Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
Η κάθαρση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η κάθαρση

Της Λήδας Καζαντζάκη

Η κάθαρση είναι το τέλος. Της προσωπικής και της συλλογικής τραγωδίας, έτσι όπως γράφεται από τους μεγάλους αρχαίους Έλληνες ποιητές της. Σημαίνει, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, τη λύτρωση του θεατή από τα παθήματα των ηρώων και την ηρεμία που αισθανόταν αυτός μέσα του με την αποκατάσταση της ηθικής τάξης. Σημαίνει, σύμφωνα με τους ορφικούς αλλά και τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, την αποδέσμευση σε μυστηριακές τελετές του πνεύματος από τη σάρκα. Έτσι όπως την αποτύπωσε ο μεγάλος Ιρλανδός εξπρεσιονιστής ζωγράφος Φράνσις Μπέικον στις «Τρεις σπουδές για φιγούρες στη βάση μιας Σταύρωσης» του 1944 ή την «Εικόνα του κρέατος», δέκα χρόνια μετά. Αφήνοντας το ανεξέλεγκτο χρώμα και την «ενορμητική δύναμή» του να τον οδηγήσει από την παραστατική εικόνα στην ουσία της.

Έτσι όπως τη διατυπώνει ο ζωγράφος Γιάννης Τζερμιάς σε έργα εκλεκτικά συγγενή με εκείνα του Μπέικον με τον τίτλο «Σπαράγματα», στο πατάρι των εκδόσεων Γαβριηλίδη, στο Μοναστηράκι. Έργα μικρών διαστάσεων, που συνεχίζουν τη συνομιλία του με τους τραγικούς ήρωες, έχουν πλαστεί με ακρυλικά και μελάνια, στροβιλώδεις ή οριζόντιες πηχτές πινελιές, βυθισμένες στις τονικότητες του γκρίζου της ομίχλης, του κόκκινου του αίματος και του βαθύτατου μπλε της μεσογειακής θάλασσας.

Ο θεατής τους βρίσκεται αντιμέτωπος με ζευγάρια που αποδίδουν τον πόνο ή το φόβο τους για την προσέγγιση του «Άλλου» μέσα από την ίδια την κυρτωμένη, επιθετική ή εκρηκτική στάση τους. Σε ένα παιγνίδι ερωτικό, όπου ο άνδρας εκπροσωπεί ένα αφηρημένο και κλειστό ον, ενώ η γυναίκα ανοίγεται δείχνοντας το εσωτερικό του κορμιού της. Από όπου ο Τζερμιάς τον οδηγεί στα «εν δυνάμει σφαχτάρια», καθώς αποκαλούσε ο Μπέικον τον άνθρωπο, στις ακρωτηριασμένες μορφές «χωρίς αυχένα και ώμους», κατά τον προσωκρατικό Εμπεδοκλή, που διαδηλώνουν την πάλη της σάρκας με το πνεύμα.

Γίνεται με τον τρόπο αυτό η γυναίκα στα έργα του, αντίθετα με τις δοξασίες του χριστιανισμού, κινητήρια δύναμη που απελευθερώνει την ψυχή από το σώμα. Αφήνει τον σκελετό της να αποτελέσει το σκαρί που μας μεταφέρει από την προσωρινότητα της φθαρτής μας ύλης στην απεραντοσύνη ενός διαρκώς μεταλλασσόμενου σύμπαντος.

Γιάννης Τζερμιάς, «Σπαράγματα», Poems and Crimes,

Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αγίας Ειρήνης 17, Αθήνα

Διάρκεια έκθεσης: 19 Οκτωβρίου - 30 Νοεμβρίου 2019

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL