Συνδυάζει το εικονικό με το φαντασιακό. Την εικόνα που βλέπουμε εντός των καθιερωμένων εκθεσιακών της χώρων κι εκείνη που δημιουργείται μέσα από τις αναπλάσεις της. «Το φανταστικό μουσείο» του Αντρέ Μαλρό, συγγραφέα, διανοούμενου που πολέμησε στον ισπανικό εμφύλιο τους φασίστες του Φράνκο, μέλος της Γαλλικής Αντίστασης εναντίον των ναζί αλλά και υπεύθυνου του υπουργείου Πολιτιστικών Υποθέσεων στην κυβέρνηση του στρατηγού Ντε Γκολ.
Στο έργο αυτό, που δημοσιεύτηκε μεταπολεμικά και βασίζεται στην «αναπαραγωγιμότητα των έργων τέχνης», κυρίως μέσω της νέας τέχνης της φωτογραφίας, ο Μαλρό επιχειρεί μια ρήξη ανάμεσα στα αποξενωμένα από τη λατρευτική τους αξία είδωλα των θεών της αρχαιότητας αλλά και του Χριστιανισμού και σε εκείνα που μετασχηματίστηκαν από τους καλλιτέχνες της Αναγέννησης και ένθεν σε «εικόνες ενός μη πραγματικού γεμάτου αίγλη». Όπου ο Μαλρό, σύμφωνα με τον Γερμανό ιστορικό τέχνης Βάλτερ Γκράσκαμπ, «βοήθησε στη διάρρηξη της ιδέας ενός κινητού, ικανού να μεταφερθεί μουσείου».
Ο φόβος του θανάτου και η χειραγώγηση
Βιώνουμε από την προηγούμενη Δευτέρα την απαγόρευση της ελεύθερης κυκλοφορίας μας σε δημόσιους χώρους. Από μια κυβέρνηση που προέβη σ’ αυτό το αναγκαίο μεν υπό τις παρούσες συνθήκες μέτρο που εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό της χώρας με τον δέοντα στόμφο για να καλύψει τα εγκληματικά κενά σε γιατρούς και νοσηλευτές που ακόμα δεν προσλαμβάνονται, κλίνες σε ΜΕΘ, τις δέουσες προμήθειες σε μάσκες, αναπνευστήρες, τεστ για τον κορωνοϊό που ακόμα δεν υπάρχουν. Και χρησιμοποιεί τον φόβο του θανάτου για τη χειραγώγηση των μαζών. Κρατάμε αναγκαστικά τις αποστάσεις μας από φίλους και συγγενείς, μια και αυτή προτάσσεται, και μάλλον είναι, υπό τις παρούσες συνθήκες, η μοναδική ελπίδα επιβίωσής μας σε ένα διαλυμένο επί χρόνια Εθνικό Σύστημα Υγείας που δεν πρόλαβε να ανακάμψει.
Όμως οι εικόνες της αναγέννησης της ζωής μέσα στην ερημωμένη αυτή πόλη είναι εκεί. Στα δέντρα που ανθούν και στα πουλιά που κελαηδούν. Στους ανθρώπους που αλληλοβοηθιούνται σπάζοντας τα στενόχωρα όρια των διαμερισμάτων τους. Κι ας έχουν παγώσει οι συναντήσεις και οι συναθροίσεις μας. Μπορούμε, αν θέλουμε, να διαβάσουμε τις πραγματικές εικόνες της μέσα στη μνήμη μας με τον τρόπο που έδειξε ο Μαλρό. Αναδιατάσσοντας τα εκθέματα που κρατούμε στον νου με τη φαντασία μας.
Τα έργα που προέβαλε ο χώρος τέχνης «ETCH INK», κοντά στο Παναθηναϊκό Στάδιο, μεταξύ των οδών Αργυρουπόλεως 16 και Αρματολών και Κλεφτών 20, μια μέρα προτού κλείσουν οριστικά οι γκαλερί υπό τον τίτλο «Άνοιξη στα Δημοτικά». Που επισκεφτήκαμε με μάσκες φτιαγμένες με λουλουδάτες χαρτοπετσέτες.
Κι όπου αντικρίσαμε, μεταξύ άλλων, τις λιτές και τρυφερές συνάμα δημιουργίες για την «Άνοιξη και την Ειρήνη» της κορυφαίας μας χαράκτριας Βάσως Κατράκη. Ή τις ερωτικές ευαίσθητες συνευρέσεις δυο πεταλούδων του Πίνο Παντολφίνι.
Δεν μπορούν να ακυρώσουν την άνοιξη
Διαβάσαμε τις ημέρες αυτές τα «ατελιέ των καλλιτεχνών», τα πρώτα και τα δεύτερα και τα τρίτα που έχει αρχίσει να παρουσιάζει διαδικτυακά η Γκαλερί Zουμπουλάκη, με τις έτοιμες για επεξεργασία στοιβαγμένες τάβλες του Γιάννη Αδαμάκη, το εκτεθειμένο στην ύπαιθρο της Σκοπιάς της Φλώρινας «αποκαλυπτικό» νυχτερινό τοπίο του Χάρη Κοντοσφύρη, το γραμμένο σύμφωνα με τα δηλώνοντα τη βούληση για επιβίωση "Date Paintings" του Ον Καβάρα, το επίκαιρο «SHUT DOWN ALL» της Τζένης Κωδωνίδου, τις ρυθμικές, αφαιρετικές συνθέσεις της Ιωάννας Ράλλη, τα "Καρφωμένα παράθυρα" του Κυριάκου Μορταράκου, τις τρυπημένες, σαν διυλισμένες από το φως, θάλασσες του Δημήτρη Εφέογλου, τις συμφιλιωτικές συνθέσεις «Νεκροκεφαλών και καρδιών» του Νίκου Λαγού που φέρνουν στην επιφάνεια την απολυόμενη σήμερα, συστηματικά, ανθρωπιά μας, το γαρύφαλλο της ελπίδας του Γιάννη Ψυχοπαίδη.
Βάζοντας ως υπότιτλο στο ξεκίνημα του εγχειρήματος το μήνυμα του πιο γνωστού εν ζωή εκφραστή της ποπ αρτ Ντέιβιντ Χόκνεϊ: "Θυμηθείτε, δεν μπορούν να ακυρώσουν την άνοιξη».
Θα μπορούσε να είναι το σύνθημά μας για την επόμενη μέρα, αυτή που μας επιφυλάσσουν οι υποτιθέμενοι διαχειριστές του κόσμου και της ζωής μας. Αρκεί να το πιστέψουμε και να το προασπιστούμε αφήνοντας τη φαντασία μας να καλπάσει εντός των τειχών, μέσα στη δυστοπία των ημερών που βιώνουμε και θα βιώσουμε για τουλάχιστον ακόμη έναν μήνα.
