Εξήντα οκτώ μεταβυζαντινές εικόνες από τον 15ο έως και τον 19ο αιώνα, προερχόμενες από διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου που απαρτίζουν τη Συλλογή Βελιμέζη, έργα εξαιρετικής ποιότητας κρητικών, μακεδονικών και επτανησιακών εργαστηρίων, ορισμένα από τα οποία φέρουν υπογραφή ή μπορούν να αποδοθούν σε γνωστό ζωγράφο, αποτελούν την έκθεση που εγκαινιάζεται απόψε, στις 7 μ.μ., στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, στον Πειραιά, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
Ιδιαίτερη θέση στην έκθεση «Πίστη και Τέχνη - Επιλεγμένες Εικόνες από τη Συλλογή Αιμιλίου Βελιμέζη» έχει το «Πάθος του Χριστού», πρώιμη δημιουργία του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Η Συλλογή Βελιμέζη, που δημιουργήθηκε από τον Αιμίλιο Βελιμέζη την περίοδο 1934-1946, αριθμεί συνολικά 136 έργα που έχουν δωρηθεί το 2016 από τους μέχρι πρότινος κατόχους και διαχειριστές της συλλογής στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.
Μετά το 2000, οι δωρητές Αιμίλιος και Χρήστος Μαργαρίτης και Αλέξανδρος Μακρής συνέχισαν τον εμπλουτισμό της συλλογής με νέα αποκτήματα από αγορές και δωρεές, με ανθίβολα και σχέδια εργασίας αγιογράφων από τον 18ο αιώνα έως σήμερα, με σημαντικές εικόνες 15ου-19ου αιώνα, με βημόθυρα και την ασημένια επένδυση εικόνας της «Ζωοδόχου Πηγής», καθώς και αντιπροσωπευτικά θρησκευτικά λειτουργικά αντικείμενα.
Το ιστορικό της Συλλογής Βελιμέζη
Ο Αιμίλιος Ιωάννου Βελιμέζης (1902-1946) άρχισε τη συγκρότηση της συλλογής μεταβυζαντινών εικόνων του 15ου - 19ου αιώνα από διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου στα χρόνια που ήταν στενός συνεργάτης και προσωπικός φίλος του Αντώνη Μπενάκη, από το 1934 έως τον αιφνίδιο θάνατό του τον Ιανουάριο του 1946. Η μητέρα και οι οικογένειες των αδελφών του αποφάσισαν μετά τον θάνατό του να δωρίσουν ορισμένες εικόνες στο Μουσείο Μπενάκη πέραν εκείνων που είχε δωρίσει ο ίδιος εν ζωή.
Το 1991, το Μουσείο ανέλαβε την ανασυγκρότηση, συντήρηση, μελέτη και δημοσίευση των εικόνων της συλλογής καθώς και τη δημοσιοποίησή τους. Με την ευθύνη του τότε διευθυντή Άγγελου Δεληβορριά οργανώθηκε το πρόγραμμα των απαιτουμένων εργασιών. Τον επιστημονικό κατάλογο των έργων της συλλογής συνέγραψε η καθηγήτρια Νανώ Χατζηδάκη και το Μπενάκη τον εξέδωσε το 1997, όπως και τις μετέπειτα μεταφράσεις του στην αγγλική, ισπανική, γερμανική και ρωσική γλώσσα. Ταυτόχρονα, ο Στέργιος Στασινόπουλος με ομάδα ειδικών δημιούργησε CD-ROM για τις εργασίες συντήρησης των εικόνων.
Το μεγαλύτερο και αντιπροσωπευτικότερο τμήμα έργων της συλλογής παρουσιάστηκε σε ενιαίες εκθέσεις σε μεγάλα διεθνή μουσεία και πολιτιστικά ιδρύματα, τα οποία έχουν επισκεφθεί μέχρι σήμερα περισσότερα από 700.000 άτομα.
Με την ευκαιρία της έκθεσης, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη εξέδωσε σε επιμέλεια Χρήστου Φ. Μαργαρίτη τον δίγλωσσο τόμο «Ταξιδεύοντας με τις εικόνες της Συλλογής Βελιμέζη», που αφορά ένα οδοιπορικό της έκθεσης στον κόσμο και παρουσιάζεται αύριο το βράδυ, στις 6.30 μ.μ. Γι' αυτόν θα μιλήσουν η Σοφία Χηνιάδου - Καμπάνη, υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων της Προεδρίας της Δημοκρατίας, ο Νίκος Ξυδάκης, δημοσιογράφος και πρώην υπουργός και ο Χρήστος Μαργαρίτης εκ μέρους των δωρητών της Συλλογής Βελιμέζη.
Θα ακολουθήσει ειδική ξενάγηση για τους παρευρισκόμενους από τους δωρητές της Συλλογής στην έκθεση που λειτουργεί καθημερινά 10 π.μ. - 4 μ.μ., και τα Σάββατα 2.11, 9.11, 23.11, 30.11, 7.12, 14.12, 18.1.20, 25.1.20, 10 π.μ. - 2 μ.μ. στο κτήριο της Ιστορικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, 2ας Μεραρχίας 36 και Ακτής Μουτσοπούλου, στον Πειραιά, με είσοδο ελεύθερη.
Με αφορμή την έκθεση έχει σχεδιαστεί από τη δρ βυζαντινολόγο Ειρήνη Πάνου το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Λυκείου με τίτλο «Η βυζαντινή τέχνη εκ των έσω».
Παράλληλα και μετά από συνεννόηση θα πραγματοποιηθούν ομαδικές ξεναγήσεις, ενώ η έκθεση θα παραμένει κλειστή στις επίσημες αργίες.
