Συνέντευξη στη Μάνια Ζούση
Σπάνια ένα θεατρικό έργο επιστρέφει ξανά και ξανά μετά την πρώτη του παρουσίαση, ταξιδεύει στον κόσμο και εισπράττει θερμό χειροκρότημα και εγκωμιαστικά σχόλια από το κοινό αλλά και τους κριτικούς, όπως το «Οι κάτω από τα αστέρια» που κάνει απόψε άλλη μια πρεμιέρα στο θέατρο "Άλφα" με πρωταγωνιστές τη Λίλα Μπακλέση και τον Κωνσταντίνο Μπιμπή. Μια σύγχρονη ερωτική ιστορία που έγραψε ο Τηλέμαχος Τσαρδάκας, περιγράφοντας τη συνάντηση της Μένιας και του Νικολή, τέλη δεκαετίας του 1980, σε ένα ελληνικό νησί του Αιγαίου, όπου οι δυο τους ερωτεύονται, ονειρεύονται κάτω από τ’ αστέρια και ξεκινούν την πιο ωραία ερωτική ιστορία που θα τους συντροφεύει για πάντα.
Με αφορμή τις πολλές ζωές αυτής της παράστασης αλλά και τη νέα της επιστροφή, μιλήσαμε με τη Λίλα και τον Κωνσταντίνο που πρωταγωνιστούν και συν-σκηνοθετούν το «Οι κάτω από τα αστέρια» μαζί με την Άρτεμις Γρύμπλα.
* Ποια είναι αυτά τα στοιχεία που κάνουν το έργο να μας αφορά;
Λ.ΜΠ.: Ο ανεκπλήρωτος έρωτας που μας κάνει πάντα να νοσταλγούμε το παρελθόν και ο εγωισμός μας που δεν μας επιτρέπει να ζήσουμε καταστάσεις που ξεφεύγουν από τα όριά μας. Το αιώνιο «τι θα γινόταν αν...».
Κ.ΜΠ.: Εμπεριέχει το ανεκπλήρωτο. Το «τι θα γινόταν αν». Το μαζί και το χώρια σε όλες τις εκφάνσεις του έρωτα. Εμπεριέχει τις αγαπημένες παραλίες του καθενός. Την αλμύρα στο κορμί. Τον ήλιο του Αιγαίου. Εμπεριέχει την τρέλα, την εφηβεία, τα ξεκαρδίσματα, τις αγκαλιές, τα ποιήματα και τα τραγούδια μας. Νομίζω αυτά μας αφορούν όλους.
* Τι αισθανθήκατε και είπατε πως σας ενδιαφέρει;
Λ.ΜΠ.: Ένιωσα ότι ξέρω αυτούς τους δυο ανθρώπους. Η γραφή του Τηλέμαχου αυτό σου προκαλεί. Σε κάνει να εμπλακείς συναισθηματικά με τον Νικολή και τη Μένια.
Κ.ΜΠ.: Όταν το πρωτοδιάβασα, διαλύθηκα. Με πέτυχε και σε μια πολύ ευαίσθητη φάση της προσωπικής μου ζωής. Έμεινα στο σαλόνι μου ένα ολόκληρο μεσημέρι να κλαίω και να καπνίζω. Μου θύμισε όλα μου τα λάθη. Όλα μου τα κρίματα. Όλα μου τα «γιατί» τα καταχωνιασμένα. Έμεινα εκεί στον καναπέ μου ν’ ακούω ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια. Ήταν αποκαλυπτικό για μένα.
* Πώς μεταμορφώνεις ένα κείμενο ποιητικού ρεαλισμού σε μια μάχη ανάμεσα σε ένα αγόρι και ένα κορίτσι;
Λ.ΜΠ.: Με πολλή δουλειά! Κυρίως η αμερικανική λογική της «μη σκηνοθεσίας» που ακολουθήσαμε με την Άρτεμη και τον Κωνσταντίνο μας επέτρεψε να οδηγηθούμε σε μια σκηνική κατάσταση δυναμική, που παίρνει μορφή με την πάροδο των παραστάσεων. Η μάχη αυτή που παρακολουθείτε είναι αληθινή. Ο Κωνσταντίνος και εγώ σε κάθε παράσταση παλεύουμε να δικαιώσουμε τον Νικολή και τη Μένια.
Κ.ΜΠ.: Για μας εξαρχής ήταν μια μάχη. Μια ερωτική μάχη βαθιάς αγάπης και σύνδεσης. Μια μάχη με όπλα τις αγκαλιές που δεν δόθηκαν, τα φιλιά που χάθηκαν, τις κουβέντες που δεν ειπώθηκαν ποτέ. Το γεγονός ότι το κείμενο ανήκει πράγματι στον ποιητικό ρεαλισμό μας βοήθησε πολύ να οδηγηθούμε σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Μας βοήθησε να εμπιστευτούμε την έλλειψη σκηνοθετικών ευρημάτων, την απλότητα και την επάρκειά μας.
* Πώς ένα έργο γίνεται προσωπικό και τι προϋποθέτει να διαθέτει και να καταθέτει ο ηθοποιός για να το μεταδώσει;
Λ.ΜΠ.: Το βασικό είναι να τον αφορά σε προσωπικό επίπεδο ο λόγος και η εξέλιξη του έργου. Από τη στιγμή που καταφέρεις να δημιουργήσεις μια συνθήκη και αυτό που διαβάζεις στο χαρτί γίνεται πράξη, το ζητούμενο είναι να σε αφορά και το ίδιο το κοινό. Να θέλεις να βιώσει μια εμπειρία κατά τη διάρκεια της παράστασης. Εμείς προσπαθούμε κάθε μέρα να λέμε την ιστορία της Μένιας και του Νικολή και κάθε μέρα παρατηρούμε ανθρώπους όλων των ηλικιών να συμπάσχουν με την ιστορία αυτών των δυο παιδιών. Γιατί αυτή η ιστορία κρύβει ένα κομμάτι από όλων μας την ιστορία.
Κ.ΜΠ.: «Κατ' αρχάς ένα έργο γίνεται προσωπικό όταν ο ηθοποιός θέλει να το κάνει προσωπικό. Εγώ ως ηθοποιός δεν ξέρω άλλο τρόπο. Είμαι μαθητής του Ανδρέα Μανωλικάκη και της μεθόδου Στανισλάφσκι. Έτσι δουλεύω και έτσι θα δουλεύω πάντα. Η Λίλα επίσης έχει ένα μοναδικό ψυχικό ένστικτο και οδηγήθηκε κι αυτή προς τα κει. Η παράσταση φτιάχτηκε με αυτή τη λογική. Τη λογική του βιωματικού θεάτρου. Ό,τι λέμε πάνω στη σκηνή έχει συγκεκριμένο ψυχικό αντίκτυπο για εμάς. Συνεπώς και για το κοινό.
Μάνια Ζούση
