Σε κρίσιμη καμπή βρίσκεται το θέμα της φορολόγησης των κολοσσών του Διαδικτύου GAFA (από τα αρχικά των Google, Apple, Facebook, Amazon), οι οποίες καταβάλλουν τους ελάχιστους ή καθόλου φόρους στις χώρες όπου σημειώνουν υψηλούς τζίρους. Το πεδίο αντιπαράθεσης το τελευταίο διάστημα εντοπίζεται μεταξύ Γαλλίας και ΗΠΑ, καθώς η μεν Γαλλία δήλωσε ότι προχωρά μονομερώς στην επιβολή του φόρου -δεδομένου ότι δεν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική- οι δε ΗΠΑ απειλούν με φορολόγηση έως και 100% των εισαγόμενων από τη Γαλλία προϊόντων.
Υπάρχει ελπίδα ωστόσο τα πράγματα να μην φτάσουν στα άκρα. Γαλλία και ΗΠΑ όρισαν προθεσμία έως την επόμενη συνάντηση των κυβερνητικών αξιωματούχων των δύο πλευρών στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, στις 21 και 22 Ιανουαρίου, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες μάλιστα παρόντος του Ντόναλντ Τραμπ. Οι δύο πλευρές φαίνεται ότι αναζητούν συμβιβασμό εντός του πλαισίου του ΟΟΣΑ σε ό,τι αφορά τον «ψηφιακό φόρο», όπως ονομάζεται, ώστε να επιλύσουν τη μεταξύ τους διαμάχη.
Μετά την αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δημιουργήσει ένα κοινό μέτωπο για τον «ψηφιακό φόρο» (διαφωνίες εκφράζουν χώρες όπως η Ιρλανδία, η Δανία και η Σουηδία υποστηρίζοντας ότι θα πρέπει να επιβληθεί φορολογία επί των κερδών κι όχι επί των εσόδων), η Γαλλία αποφάσισε μονομερώς το καλοκαίρι του 2019 να προχωρήσει στην επιβολή του φόρου.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Γαλλίας -ο οποίος είναι αλήθεια ότι δεν απέχει πολύ από τις προτάσεις του ΟΟΣΑ- φόρος 3% θα επιβληθεί επί των εσόδων από ψηφιακές υπηρεσίες που αντλούν εταιρείες Διαδικτύου με κύκλο εργασιών άνω των 25 εκατ. ευρώ στη Γαλλία και άνω των 750 εκατ. ευρώ παγκοσμίως. Σύμφωνα με τους ίδιους σχεδιασμούς ο φόρος επιβάλλεται από 1η Ιανουαρίου 2020, ενώ ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρινό Λεμέρ υπολογίζει τα έσοδα στα 500 εκατομμύρια ευρώ.
Το Παρίσι και το Βερολίνο πιέζουν τα υπόλοιπα κράτη - μέλη της Ε.Ε. ώστε τον Μάρτιο να υπάρξει πανευρωπαϊκός φόρος στους αμερικανικούς κολοσσούς, που βρίσκουν διαρκώς μεθόδους ανακατεύθυνσης των εσόδων τους σε ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον.
Οι υπολογισμοί της Κομισιόν αναφέρουν ότι μία παραδοσιακή εταιρεία φορολογείται με 23% κατά μέσον όρο, όταν οι διαδικτυακοί γίγαντες αποδίδουν μάξιμουμ 9%.
Η πρόθεση της Γαλλίας προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ απείλησε να επιβάλει επιπρόσθετους δασμούς έως και 100% στα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ από τη Γαλλία, αξίας 2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο, σε αντίποινα. Όπως υποστηρίζει, ο φόρος στους GAFA είναι «ασυνεπής με τις βασικές αρχές της διεθνούς φορολογικής πολιτικής και ασυνήθιστα επιβαρυντικός για τις εταιρείες των ΗΠΑ που αφορά».
Διαπραγματεύσεις... με προϋποθέσεις
O ΟΟΣΑ έχει επιχειρήσει ανεπιτυχώς μέχρι σήμερα να βρει μια συναινετική λύση στο θέμα της φορολόγησης των διαδικτυακών κολοσσών. Τον περασμένο Οκτώβριο ανακοίνωσε ότι ξεκινά εκ νέου διαπραγματεύσεις για την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των πολυεθνικών συνολικά, ώστε να συμπεριλάβει ειδικές ρυθμίσεις για τους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Σύμφωνα με την εισήγησή του, οι φορολογικοί κανόνες θα αφορούν μεγάλες πολυεθνικές με διασυνοριακές δραστηριότητες, που έχουν έσοδα άνω των 750 εκατ. ευρώ. Για να εμπίπτει μία πολυεθνική στις νέες φορολογικές διατάξεις θα πρέπει, επίσης, να έχει «συστηματική και σημαντική» αλληλεπίδραση με τους πελάτες στην αγορά μιας χώρας, ανεξάρτητα από το εάν έχει φυσική παρουσία εκεί ή όχι.
Οι εταιρείες που πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις θα μπορούν να υπόκεινται σε φόρους σε μια συγκεκριμένη χώρα, σύμφωνα με ένα μοντέλο που βασίζεται σε συγκεκριμένα ποσοστά κερδοφορίας, τα οποία θα καθοριστούν από τη διαπραγμάτευση.
