Πλείστες όσες ενστάσεις και παρατηρήσεις επί της συνταγματικότητας διατάξεων του πολυνομοσχεδίου διατυπώνει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής στην 55 σελίδων έκθεσή της. Ουσιαστικά τεκμηριώνει ότι, λόγω της μοναδικότητας και ευαισθησίας τους, οι περιοχές του Δικτύου Natura 2000 δεν μπορούν να δεχτούν επιβαρυντικές και ασύμβατες χρήσεις του αστικού χώρου.
Ειδικότερα ως προς τη νέα κατηγοριοποίηση των προστατευόμενων περιοχών και τις χρήσεις που επιτρέπονται εντός αυτών το νομοσχέδιο καθιστά σαφές ότι:
1. «Η ταύτιση κατηγοριών περιοχών με κατηγορίες χρήσης γης ενδεχομένως δεν αποδίδει με ακρίβεια την έννοια της λειτουργικής δραστηριότητας δεδομένης και της σχεδόν καθολικής απαγόρευσης δραστηριοτήτων σε αυτές τις περιοχές, εγκυμονεί δε, από άποψη συστηματικότητας, τον κίνδυνο να εντάξει στη λογική του πολεοδομικού σχεδιασμού οικιστικών περιοχών εκτάσεις οι οποίες εξ ορισμού αποκλείονται από τη δόμηση».
2. «Κατά τον καθορισμό χρήσεων και όρων και περιορισμών δομήσεως σε περιοχές που ευρίσκονται εκτός των ορίων εγκεκριμένου σχεδίου ή εκτός των ορίων οικισμού, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι οι περιοχές αυτές δεν προορίζονται κατ’ αρχήν για οικιστική ανάπτυξη.
Ο θεμελιώδης αυτός κανόνας ισχύει, κατά μείζονα λόγο, για τα ευαίσθητα οικοσυστήματα, όπως οι περιοχές του δικτύου Natura 2000, των οποίων η ανάπτυξη, οικιστική, τουριστική και γενικώς οικονομική, πρέπει να συνδέεται με τη διατήρηση του χαρακτήρα τους και του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου και να μην παραβιάζει τη φέρουσα ικανότητά τους».
Υπενθυμίζει ότι το νέο καθεστώς χρήσεων γης θεσπίστηκε πρόσφατα, το 2018, υπογραμμίζοντας πως «το σύνολο των γενικών και ειδικών κατηγοριών χρήσεων γης του Π.Δ. 59/2018 περιλαμβάνει από ήπιες δραστηριότητες και ασχολίες μέχρι υψηλής όχλησης δραστηριότητες, χωρίς να προκύπτουν από την προτεινόμενη ρύθμιση τα κριτήρια επιλογής μεταξύ των περισσότερων δυνατών χρήσεων, πράγμα που ενδέχεται να καταστήσει προβληματική την εφαρμογή της ρύθμισης από τα αρμόδια όργανα».
Η Επιστημονική Υπηρεσία εκφράζει τον προβληματισμό της και για το αν στη ζώνη διαχείρισης οικοτόπων και ειδών μπορούν να χωροθετούνται και ΠΟΤΑ (Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης), δεδομένου ότι θα περιλαμβάνονται εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής του Ν. 4276/2014, όπως τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα (σ.σ.: τα λεγόμενα τουριστικά χωριά).
Ως γνωστόν η νέα κατηγοριοποίηση ορίζει τέσσερις ζώνες μέσα στις προστατευόμενες περιοχές, θεωρητικά κλιμακούμενης προστασίας (Ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης, Ζώνη προστασίας της φύσης, Ζώνη διαχείρισης οικοτόπων και ειδών, Ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων).
Συνταγματική επιταγή
Ως προς την απόπειρα κατεδάφισης των επιπέδων και κατηγοριών της πυραμίδας του χωρικού σχεδιασμού [Εθνικό, ειδικά πλαίσια (ΑΠΕ, Τουρισμού κ.ο.κ.)], περιφερειακά χωροταξικά, τοπικά χωρικά, η Επιστημονική Υπηρεσία ξεκαθαρίζει ότι υπάρχει το ανυπέρβλητο όριο της συνταγματικής απαίτησης ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού που «μπορεί να νοηθεί, κατά το άρθρο 24 του συντάγματος, μόνο ως σύστημα ιεραρχημένων θεσμοθετημάτων και ρυθμίσεων, που δεν μπορούν να αλληλοανατρέπονται χωρίς κανόνες».
Οικιστικές πυκνώσεις
Για τις οικιστικές πυκνώσεις (συστάδες αυθαιρέτων στα δάση) η έκθεση αναφέρει πως η λογική που υιοθετεί το νομοσχέδιο είναι διαφορετική από το καταργούμενο αντισυνταγματικό πλαίσιο και προσιδιάζει περισσότερο στο καθεστώς νομιμοποίησης αυθαιρέτων, αφού «με την αποτύπωση των οικιστικών πυκνώσεων, καταρχάς, στις οικονομοτεχνικές μελέτες και, κατόπιν, στους δασικούς χάρτες, τα κτήρια εντός αυτών που θα υπαχθούν σε ρύθμιση θα εξαιρεθούν προσωρινώς από την κατεδάφιση και λοιπές διοικητικές κυρώσεις».
Παραθέτει δε την πλούσια νομολογία του ΣτΕ, "κατά την οποία η ικανοποίηση οικιστικών αναγκών δεν συνιστά λόγο δημοσίου συμφέροντος για την απώλεια δασικού πλούτου" και προσθέτει πως η εξαίρεση από την κατεδάφιση για 30 χρόνια "φαίνεται να δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου, αφού δεν επιλύονται οριστικώς τα σχετικά οικιστικά ζητήματα, ενώ η προκληθείσα στο περιβάλλον ζημία εξακολουθεί να γίνεται ανεκτή".
Να συνεχιστεί η διαβούλευση ζητάει το ΕΜΠ
Να μην προωθηθεί για ψήφιση το νομοσχέδιο ζητάει ο Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας του ΕΜΠ δεδομένης της έκτασης και της σημασίας του καθώς και της πληθώρας των διατάξεων που χρήζουν σοβαρής και λεπτομερούς ανάλυσης, έως ότου περατωθεί η διαβούλευση επί των θεμάτων που ετέθησαν από απροσδόκητα υψηλό αριθμό οργανώσεων και φυσικών προσώπων.
Όπως σημειώνει σε χθεσινή ανακοίνωσή του, το νομοσχέδιο, «επιχειρεί εκτεταμένες νομικές μεταβολές σε πολλά θεμελιώδη κεφάλαια περιβαλλοντικής πολιτικής και διοίκησης. Πρόκειται για θέματα πολύ διαφορετικού περιεχομένου και επιπέδου παρέμβασης, όπως η περιβαλλοντική αδειοδότηση, η διαδικασία αδειοδότησης ΑΠΕ, η διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, οι δασικοί χάρτες και η οικιστική ανάπτυξη, καθώς και πλήθος άλλων διατάξεων για μικρότερης εμβέλειας ζητήματα, τα οποία όμως εμπεριέχουν κρίσιμες για την προστασία του περιβάλλοντος επιπτώσεις».
Για τα ζητήματα αυτά έχουν εκφραστεί ήδη σημαντικές αντιρρήσεις από πλήθος περιβαλλοντικών οργανώσεων, από επιστημονικούς / επαγγελματικούς φορείς χωρικού σχεδιασμού οι οποίοι επισημαίνουν ότι το σχέδιο νόμου θα πρέπει να συνυπολογίζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία και να αντιμετωπίζει το σύστημα της περιβαλλοντικής αδειοδότησης ως εγγύηση και όχι ως εμπόδιο για την ουσιαστική περιβαλλοντική προστασία, καταλήγει.
Το WWF παρέδωσε 30.000 υπογραφές
Την επιστολή με το αίτημα 30.000 πολιτών για απόσυρση των διατάξεων του νομοσχεδίου που αφορούν τις εξορύξεις πετρελαίου και αερίου παρέδωσαν οι γενικοί διευθυντές του WWF Ελλάς Δ. Καραβέλλας και του ελληνικού γραφείου της Greenpeace Ν. Χαραλαμπίδης χθες το μεσημέρι στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Χατζηδάκη.
Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα περισσότεροι από 30.000 πολίτες υπέγραψαν την έκκληση για την άμεση απόσυρση των δύο διατάξεων, που «όχι μόνο υπονομεύουν την ανάπτυξη, αλλά θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το περιβάλλον, την οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες».
«Με το άρθρο 44 για πρώτη φορά επιτρέπονται οι έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Αντίστοιχα, με το άρθρο 110, για πρώτη φορά στερείται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση το αναφαίρετο δικαίωμά της να εγκρίνει ή να απορρίπτει βαριές, επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων μέσα στις ίδιες τις δημοτικές εκτάσεις» σημειώνουν οι δύο οργανώσεις.
Προσθέτουν δε πως οι δύο διατάξεις περιέχονται σε ένα ευρύτερα προβληματικό νομοσχέδιο - εξπρές, το οποίο επιχειρεί να αλλάξει συθέμελα το καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας της χώρας.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
