Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Αντωνογιαννάκης
Η ιδεοληπτική γραμμή των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα αποτελεί μια μορφή επιθετικής ιδιωτικοποίησης στον χώρο της Υγείας που δεν μπορεί να απαντήσει σε κανένα από τα δομικά προβλήματα του ΕΣΥ ούτε να μειώσει το κόστος χρόνου και χρήματος που επιβαρύνει τον ασθενή και να εγγυηθεί το πρόταγμα «να μην μείνει κανείς πίσω» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τόνισε ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός σε διάλεξή του στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.
Με δεδομένο ότι ο μέσος όρος των δημόσιων δαπανών υγείας στην Ευρώπη είναι περίπου στο 7% του ΑΕΠ, είναι προφανές, ανέφερε ο Ανδ. Ξανθός, ότι το μεγάλο στοίχημα είναι η σταδιακή άρση των εμποδίων της λιτότητας για την έμπρακτη υλοποίηση του πολιτικού στόχου της ισότητας στην Υγεία και της εγγυημένης κάλυψης των υγειονομικών αναγκών όλων.
Όπως υπογράμμισε, αυτό που θα πρέπει να αποτελέσει εθνική προτεραιότητα στη μεταμνημονιακή περίοδο είναι ο στόχος της σταδιακής σύγκλισης με τους μέσους ευρωπαϊκούς όρους στις δημόσιες δαπάνες υγείας, με πρώτο βήμα την υπέρβαση του 6% του ΑΕΠ σε βάθος τετραετίας.
Ούτε οι ΣΔΙΤ ούτε πολύ περισσότερο, τόνισε χαρακτηριστικά, η ιδιωτική ασφάλιση υγείας, που επίσης προωθείται συστηματικά από την κυβέρνηση, μπορούν να αντιμετωπίσουν το μείζον πρόβλημα του δημόσιου συστήματος Υγείας, που είναι η δυσκολία στη γρήγορη και επαρκή κάλυψη αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των υποδομών του. Οι οποίες, όπως σημείωσε, παρά τη δημοσιονομική στενότητα, αναβαθμίζονται σταδιακά μέσω πολλαπλών χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, ΠΔΕ, αποθεματικό υπουργείου Υγείας, διασυνοριακά προγράμματα Interreg, πόροι Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, δωρεές ιδιωτών και ιδρυμάτων κ.λπ.).
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, οι ΣΔΙΤ δεν στοχεύουν στην ενδυνάμωση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και στην ενίσχυση της πολιτικής της καθολικής κάλυψης με περισσότερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες, αλλά στην εκχώρηση «κερδοφόρων» τμημάτων του ΕΣΥ στην ιδιωτική αγορά, στη δημιουργία επενδυτικών ευκαιριών για τον ιδιωτικό τομέα εντός του «σκληρού πυρήνα» του ΕΣΥ και, ως αποτέλεσμα, στη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και στην περαιτέρω εμπορευματοποίηση της Υγείας.
Το πολιτικό σχέδιο Μνημονίου και λιτότητας
Ο τέως υπουργός Υγείας τόνισε ότι η κορυφαία πολιτική προτεραιότητα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν να διασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση των ανασφάλιστων στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την αποτροπή του λειτουργικού μπλακ άουτ στο ΕΣΥ και την αναδιοργάνωση του δημόσιου συστήματος Υγείας.
Παρά τα συνεχιζόμενα και διαχρονικά προβλήματα, παρά τις δυσκολίες και τους περιορισμούς, ο βασικός αυτός στόχος επιτεύχθηκε, σημείωσε ο Ανδ. Ξανθός υπογραμμίζοντας ότι στην Ελλάδα της σκληρής λιτότητας και της δημοσιονομικής επιτροπείας σταμάτησαν από το 2015 οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες Υγείας, από το 2016 το ισοζύγιο προσλήψεων / αποχωρήσεων στο ΕΣΥ είναι θετικό και μετά τον Ν. 4368/2016 οι πάνω από 2 εκατομμύρια ακόμα ανασφάλιστοι πολίτες έχουν εγγυημένη και δωρεάν πρόσβαση στις δημόσιες δομές Υγείας, στις εξετάσεις, τα φάρμακα και τη νοσηλευτική φροντίδα που έχουν ανάγκη.
Την κανονικότητα στο Σύστημα Υγείας την εξασφάλισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ενισχύοντας το ΕΣΥ με προσωπικό, εξοπλισμό και πόρους, θεσμοθετώντας την ισότιμη πρόσβαση των ανασφάλιστων, πληρώνοντας στην ώρα τους προσωπικό και προμηθευτές, ανοίγοντας δομές που είχαν κλείσει (όπως το Νοσοκομείο Πατησίων, που επαναλειτούργησε ως Κ.Υ. αστικού τύπου) ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η μείωση των ανισοτήτων στην Υγεία αφορά και τη μεσαία τάξη
Η πολιτική της καθολικής κάλυψης, η αποσύνδεση του θεμελιώδους δικαιώματος στην Υγεία από την εργασία, την ασφάλιση και το εισόδημα των πολιτών είναι η μεγάλη μεταρρύθμιση στην πολιτική υγείας και στην κοινωνική πολιτική της χώρας, υπογράμμισε ο Ανδ. Ξανθός, τονίζοντας ότι με αυτό το πολιτικό σχέδιο αντιμετωπίστηκε δραστικά η «υγειονομική φτώχεια» και η ανισότητα στη φροντίδα υγείας μειώθηκε με μετρήσιμο τρόπο, καθώς οι πολίτες με ανικανοποίητες ανάγκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από 14,4% του πληθυσμού το 2016 υποχώρησαν στο 10,4% το 2018 (βλ. Δελτίο 2019 ΕΛΣΤΑΤ).
Ο τέως υπουργός επεσήμανε ότι η πολιτική της καθολικής πρόσβασης και της ενίσχυσης του ΕΣΥ ήταν πολιτική και για τη μεσαία τάξη, μεγάλα τμήματα της οποίας απα-ασφαλίστηκαν και βρέθηκαν χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Επίσης τόνισε ότι ήδη η νέα κυβέρνηση υπονομεύει τη στρατηγική της καθολικής κάλυψης με τη μη χορήγηση ΑΜΚΑ σε πρόσφυγες - αιτούντες άσυλο, προσπαθώντας να «κλείσει το μάτι» στα ξενοφοβικά - ρατσιστικά - μισαλλόδοξα ακροατήρια που τη στήριξαν. Μόνο που η γραμμή «η χώρα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι», η πολιτική της κράτησης και όχι της μέριμνας, εκτός από ακροδεξιά, είναι και επικίνδυνη για τη δημόσια Υγεία, γιατί αφήνει χρονίως πάσχοντες χωρίς φροντίδα, παιδιά χωρίς εμβόλια και πρόσβαση στα σχολεία, έγκυες χωρίς παρακολούθηση, ανθρώπους με λοιμώδη νοσήματα χωρίς ευχερή πρόσβαση σε έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Αναγκαιότητα η αύξηση της «χωρητικότητας» του δημόσιου τομέα
Το πολιτικό σχέδιο στην Υγεία για τη μεταμνημονιακή περίοδο είναι η καθολική, ισότιμη και αποτελεσματική κάλυψη των σύγχρονων υγειονομικών αναγκών της κοινωνίας μέσα από ένα νέο δημόσιο σύστημα Υγείας, υπογράμμισε ο Ανδ. Ξανθός τονίζοντας ότι το στοίχημα της νέας φάσης είναι η εξάλειψη των ανισοτήτων στην Υγεία και η ενδυνάμωση της δημόσιας περίθαλψης.
Χρειαζόμαστε ένα νέο ΕΣΥ με περισσότερους ανθρώπινους και υλικούς πόρους, με λιγότερη λιτότητα, με οικονομική ανακούφιση των πολιτών και θεσμικές αλλαγές που ενισχύουν την ανθρωποκεντρική φροντίδα και τα δικαιώματα των ασθενών, την «ηθικοποίηση» του συστήματος, τη διαφάνεια, την αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών, τον κοινωνικό έλεγχο στη διοίκηση του συστήματος, τη δραστική αντιμετώπιση της σπατάλης, της διαφθοράς και της εκμετάλλευσης του αρρώστου, σημείωσε χαρακτηριστικά.
