Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
Αλέκος Λεβίδης: / Αλέκος Λεβίδης: Ρόλος της τέχνης είναι με τη δική της υπόρρητη γλώσσα να διαμορφώνει τη συνείδηση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αλέκος Λεβίδης: / Αλέκος Λεβίδης: Ρόλος της τέχνης είναι με τη δική της υπόρρητη γλώσσα να διαμορφώνει τη συνείδηση

Η πρόσληψη της ιστορικής συνθήκης εμφανίζεται συχνά στο έργο του Αλέκου Λεβίδη. Στην τελευταία έκθεσή του, "ΜυθΙστορικά", που φιλοξενεί αυτή την περίοδο η Πινακοθήκη Χατζηκυριάκου - Γκίκα του Μουσείου Μπενάκη, ο σπουδαίος Έλληνας μοντερνιστής, μέσα από τα 24 έργα από διαφορετικές περιόδους της δημιουργικής του διαδρομής στην ελληνική ζωγραφική, δίνει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία στον θεατή να διαπιστώσει πώς η Ιστορία γίνεται ζωγραφική.

Πνευματικά εναργής και κοινωνικά ενεργός, πάντα διακριτικός, ο Αλέκος Λεβίδης παρακολουθεί τα τεκταινόμενα τοπικά και διεθνώς, τόσο στη σύγχρονη ζωγραφική όσο και στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο. Με αφορμή την έκθεσή του, δέχτηκε να μιλήσει για την τέχνη του και τη σύγχρονη τέχνη, τον ανθρώπινο πολιτισμό, τα ταξίδια του στην Παλμύρα αλλά και τις εντυπώσεις του από τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Είναι από τους λίγους που έχουν παρακολουθήσει κρίσιμες πτυχές αυτής της δίκης. Δηλώνει συγκλονισμένος από τη στάση της Μάγδας Φύσσα, "την ηρωική προσπάθεια αυτής της γυναίκας". Κάπως έτσι άλλωστε αντιλαμβάνεται τον ρόλο της τέχνης ο Αλέκος Λεβίδης. "Με τη δική της υπόρρητη γλώσσα", λέει, "η τέχνη διαμορφώνει συνείδηση και ακονίζει τις ευαισθησίες ώστε ο άνθρωπος να έχει ευρύτερη και κριτική πρόσληψη της ζωής του".

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη

* Η έκθεσή σας “Μυθιστορικά” συνομιλεί με την Ιστορία, όπως μεγάλο μέρος του έργου σας. Πώς αναζητάτε το "ζεστό χνώτο" της Ιστορίας που έλεγε και ο Ελεφάντης και πώς το εντάσσετε στη ζωγραφική σας;

Το "ζεστό χνώτο" δεν το κυνηγάω εγώ, μας κυνηγάει εκείνο. Δεν χρησιμοποιώ μέσα στη ζωγραφική μου αυτή την άμεση σχέση, το παρόν δηλαδή, παρά μόνο μέσα από αλληγορικούς δρόμους, γιατί κατ' ουσίαν δεν πιστεύω ότι η ζωγραφική ή η τέχνη γενικά δικαιούται να μεταφέρει αυτό το "ζεστό χνώτο" που ουσιαστικά είναι η καθημερινότητα που ζούμε. Χρειάζεται απόσταση και χρειάζεται κυρίως μετουσίωση. Η τέχνη δεν είναι καθρέφτης, η τέχνη στην καλύτερη περίπτωση είναι "το τρίτον από της αληθείας", όπως αναφέρει ο Πλάτωνας. Η αναφορά του Πλάτωνα έχει άλλο νόημα, γιατί θεωρεί ότι η τέχνη δεν μας μαθαίνει την αλήθεια. Εγώ το εννοώ ως ότι η τέχνη διϋλίζει αυτή την αλήθεια που μας περιβάλλει, τη μετατρέπει στη γλώσσα της και την εκφράζει με τους τρόπους της.
 

* Τι θελήσατε να αφηγηθείτε μ' αυτή την έκθεση, η οποία δεν είναι αναδρομική αλλά θα μπορούσε και να ήταν;

Έγινε μια επιλογή έργων που τα χαρακτηρίζει μια ιδιαίτερη σχέση με αυτό που λέμε Ιστορία. Δηλαδή είμαστε υποκείμενα της Ιστορίας, με την έννοια ότι τη ζούμε και την ερμηνεύουμε μέσα από τη δική μας πρόσληψη των γεγονότων, και από την άλλη είμαστε και αντικείμενα της Ιστορίας, δηλαδή ζούμε σε ένα περιβάλλον που με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο καθορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο σκεφτόμαστε και πράττουμε. Στα έργα που παρουσιάζονται είναι φανερή αυτή η αλληλεπίδραση περισσότερο απ' ό,τι σε άλλα έργα της ίδιας εποχής και αυτό είναι το νήμα που τα συνδέει στη διάρκεια αυτών των 40 χρόνων.

* Την “Παλμύρα”, που έχετε περιλάβει σ' αυτή την έκθεση, τη θεωρείτε εμβληματικό έργο σας;

Θα εννοείτε ίσως την τελευταία εκδήλωση που είχε γίνει στο Μουσείο Μπενάκη το 2016, όταν οι δυνάμεις του ΙSIS κατέλαβαν την Παλμύρα, άρχισαν να καταστρέφουν μεθοδικά τον αρχαιολογικό χώρο και βέβαια εκτέλεσαν διά αποκεφαλισμού τον διευθυντή του Μουσείου και αρχαιολόγο που επί χρόνια μελέτησε και ανέδειξε τον τόπο και την ιστορία του. Είχα θεωρήσει τότε ότι ήταν ένα χτύπημα που έδειχνε τα όρια του πολιτισμού μας και πόσο κοντά στη βαρβαρότητα βρισκόμαστε και ήθελα αυτό το μήνυμα να περάσει από ένα μουσείο. Για να καταλάβει ο θεατής ότι η ζωή και το γίγνεσθαι της Ιστορίας που ουσιαστικά εκτίθεται στο Μουσείο δεν νοείται αποκομμένο από την πραγματικότητα.

* Η σχέση σας με την Παλμύρα προηγείται των έργων που έχετε συνθέσει γι' αυτήν. Αυτός ο τόπος ακουμπάει λίγο και τη σχέση σας με τον ανθρώπινο πολιτισμό;

Είχα ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την αρχαία ελληνική ζωγραφική και κυρίως για την ελληνιστική περίοδο και γι' αυτό ταξίδεψα, εκτός από ευρωπαϊκά και άλλα μουσεία, στις χώρες της Ανατολής όπου είχε απλωθεί ο ελληνικός πολιτισμός μετά το πέρασμα του Αλεξάνδρου. Τότε συνέβη κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον, ότι η κλασική ελληνική τέχνη ήρθε σε επαφή με τις τέχνες και τις θρησκείες της Ανατολής και μπολιάστηκε με ένα πλήθος άλλων πολιτιστικών στοιχείων δεχόμενη επιρροές αλλά κυρίως επιβάλλοντας και την δική της παρουσία. Μιλάω για μια μακριά περίοδο που εκτείνεται από το 300 π.Χ. μέχρι το 300 μ.Χ. Η Παλμύρα είναι ένα εξαιρετικά χαρακτηριστικό δείγμα αυτού του φαινομένου και επειδή επέζησε απομονωμένη μέσα στην καρδιά της ερήμου για πολλούς αιώνες, όταν την επισκέπτεται κανείς πραγματικά αισθάνεται ότι μπαίνει σε έναν άλλο κόσμο. Τα μνημεία είναι καταφανώς ελληνικά και ρωμαϊκά αλλά φέρουν επίσης πολλά στοιχεία από τη Μέση ώς την Άπω Ανατολή. Ήταν ένα σταυροδρόμι καραβανιών και αυτή η όσμωση των πολιτισμών είναι παντού παρούσα και η εικόνα της πόλης μένει ολοζώντανη στο μυαλό, γιατί δεν μοιάζει με τίποτα άλλο. Μ' αυτή την έννοια, θα έλεγα ότι για μένα ήταν μια εμπειρία εμβληματική, η οποία επηρέασε ευθέως ή εμμέσως πολλά από τα έργα μου.

Εικόνες καταστροφής

* Τι θυμάστε από τις επισκέψεις σ’ αυτόν τον τόπο;

Από το 1970, που πρωτοπήγα, την έχω απεικονίσει σε αρκετά έργα, όπου οι εικόνες της κατά ένα τρόπο συνδυάζονται και με εικόνες καταστροφής. Θυμάμαι, στο τελευταίο ταξίδι που είχα πάει με τη γυναίκα μου, υπήρχε κάτι ζοφερό στην ατμόσφαιρα, το οποίο όμως δεν ήταν εύκολα αναγνωρίσιμο. Στη διάρκεια του ταξιδιού, όμως, έμαθα από αρχαιολόγους και φίλους ότι τον καιρό εκείνο γίνονταν φοβερές συγκρούσεις ανάμεσα στο καθεστώς του Άσαντ και στους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Επανειλημμένα μας είχαν σταματήσει στον δρόμο που διέσχιζε την έρημο ένοπλες πολιτοφυλακές ζητώντας τα στοιχεία μας κ.λπ. το Χαλέπι, το περίφημο Κάστρο στην Ακρόπολη, όπου είχε γυρίσει ο Παζολίνι τη “Μήδεια” με την Κάλλας, ήταν κατειλημμένο από ελεύθερους σκοπευτές και απαγορευμένη η πρόσβαση, χωρίς όμως αυτό να επηρεάζει τη φαινομενική καθημερινότητα της πόλης. Υπήρχε λοιπόν αυτή η βία που μου 'βγαινε στα έργα μέσα στην ατμόσφαιρα του τόπου. Υπήρχε αυτή η επιβολή της ιστορικής στιγμής, έστω έμμεσα, η οποία μεταφράζεται, στο έργο "Ο Ταμερλάνος στην Παλμύρα", σε εικόνες καταστροφής που προοιωνίζονται κατά μία έννοια το μακρινό τότε μέλλον.

* Θεωρείτε ότι σήμερα ο ανθρώπινος πολιτισμός βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή;

Μα νομίζω ότι είναι φανερό. Από τον Τραμπ μέχρι την Ευρώπη και αλλού, βλέπουμε να κυριαρχεί η πλήρης αυθαιρεσία μέσα από "ηγέτες" οι οποίοι γυρνάνε το ρολόι της Ιστορίας ασυλλόγιστα σε καιρούς που βύθισαν τον κόσμο στην απόλυτη βαρβαρότητα.

* Εσείς, ένας μοντερνιστής που παρακολουθείτε τον μοντερνισμό μέσα από έναν προσωπικό εικαστικό δρόμο, πολλές φορές εκφράζετε στο έργο σας το ενδιαφέρον για όσα συμβαίνουν στον κόσμο μας. Είναι ένα είδος στράτευσης αυτό;

Από πολύ νέος είχα την πεποίθηση ότι η τέχνη μπορεί να κάνει τον άνθρωπο καλύτερο. Κι αυτή νομίζω η γενική και αφηρημένη τότε έννοια με οδήγησε σιγά - σιγά σε μια "πολιτική στράτευση". Όμως δεν είμαι αφελής να πιστεύω ότι η τέχνη μπορεί πραγματικά να επηρεάσει την πολιτική. Και επειδή γενικώς απεχθάνομαι την προφάνεια, πιστεύω ότι ο ρόλος της τέχνης τελικά είναι με τη δική της υπόρρητη γλώσσα να διαμορφώνει τη συνείδηση και να ακονίζει τις ευαισθησίες ώστε ο άνθρωπος να έχει ευρύτερη και κριτική πρόσληψη της ζωής του.

Διάσταση απόψεων

* Επιμένετε να εκφράζεστε μέσα από την παραστατική ζωγραφική και μάλιστα σε μια εποχή που δεν προτιμά αυτό το είδος. Πώς την εκλαμβάνετε αυτή τη διάσταση απόψεων; Τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα στη σύγχρονη εικαστική δημιουργία, στο διεθνές εικαστικό τοπίο;

Στη δεκαετία του '60, που αισθάνομαι ότι διαμορφώθηκα ως ζωγράφος, βρέθηκα αντιμέτωπος με ένα ηγεμονεύον ρεύμα που ήταν ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός και με μια σταθερή αντίσταση σ’ αυτό το κυρίαρχο ρεύμα που προερχόταν από τη γενιά των Μπονάρ, Ματίς, Μπαλτίς, καθώς και τη σχολή του Λονδίνου, Λυσιέν Φρόυντ, Μπέικον. Εκείνη την εποχή εμφανίζεται και η ποπ αρτ, η οποία ξαναφέρνει τα στοιχεία της παραστατικότητα συχνά μέσα από μια κριτική του κόσμου της κατανάλωσης. Εγώ επέλεξα αυτόν τον παραστατικό ή νεοπαραστατικό δρόμο. Το θέμα της παραστατικότητας είναι, νομίζω, παραξηγημένο. Παραδείγματος χάριν, οι σουρρεαλιστές πολύ συχνά, από τον Νταλί μέχρι τον Έρνστ, χρησιμοποιούν παραστατικούς τρόπους για να εκφράσουν ιδέες που στην εποχή τους ήταν ακραία επαναστατικές, όπως, για παράδειγμα, το υποσυνείδητο.

Μια αφήγηση για τη μοντέρνα τέχνη είναι αυτή που βλέπει τις απαρχές της στον ιμπρεσιονισμό, περνώντας από τον κυβισμό, τον Καντίσνκι, τον Μάλεβιτς και τον Μόντριαν για να καταλήξει στην πλήρη αφαίρεση. Είναι μια αφήγηση που επιβλήθηκε από το '60 μέχρι το '80 χωρίς να συναντήσει σοβαρό αντίλογο. Όμως, ήδη από τη δεκαετία του '80, με κάποιες εμβληματικές εκθέσεις, επισημάνθηκε το γεγονός ότι ποτέ δεν σταμάτησε στην Ευρώπη η παραγωγή παραστατικής ζωγραφικής και ότι στο προηγούμενο σχήμα αγνοούνται κορυφαίες στιγμές της μοντερνικότητας όπως ο σουρρεαλισμός, η μεταφυσική ζωγραφική του ντε Κίρικο και της ιταλικής σχολής, ο εξπρεσιονισμός από τον Βανγ Γκογκ μέχρι τους Γερμανούς και πλήθος άλλων κινημάτων από την Αγγλία μέχρι τις σκανδιναβικές χώρες, που δεν έπαψαν ποτέ να παράγουν μοντερνιστική παραστατική ζωγραφική. Όπως είπα, λιγότερο ή περισσότερο συνειδητά κι εγώ βρίσκομαι μέσα σ' αυτό το ρεύμα. Στα μέσα της δεκαετίας του '70 με αρχές του '80, οι λεγόμενες πρωτοπορίες πέρασαν από την αφηρημένη τέχνη στη νοηματική, μίνιμαλ και άλλες μορφές, όπως περιβάλλοντα, video art κ.λπ. Με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και με τη γενικότερη αντίληψη ότι ο καθένας μπορεί να κάνει τέχνη, ένα δόγμα που καλλιεργήθηκε κυρίως από τον Μπόυς και από μια ορισμένη ανάγνωση του έργου του Ντυσάν, φάνηκε ότι η ζωγραφική αυτή καθαυτή έμπαινε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Αρκετές φορές έχω διακηρύξει ότι δεν είμαι εικαστικός, είμαι ζωγράφος, εννοώντας ότι μπορούν να συνυπάρξουν η ζωγραφική με άλλες εκφράσεις οι οποίες ασχολούνται μεν με την εικόνα αλλά μακριά από τις ζωγραφικές τεχνικές. Θεωρώ προσωπικά ότι, όπως δεν είναι εύκολο να μιλήσει κανείς για το τέλος του βιβλίου επειδή υπάρχει η οθόνη, με τον ίδιο τρόπο δεν έχει τελειώσει η δουλειά απευθείας σε μια επιφάνεια με χρώματα και πινέλα επειδή υπάρχει η τεχνολογία της εικόνας.

* Είστε αισιόδοξος λοιπόν ότι η ζωγραφική θα επιβιώσει.

Δεν είμαι απλώς αισιόδοξος αλλά ξέρω ότι θα επιβιώσει, διότι υπάρχει ήδη μια επιστροφή στη ζωγραφική, στη διεθνή σκηνή και από ανθρώπους της γενιάς μου που αναδύονται σιγά σιγά από την αφάνεια αλλά και νεότερους οι οποίοι παράγουν μια αφηγηματική ζωγραφική με κλασικίζουσες αναπαραστατικές τεχνικές. Το ζητούμενο αυτή τη στιγμή στον χώρο της εικαστικής τέχνης είναι η αφήγηση και η αναπαραστατική ζωγραφική ήταν πάντα το όχημα της. Μάλιστα ο Gombrich πάρα πολύ παραστατικά έχει δείξει στο βιβλίο του "Τέχνη και ψευδαίσθηση" πως στην αρχαία ελληνική ζωγραφική "εφευρέθηκαν" οι τεχνικές για μια πιο ρεαλιστική αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής και του περιβάλλοντος για να μπορέσει να εξυπηρετηθεί η αφήγηση των επικών ποιημάτων και των μύθων, στη ζωγραφική, στη αγγειογραφία, στη διακόσμηση, στη γλυπτική κ.λπ. Δηλαδή πως θα περάσουμε από το ανθρωπάκι της γεωμετρικής στον άνθρωπο της μελανόμορφης περιόδου, που μπορεί να εκφράσει συναισθήματα, δράση, ιδέες.
 

* Εσείς πώς θα χαρακτηρίζατε τη ζωγραφική σας;

Θα τη χαρακτήριζα σαν μια παραστατική ζωγραφική η οποία όμως έχει πλήρη επίγνωση όλου του μοντερνιστικού κινήματος και επιλεκτικά χρησιμοποιεί διάφορα ίχνη και αναφορές διευρύνοντας τα εκφραστικά της μέσα. Αυτό σημαίνει ότι, όπως και στη μουσική, υπάρχει μια γενική επιστροφή στον ρομαντισμό, που όμως έχει πλήρη γνώση των πρωτοποριακών ρευμάτων, της ατονικής μουσικής, του μινιμαλισμού κ.λπ. Πέρα από τις θεωρίες και πέρα από το τι πιστεύω ότι είμαι ή δεν είμαι, εάν η ζωγραφική δεν αρπάξει από τη μούρη τον θεατή, όλα τα άλλα παραμένουν λόγια και θεωρίες και καταλήγουν σ' αυτό που καταδικάζουμε σε ορισμένες ακραίες μορφές της εννοιολογικής τέχνης, ότι δηλαδή δεν υπάρχει έργο αν δεν υπάρχουν και οι οδηγίες χρήσης. Όμως οφείλω να πω ότι εγώ ζωγραφική κάνω και ζωγραφική θα κάνω. Αν, για παράδειγμα, για την “Παλμύρα” έχω χρησιμοποιήσει στοιχεία που μπορούν να εννοηθούν ως "ενσταλέισον", αυτό είναι μια μικρή παρένθεση και εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο στόχο που συνοδεύει τη ζωγραφική μου και είναι πάντα σε σχέση με αυτήν. Επιλέγω λοιπόν τη ζωγραφική αλλά προσπαθώ αυτό που αφηγούμαι να το παραστήσω σε πολλά επίπεδα. Πολλοί πίνακες δεν έχουν μια ενιαία πρόσληψη, δηλαδή λειτουργούν με τη λογική του κολάζ, συχνά καλούν τον θεατή να τους δει και από άλλη όψη, πέρα απ' αυτή που έχουν μπροστά τους, δηλαδή δεν υπάρχει μια ενότητα χώρου και χρόνου. Υπάρχει ένα σύστημα αναφορών και ενοτήτων μέσα στον πίνακα, που διαβάζονται σχεδόν ξεχωριστά σαν μικρές ενότητες μέσα στην ευρύτερη σύνθεση.

Η Χρυσή Αυγή σκορπά το μίσος και την άρνηση σε κάθε ελευθερία

* Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη κουλτούρα πού και πώς καλλιεργείται η πνευματική ελευθερία, η πνευματική ταυτότητα;

Το θέμα της πνευματικής ταυτότητας το έθεσε πολύ έντονα η γενιά του '30, η οποία και ώς ένα σημείο κατάφερε να παράξει έναν μοντερνισμό που συνδύαζε το διεθνές με το τοπικό. Τώρα, παρ' ότι η συζήτηση γυρίζει γύρω από την ταυτότητα, νομίζω ότι δεν είναι πια στο χέρι των θεωρητικών να το λύσουν, γιατί σε μεγάλο βαθμό η τεχνολογία φαίνεται να έχει πάρει το πάνω χέρι και να διαδίδεται ένα είδος παγκοσμιότητας. Φαντάζομαι ότι οι νεότεροι θα βρουν τη δική τους απάντηση στο θέμα αυτό της ταυτότητας και νομίζω ότι τώρα το βάρος πέφτει στο θέμα της πνευματικής ελευθερίας γιατί χωρίς αυτήν η όποια ταυτότητα μπορεί να αποβεί και απειλή.

* Γι' αυτό παρακολουθείτε τη δίκη της Χρυσής Αυγής;

Ναι, είναι ένα κλασικό παράδειγμα για το πού μπορεί να φτάσει η φανατική προσήλωση σε μια στρεβλή αντίληψη εθνοκεντρικής ταυτότητας και πατριωτισμού που η άλλη όψη του είναι το μίσος και η άρνηση της κάθε ετερότητας και της κάθε ελευθερίας. Σ' αυτή τη φάση, είναι εντυπωσιακό να παρακολουθεί κανείς καθημερινά πώς οι συνήγοροι της οικογένειας Φύσσα, των αλλιεργατών και των συνδικαλιστών του ΚΚΕ ξηλώνουν το ρατσιστικό και εθνοπατριωτικό αφήγημα της εισαγγελέως.

* Η στάση της Μάγδας Φύσσα σάς έχει συγκλονίσει;

Ναι, γιατί πιστεύω ότι με την τεράστια δύναμη που κρύβεται μέσα της κατάφερε να κρατήσει τέσσερα χρόνια τώρα, τη δίκη και να την οδηγήσει προς το τέλος της. Χωρίς την παραδειγματική παρουσία της, είναι πιθανό τα πράγματα να είχαν τελειώσει εντελώς διαφορετικά. Θα μπορούσε δηλαδή η δίκη να έχει τελειώσει ήδη, με πολύ χλιαρά αποτελέσματα. Αυτό όμως που ακόμα μου κάνει εντύπωση είναι ότι ο κόσμος δεν στήριξε με την παρουσία του στο δικαστήριο την ηρωική προσπάθεια αυτής της γυναίκας.

Ο ρόλος της τέχνης τελικά είναι με τη δική της υπόρρητη γλώσσα να διαμορφώνει τη συνείδηση και να ακονίζει τις ευαισθησίες ώστε ο άνθρωπος να έχει ευρύτερη και κριτική πρόσληψη της ζωής του

Πολλοί πίνακες δεν έχουν μια ενιαία πρόσληψη, δηλαδή λειτουργούν με τη λογική του κολάζ, συχνά καλούν τον θεατή να τους δει και από άλλη όψη, πέρα απ' αυτή που έχουν μπροστά τους, δηλαδή δεν υπάρχει μια ενότητα χώρου και χρόνου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL