Της Άννας Φιλίνη
Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά διαπερνούν την ύπαρξη και το έργο του Κοκκινίδη, γι’ αυτό και όλη η εξέλιξη της πορείας του στην τέχνη είναι δεμένη με τη συγκεκριμένη προσωπική αφήγηση που ο ίδιος έδινε μέσα στο έργο του στις διαφορετικές φάσεις της ζωής του. Έχοντας τελειώσει τις σπουδές του στην ΑΣΚΤ με καθηγητή τον Μόραλη και έχοντας γνωρίσει στη συνέχεια από κοντά τέχνη, μουσεία και καλλιτέχνες στην Ευρώπη, ο Κοκκινίδης υπήρξε μοντερνιστής που δεν αποκόπηκε από το διεθνές καλλιτεχνικό γίγνεσθαι, που όμως η δική του καλλιτεχνική αφήγηση έμεινε πάντα συνδεδεμένη με τα προσωπικά του βιώματα στον τόπο του.
Όταν, τον Φεβρουάριο του 2018, με αφορμή την παρουσίαση των έργων του για την “Οδύσσεια” στη Θεσσαλονίκη, ο Κοκκινίδης άρχισε να διηγείται για τη ζωή και τη δουλειά του, πρόβαλε πρώτα την προσφυγική του καταγωγή, την πρώτη κατοικία της οικογένειας στη Δραπετσώνα και την καταδίωξη του πατέρα του από τους Γερμανούς μέσα στην Κατοχή. Παράλληλα, μίλησε για τον έρωτά του για τη θάλασσα. Στην πρώτη του έκθεση στην Αθήνα, το 1964, έδειξε λαϊκές συνοικίες και τα νησιά των Κυκλάδων. Ξανά στην Αθήνα, τον Μάρτιο του 1967, έδειξε πίνακες με εικόνες από τον πόλεμο του Βιετνάμ.
Την περίοδο της δικτατορίας
Ένα μήνα σχεδόν αργότερα, ο ερχομός της δικτατορίας τον Απρίλιο του '67 συγκλόνισε την ύπαρξη και τη δουλειά του. Μέσα στο κλίμα τρομοκρατίας της φασιστικής Χούντας, όπου οι προοδευτικοί καλλιτέχνες είχαν αποφασίσει να μην εκθέτουν πια δημόσια, ο Κοκκινίδης άρχισε να ζωγραφίζει πάνω σε χαρτόνια 50Χ50 εκ. που βρίσκονταν στο ατελιέ του και να δημιουργεί πρωτοποριακά έργα που έχουν σημαδέψει ανεξίτηλα την έκφραση της τέχνης αυτής της περιόδου στην πατρίδα μας. Τα έργα αυτά με εκφραστικές εικόνες-καρικατούρες των δικτατόρων, όπου αναδεικνύονταν ανάμικτες η αγριάδα και η γελοιότητα των προσώπων, έμειναν τότε αναγκαστικά κρυμμένα και εκτέθηκαν πολλά χρόνια αργότερα. Δώδεκα από τα έργα αυτά δωρήθηκαν από τον Κοκκινίδη το 2002 στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, όταν η Άννα Καφέτση είχε ήδη αρχίσει να συγκροτεί σταδιακά τις συλλογές του ΕΜΣΤ.
Το 1971, ενώ ακόμη υπήρχε η δικτατορία και ενώ οι καλλιτέχνες συνέχιζαν να μην εκθέτουν δημόσια, ο Κοκκινίδης αποφάσισε -αντίστοιχα είχε τότε αποφασίσει να εκθέσει και ο Βλάσης Κανιάρης τα γαρύφαλλα σε γύψο- και εξέθεσε στην Αθήνα και μετά στη Θεσσαλονίκη σειρά έργων του με τίτλο « Ταυτότητες». Στη σειρά αυτή έδειξε πρόσωπα φυλακισμένων, διανοουμένων, φοιτητών, ανάμεσά τους ο Μαγκάκης, ο Ρίτσος, ο Καράγιωργας. Όταν του μεταβιβάστηκε αργότερα γραπτή πρόταση του υπουργείου Πολιτισμού της Χούντας για να εκπροσωπήσει τη χώρα στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο, ο Κοκκινίδης έστειλε αρνητική απαντητική επιστολή. Όλα τα έργα της έκθεσης του 1971 και μαζί εκείνα με τις καρικατούρες των δικτατόρων καθώς και η ενότητα «Μητρότητα», με έργα εμπνευσμένα από τη γέννηση της κόρης του, εκτέθηκαν από το ΕΜΣΤ το 2013 με τον τίτλο «...των δε κακών μνήμη...» στον χώρο του Ωδείου Αθηνών.
Έργο του Δημοσθένη Κοκκινίδη από τη σειρά «...των δε κακών μνήμη...», Ιούνιος - Ιούλιος 1967, ακρυλικό σε χαρτόνι, 60Χ120 εκ.
Οι ιδεολογικές αναφορές με υλική υπόσταση
Στη Μεταπολίτευση, κι ενώ συνέχιζε ακόμη να ζωγραφίζει τα σαφώς κοινωνικά έργα με τις διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, με τους ομιλητές μπροστά σε μικρόφωνα, ο Κοκκινίδης κάνει, από το 1980, μια σημαντική στροφή στη δουλειά του. Παρουσιάζει μεγάλα έργα με θάλασσες, όπου οι ιδεολογικές αναφορές του αποκτούν τώρα την υλική διάσταση του υδάτινου κόσμου. Στη συνέχεια, δεν αργεί να περάσει στους «Μυθολογικούς συνειρμούς». Στις μεγάλες, σχεδόν αφηρημένες του επιφάνειες εισβάλλουν λεπτοκαμωμένες μορφές μύθων και μνήμης, με ανθρώπινες φιγούρες, φυτά και ζώα που προβάλλουν ονειρικά σαν μέσα από τα άπειρο, ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο. Αναζητεί το ταξίδι στο άγνωστο και αυτό τον σπρώχνει προς την “Οδύσσεια”.
Τον Νοέμβριο του 2012 πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Εϋνάρδου η ατομική έκθεση του Κοκκινίδη «Ομήρου Οδύσσεια» με αφορμή τη συνεργασία του με τον Δημήτρη Μαρωνίτη για την ομότιτλη έκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ). Παρουσιάστηκαν πάνω από 100 έργα μικρών διαστάσεων, που δημιουργήθηκαν μέσα σε 20 περίπου χρόνια κι όπου μαζί με τις περιπέτειες του ήρωα αναμειγνύονται στις εικόνες του προσωπικά βιώματα, όνειρα και προβληματισμοί με σκέψεις του ζωγράφου.
Στη ζωγραφική του Κοκκινίδη η ανθρώπινη φιγούρα είναι σχεδόν πάντα παρούσα με τις κοινωνικές είτε με τις πνευματικές και υπαρξιακές αγωνίες της. Με το έργο του στήριξε την Αριστερά και τη σύγχρονη τέχνη. Ο ίδιος υπήρξε αγαπημένος δάσκαλος στην ΑΣΚΤ, όπου εκλέχτηκε καθηγητής το 1976 και έμεινε για 20 χρόνια, διετέλεσε αντιπρύτανης (1978-1980) και πρύτανης (1980-1982). Από το 1995 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. του ΜΙΕΤ και από το 1997 του Δ.Σ. της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.
