. Μετά το ναυάγιο του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που -υποτίθεται πως- έψαχνε τρόπους αποτελεσματικής αντιμετώπισης της μεγάλης απειλής του Covid 19. «Θα περιληφθούν -ανέφερε ο Έλληνας πρώην υπουργός Οικονομικών- στο πάνθεον των Ευρωπαίων ηγετών που έχουν κάνει τα μέγιστα ώστε να απαξιώσουν όχι μόνο τις ευρωπαϊκές ιδέες, αλλά και τις ίδιες τους τις χώρες»...
Δεν θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς επιτυχέστερη αναφορά στην ολιγωρία των Ευρωπαίων ηγετών, στο «ολίγο», στο «μικρό» και εντέλει στο «μοιραίο» της στάσης της Άνγκελα Μέρκελ και του Μαρκ Ρούτε, από 'κείνη του Ευκλείδη Τσακαλώτου. Από την παραπομπή στη δεκαετία του 1930, οπότε οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και τη Γαλλίας, των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων της εποχής, υποβάθμισαν τραγικά την απειλή του ναζισμού. Ανοίγοντας τον δρόμο στον Χίτλερ, «επιτρέποντάς» του έτσι να μακελέψει την Ευρώπη...
«Δεν μπορώ να φανταστώ καμία συνθήκη κατά την οποία η Ολλανδία θα μπορούσε να συναινέσει στην έκδοση ευρωομολόγου, γιατί αυτό αντιβαίνει στην αρχιτεκτονική της Ένωσης» δήλωσε ο Μαρκ Ρούτε, για να χαρακτηρίσει ο ίδιος, στη συνέχεια, την απόφαση της συνόδου κορυφής ως «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή». Και, προφανώς, αισθανόταν υπερήφανος γι’ αυτό. «Αλληλεγγύη στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή» λοιπόν, για χάρη της διατήρησης της «αρχιτεκτονικής της Ένωσης». Αυτής της αρχιτεκτονικής που γράφει τα παλιά της τα παπούτσια τις ίδιες τις ιδρυτικές ευρωπαϊκές αρχές.
Ας θυμηθούμε μονάχα ότι από το τρίπτυχο των ιδρυτικών ευρωπαϊκών αξιών «ειρήνη - ευημερία - αλληλεγγύη», δεν έχει μείνει όρθιο παρά μονάχα το πρώτο σκέλος, εκείνο της ειρήνης. Γιατί, πράγματι, με την ίδρυση της ΕΟΚ - Ε.Ε. εξασφαλίστηκε η ειρήνη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Τις χώρες που προκάλεσαν (και υπέστησαν) τους δύο μεγάλους μεταξύ τους πολέμους του 20ού αιώνα. Κατά τα άλλα, η ευημερία των λαών πήγε περίπατο με τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Τότε που με αποκλειστική ευθύνη των ισχυρών της Ευρώπης βάλαμε το ΔΝΤ κεχαγιά στο κεφάλι μας. Και τά 'δαμε τα χαΐρια μας. Όσο για το τρίτο σκέλος του τρίπτυχου των ιδρυτικών ευρωπαϊκών αξιών, εκείνο της αλληλεγγύης, τα βλέπουμε σήμερα τα χαΐρια μας. Στον «χαμηλότερο κοινό παρονομαστή». Στον χαμηλότερο…
Σχεδιάζονται νέα Μνημόνια;
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) διαθέτει τα όπλα τα απαραίτητα για την αντιμετώπιση κι αυτής της απειλής, υποστηρίζουν οι Γερμανοί και τα συνήθη παρακολουθήματά τους. Της απειλής «της μεγαλύτερης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», κατά την άποψη της ίδιας της Γερμανίδας καγκελαρίου. Και είναι γι' αυτό, επειδή ο ESM διαθέτει τα όπλα, που παρέλκει η έκδοση ευρωομολόγου, του και «κορωνομολόγου» αποκληθέντος για την περίσταση. Όμως τα όπλα του ESM τα έχουμε ήδη δει και ζήσει και υποστεί. Τα όπλα που, ώς σήμερα τουλάχιστον, δεν ήταν παρά δάνεια για τις χειμαζόμενες ευρωπαϊκές χώρες. Χαμηλότοκα ίσως δάνεια, αλλά δάνεια. Τα οποία αυξάνουν δραματικά το χρέος των χωρών της ανάγκης. Και, το χειρότερο, συνοδεύονται από σκληρούς όρους, με τη μορφή Μνημονίων. Σαν κι αυτά που ξέρουμε, σαν κι αυτά που ζήσαμε, ακριβώς. Αυτά που διαλύουν τις κοινωνίες.
Ήταν άλλωστε ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών που το υπαινίχθηκε σαφέστατα. Λέγοντας πως «οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου δεν έχουν προχωρήσει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, και γι’ αυτό δεν έχουν δημοσιονομικό χώρο». Και όταν οι βόρειοι μιλούν για «μεταρρυθμίσεις», εμείς τουλάχιστον ξέρουμε καλά πώς τις εννοούν. Και ήταν αυτή η προκλητική φράση του Ολλανδού που έκανε έξαλλο τον Πορτογάλο πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα. Οδηγώντας τον στην αυστηρή, πλην απολύτως λογική προειδοποίηση ότι «αυτή η επαναλαμβανόμενη μικροπρέπεια απειλεί το μέλλον της Ε.Ε.».
Και είναι έτσι ακριβώς. Απειλείται σήμερα το μέλλον της Ε.Ε., και απειλείται σοβαρά. Το πρόβλημα που τώρα αναδεικνύεται, ως εκ της πείσμονος εμμονής των Γερμανών και των «ακολούθων» της στις ανελαστικές πολιτικές της λιτότητας, είναι πλέον υπαρξιακό για την Ευρώπη και για την προοπτική της. Οπότε για ποια ευρωπαϊκή «αρχιτεκτονική» κάνουν πως ενδιαφέρονται; Όταν τα πάντα, μαζί και η «αρχιτεκτονική», θα έχουν γκρεμιστεί, η Ιστορία θα ανακαλέσει τον στίχο του Μανώλη Αναγνωστάκη. Για να γράψει πως «δεν έφταιγαν οι ίδιοι, τόσοι ήταν». Δίχως πάντως, ακόμη κι αυτό, να μπορεί να τους δικαιολογήσει...
