώ στη δική μας περίπτωση υπάρχει διάλογος μεταξύ των δύο οργάνων.

* Είναι πολύ διαφορετική εμπειρία από την ηχογράφηση και τα κομμάτια αλλάζουν πολύ όταν τα παίζετε ζωντανά, κάθε φορά μάλιστα που συμβαίνει αυτό;

Πάρα πολύ. Στην ηχογράφηση έχεις τη δυνατότητα να διορθώσεις οτιδήποτε είναι λάθος ή δεν σου αρέσει. Ο πραγματικός χρόνος της συναυλίας δεν σου επιτρέπει να κάνεις αυτό, αλλά αντίθετα σε ωθεί να εξερευνήσεις, μόνος σου αλλά και μαζί με τους υπόλοιπους μουσικούς που βρίσκονται στη σκηνή.

* Τι σας έκανε να προσθέσετε και μια βιολίστρια, και μάλιστα όχι Ελληνίδα, για τη συναυλία στον «Παρνασσό»;

Η Beth Bahia Kohen είναι μια εξαίρετη Αμερικανίδα -με καταγωγή από τη Συρία και την Ουγγαρία- βιολίστρια η οποία περνάει τα τελευταία τριάντα καλοκαίρια της στην Ελλάδα, όχι μόνο γιατί της αρέσει η χώρα μας, αλλά και γιατί μελετά την ηπειρώτικη μουσική διάμεσου ή και μαζί με σπουδαίους Ηπειρώτες δεξιοτέχνες του βιολιού, όπως ο αδελφός του Πετρολούκα, ο αείμνηστος Αχιλλέας Χαλκιάς. Όταν τη γνώρισα, εντυπωσιάστηκα από το πόσο όχι μόνον αγαπά αλλά και γνωρίζει την ηπειρώτικη μουσική. Έπαιξε μαζί μας σε τρεις από τις συναυλίες μας στην Αμερική τον Οκτώβριο, το αποτέλεσμα ήταν θαυμάσιο και έτσι την προσκαλέσαμε και στη συναυλία στην Αθήνα.

* Είστε ικανοποιημένοι από τη μέχρι τώρα ανταπόκριση του κοινού στις συναυλίες σας; Έχει για εσάς ιδιαίτερη σημασία η σημερινή στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και εκείνη στην Αθήνα, στον «Παρνασσό» το επόμενο Σάββατο;

Η ανταπόκριση του κοινού στην πρώτη, στα Ιωάννινα, ήταν εκπληκτική. Αμφότερες οι άλλες είναι πολύ σημαντικές για εμάς, γιατί μια από τις κυριότερες επιδιώξεις μας με αυτό το πρότζεκτ είναι να βάλουμε την ηπειρώτικη μουσική στους μεγάλους και σοβαρούς συναυλιακούς χώρους, κάτι που δεν συνέβαινε μέχρι τώρα.

* Θέλετε και σκέπτεστε να πραγματοποιήσετε κάποιες ζωντανές εμφανίσεις και στην Αμερική, ίσως και σε μερικές άλλες χώρες πλην Ελλάδας;

Έχει ήδη προγραμματιστεί μία μεγαλύτερης διάρκειας περιοδεία στην Αμερική το φθινόπωρο και είμαστε σε συζητήσεις για να πραγματοποιήσουμε επίσης στην Ελβετία και τη Γαλλία την επόμενη χρονιά.

* Δισκογραφικά θα υπάρξει κάποια συνέχεια ή ήταν αυτή η μία και μοναδική φορά;

Ήδη έχουμε αρχίσει να επιλέγουμε κομμάτια για να μπούμε και πάλι στο στούντιο στο τέλος του χρόνου ή στις αρχές του επόμενου.

* Τέλος, αν σου ζητούσα να μου περιγράψεις με τέσσερις ή πέντε το πολύ, αλλά μη μουσικές, λέξεις την ηπειρώτικη μουσική ποιες θα ήταν αυτές;

Καινοτομία, ρίσκο, διάλογος, σεβασμός και, ίσως πάνω απ’ όλα, ειλικρίνεια.
 

Η ειλικρίνεια που υπάρχει τόσο στο «The Soul of Epirus» όσο και στις ζωντανές εμφανίσεις του Πετρολούκα Χαλκιά και του Βασίλη Κώστα την αντιλαμβάνεται και την αποδέχεται τόσο ευνοϊκά το κοινό, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL