Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
"Μετρό-ντας την ιστορία της Θεσσαλονίκης" / Οι σταθμοί ενός έργου, η ιστορία μιας πόλης...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Μετρό-ντας την ιστορία της Θεσσαλονίκης" / Οι σταθμοί ενός έργου, η ιστορία μιας πόλης...

Με τον εύγλωττο τίτλο "Μετρό-ντας την ιστορία της Θεσσαλονίκης" η συνέκδοση του υπουργείου Πολιτισμού και της Αττικό Μετρό καταγράφει την ιστορία κατασκευής ενός από τα σημαντικότερα για τη ζωή της πόλης και των πολιτών της έργα ταυτόχρονα με τα σημαντικότατα αρχαιολογικά ευρήματα που ήρθαν στο φως στη διάρκεια των εργασιών. Μνήμες μιας ταραγμένης εποχής για την αρχαιολογική κοινότητα και τους κατοίκους της πόλης φέρνει μαζί του αυτός ο τόμος, κυρίως όμως αποκαλύπτει εύγλωττα τη διαφορά αντιλήψεων ανάμεσα στην προ του 2015 πολιτική ηγεσία με το κοινό αίσθημα και την επιστημονική κοινότητα.

Η επικράτηση της αντίληψης "και αρχαία και μετρό", για την οποία έδωσαν μάχες αρχαιολόγοι, πολίτες, δημοτική αρχή και θεσμικοί παράγοντες της πόλης, απέναντι σε μια πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ που επέμενε από το 2012, στην απόσπαση και μεταφορά των σπουδαίων αρχαιοτήτων στο στρατόπεδο Μελά, αποδεικνύει τη σημασία συνεργειών τέτοιου μεγέθους προς όφελος και του κοινού συμφέροντος και της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Καταγράφοντας όλη την πορεία των τεχνικών εργασιών σε παραλληλία με τις ανασκαφικές έρευνες, το "Μετρό-ντας την ιστορία της Θεσσαλονίκης" παρουσιάζει φωτογραφίες, σχέδια και χάρτες, αναδεικνύοντας τόσο τα μνημειακά συμπλέγματα που βρέθηκαν στις ανασκαφές, τα οποία διατηρούνται κατά χώραν, όσο και τα πολυάριθμα κινητά ευρήματα. Παράλληλα καταγράφει τις επιστημονικές εκδηλώσεις που πραγματοποίησε η Εφορεία Πόλης Θεσσαλονίκης από το 2017 και μετά προκειμένου να πληροφορηθούν οι πολίτες για τη σπουδαιότητα των ευρημάτων και την πολυπλοκότητα των έργων του μετρό.

"Οι προκλήσεις, οι απαιτήσεις και οι δυσκολίες ήταν πολλές, τόσο από την άποψη της αποκάλυψης και ορθής διαχείρισης των αρχαίων καταλοίπων όσο και κατασκευαστικά, σε επίπεδο σχεδιασμού, εκσκαφών, οικοδομικών και μηχανολογικών εργασιών" έλεγε χθες κατά την παρουσίαση του τόμου η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟΑ Μαρία Ανδρεαδάκη - Βλαζάκη. Τώρα πια που "το μετρό έχει σχεδόν ολοκληρωθεί", για τη Μ. Βλαζάκη "αυτό που μένει ως κυρίαρχη ανάγνωση τόσο του έργου όσο και αυτού του τόμου είναι η συστράτευση που εν τέλει επιτεύχθηκε προκειμένου οι εργασίες να προχωρήσουν προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας, αλλά και των αρχαιοτήτων".

Αρκετά σαφής ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Γιάννης Μυλόπουλος τόνισε ότι "ίσως είναι η πρώτη φορά που μια τεχνική εταιρεία αισθάνεται τόσο κοντά με το υπουργείο Πολιτισμού και το 'τρισκατάρατο' μέχρι πρότινος σώμα των αρχαιολόγων" και θυμήθηκε ότι, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2016, "ήταν μια εμπόλεμη κατάσταση. Είμαστε δυο επιστημονικοί κλάδοι που υπηρετούμε δυο διαφορετικές σκοπιμότητες και αντιλήψεις". Θυμήθηκε επίσης ότι από το 2012, όταν πολίτες και αρχαιολόγοι τον ενημέρωσαν ως πρύτανη τότε του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης "για τα ευρήματα, την περίφημη Decumanus Maximus, και το ανοσιούργημα τότε να θέλουν να αποσπάσουν τα αρχαία και να τα μεταφέρουν σε στρατόπεδο έξω από την πόλη" είχε προσχωρήσει αμέσως στην αντίληψη "και αρχαία και μετρό".

Διπλό επίτευγμα

Το 2016, είπε, "κάναμε τη μεγάλη αλλαγή στην αντίληψη της αντιμετώπισης ενός μεγάλου συγκοινωνιακού έργου υποδομής και των αρχαιολογικών ευρημάτων και καθίσαμε στο ίδιο τραπέζι". Για τον Γιάννη Μυλόπουλο το "διπλό επίτευγμα, ο διπλός στόχος να ολοκληρώνονται και το έργο και οι αρχαιολογικές εργασίες κατέρριψε τον μύθο ότι τα αρχαία δεν συμβαδίζουν με το έργο. Αυτή την αντίληψη την ανατρέψαμε με έναν τρόπο συνεργατικό, έναν τρόπο που στηρίχθηκε στη συνεργασία και την αλληλοκατανόηση. Η σημερινή αντίληψη είναι πλέον ότι, αν θες να τελειώσεις ένα έργο, πρέπει να κοιτάξεις τα αρχαία, πρέπει να προχωράς και το τεχνικό και το αρχαιολογικό μέρος ταυτόχρονα" είπε ενημερώνοντας παράλληλα ότι οι ανασκαφές στο μετρό κοστίζουν 120 εκατ. ευρώ, ενώ όλο το έργο του μετρό κοστίζει περίπου 1 δισ., το οποίο ολοκληρώνεται το 2020.

Έκανε λόγο για "τη μεγαλύτερη ανασκαφική έρευνα", και μάλιστα σε περίοδο κρίσης. Υπενθύμισε ότι το έργο είχε σταματήσει από το 2014 ές το 2016 επισημαίνοντας, για όσους αναρωτιούνται, γιατί η Βενιζέλου θα παραδοθεί στο τέλος του 2023 ενώ το έργο θα παραδοθεί το 2020, ότι "η Βενιζέλου καθυστέρησε να ξεκινήσει. Λόγω της άγονης εκείνης αντιπαράθεσης ξεκίνησε το 2017".

Για τον Γ. Μυλόπουλο, πέρα από την ηθική στάση απέναντι στον πολιτισμό μας και στα αρχαιολογικά ευρήματα, "που μας κάνει να θέλουμε και αρχαία και μετρό", υπάρχει και ο "εξίσου ισχυρός αναπτυξιακός λόγος". Στη Θεσσαλονίκη "δοκιμάζεται ένα μεγάλο πείραμα βιώσιμης ανάπτυξης. Έχουμε συνείδηση ότι οι καινοτομικά σχεδιασμένοι σταθμοί, όπως της Βενιζέλου και της Αγίας Σοφίας, με τα αρχαία εγκατεστημένα κατά χώρα εντός του σταθμού, είναι μια καινοτόμος ιδέα που θα φέρει ανάπτυξη στην πόλη. Θα φέρει πλούτο, τουρισμό, θα τονώσει το εμπόριο".

Πολλαπλό όφελος

Αντικρούοντας το επιχείρημα της αντιπολίτεσης που κάνει λόγο για "ακριβό έργο", επισήμανε ότι "το κόστος είναι μεγάλο, ωστόσο το όφελος θα είναι πολλαπλά μεγαλύτερο, άρα πρόκειται για συμφέρουσα επένδυση". Το επιπλέον κόστος της Βενιζέλου ανέρχεται στο 2% με 2,5% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, δηλαδή γύρω στα 20-25 εκατ. Σε ό,τι αφορά "όσα ακούγονται για την επαναφορά της λύσης της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων", είπε ότι "αν ξαναγυρίσουμε στο δίλημμα του 2014, θα χρειαστούν επιπλέον τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθεί το έργο και αντί το 2023 θα παραδοθεί το 2027". Και συμπλήρωσε ότι "θέλω να κλείσουν τα στόματα αυτών που από εγωισμό ή εμμονή θέλουν να μας ξαναφέρουν σε λύσεις που δοκιμάστηκαν, απέτυχαν γιατί κατέστρεψαν το έργο και κόστισαν πολύ στο Ελληνικό Δημόσιο διότι οι αποζημιώσεις που πληρώσαμε στους εργολάβους εξαιτίας των καθυστερήσεων επειδή σταμάτησαν το έργο κόστισαν περί τα 200 εκατ. ευρώ".

Μ' αυτό το βιβλίο, τόνισε, "αφήνουμε καταγεγραμμένο το τεχνικό και αρχαιολογικό αντικείμενο του έργου. "Όχι μόνο αναστήσαμε ένα πεθαμένο έργο και σε ένα - ενάμιση χρόνο θα παραδώσουμε, αλλά συμβάλαμε και στην ανάπτυξη της χώρας σε μια περίοδο κρίσης. Ο τριπλασιασμός των επενδύσεων από πλευράς Πολιτείας σε ό,τι αφορά τα κονδύλια των έργων μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ήταν καθοριστικός για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας σε μια πάρα πολύ δύσκολη στιγμή. Ενώ η Αττικό Μετρό επένδυε προ του 2016 γύρω στα 100-110 εκατ. ευρώ τον χρόνο σε έργα μετρό, μετά το 2016 μέχρι το 2019 η επένδυση τριπλασιάστηκε. Μόνο το 2018 η επενδυση ήταν 360 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 200 εκατ. ευρώ πήγαν στη Θεσσαλονίκη. Τέλος τόνισε ότι η νέα πολιτική της Αττικό Μετρό είναι οι "πρόδρομες εργασίες, δηλαδή τα αρχαιολογικά να ξεκινούν πριν από την κατασκευή του έργου".

Το νέο πρόσωπο της πόλης

"Η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα νέο πρόσωπο μετά την παράδοση του έργου" τόνισε η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Πολυξένη Βελένη, ενώ επισήμανε ότι στο μετρό "έχουν σωθεί αρχαιότητες της μεσοβυζαντινής αστικής Θεσσαλονίκης που δεν συναντούμε πουθενά στον κόσμο, ούτε στην Κωνσταντινούπολη". Υπάρχει, όπως τόνισε, μουσειολογική μελέτη για μια μόνιμη ή περιοδική έκθεση των ευρημάτων, ενώ αναζητάται μόνιμος χώρος για να στεγάσει ίσως ένα Μουσείο Μετρό. Παράλληλα παρουσίασε βίντεο με όλη την εξέλιξη των εργασιών, τεχνικών και αρχαιολογικών, με τα περίφημα ευρήματα.

Ο Γιώργος Σκιαδαρέσης, έφορος Πόλης Θεσσαλονίκης, επισήμανε ότι ελληνιστικά κατάλοιπα βρέθηκαν και στον σταθμό Βενιζέλου και στον σταθμό Αγ. Σοφίας, εκπονούνται μελέτες ανάδειξης και συντήρησης των αρχαιοτήτων και στους δύο σταθμούς, ενώ οι μελέτες ανάδειξης αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου θα περάσουν μέσα στο καλοκαίρι από το ΚΑΣ.

Η έκδοση του τόμου χρηματοδοτήθηκε από την Αττικό Μετρό με 14.000 ευρώ και τυπώθηκε στα εκτυπωτήρια του ΚΕΘΕΑ Θεσσαλονίκης, ενώ θα διατίθεται δωρεάν στο κοινό.

Πόλυ Κρημνιώτη

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL