Μεγάλο θα είναι το πλήγμα για την ελληνική οικονομία, ως άμεση επίπτωση από την εξάπλωση του κορωνοϊού, αλλά το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αργήσει χαρακτηριστικά να θέσει μια σειρά ζητήματα. Την ίδια ώρα το συνολικό πακέτο μέτρων που έχει ανακοινώσει φαίνεται μη επαρκές και όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι θα έρθει και επόμενη φάση, καθότι οι στιγμές είναι ιδιαιτέρως κρίσιμες.
Παράλληλα η Ελλάδα διαθέτει μια σειρά όπλα, όπως το «μαξιλάρι» των 37 δισ. ευρώ που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση, ενώ πλέον δεν υπάρχει η δαμόκλειος «σπάθη» του Συμφώνου Σταθερότητας. Το οξύμωρο είναι ότι η κυβέρνηση δε φαίνεται να διεκδίκησε το τελευταίο, συρόμενη πάλι πίσω από τις εξελίξεις.
Η ολιγωρία με το Σύμφωνο Σταθερότητας
Αξίζει να υπενθυμιστεί πως η αξιωματική αντιπολίτευση είχε επισημάνει ότι αυτό χρειάζεται η κυβέρνηση να ζητήσει από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Για παράδειγμα ο τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε δηλώσει στην τηλεόραση του ΑΝΤ1 στις 17 Μαρτίου ότι «αν ήμουν εγώ στο Eurogroup, θα είχα προτείνει την αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας».
Ωστόσο η απάντηση που δόθηκε από την κυβέρνηση της Ν.Δ. ήταν κατώτερη των περιστάσεων. Συγκεκριμένα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είχε δηλώσει στις 19 Μαρτίου ότι η αξιωματική αντιπολίτευση επιδίδεται «σε ένα κρεσέντο λαϊκισμού και μαξιμαλισμού».
Την επόμενη ημέρα όμως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την πλήρη χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας για να μπορούν οι ευρωπαϊκές χώρες να ενισχύσουν χωρίς περιορισμό τις οικονομίες τους. Σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά της στο Twitter η ίδια τόνισε πως «οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να χορηγήσουν στην οικονομία τους όσους (πόρους) θα χρειαστούν».
Συνεπώς δεν υπάρχει κάποια δικαιολογία η κυβέρνηση να μην λάβει τα οριζόντια μέτρα που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ για τη στήριξη της οικονομίας. Μέτρα όπως η πλήρης καταβολή μισθών και δώρου από το κράτος, η ανάκληση και απαγόρευση των απολύσεων, τα επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα, τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρηματίες που πλήττονται κ.λπ.
Άλλωστε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας τόνισε πρόσφατα πως αυτή τη στιγμή ως χώρα «έχουμε το πλεονέκτημα να διαθέτουμε ένα ταμειακό απόθεμα, τα 32 δισ. ευρώ. Μας επιτρέπει το ταμειακό απόθεμα αυτό να κάνουμε παρεμβάσεις».
Α. Χαρίτσης: Καταστροφικό να ληφθούν μέτρα εκ των υστέρων
Για όλους τους παραπάνω λόγους ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης κάλεσε την κυβέρνηση Μητσοτάκη να προχωρήσει σε μια «γενναία ένεση ρευστότητας τώρα που η κρίση δεν έχει βαθύνει, διαφορετικά θα οδηγηθούμε σε αδιέξοδες καταστάσεις» σημειώνοντας ότι «θα ήταν καταστροφικό για την ελληνική οικονομία να ληφθούν μέτρα εκ των υστέρων».
«Τα μέτρα που έχει ανακοινώσει έως τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι αποσπασματικά. Ενώ, αντί για οριζόντια στήριξη της οικονομίας, βλέπουμε επικίνδυνα μέτρα που διαλύουν την εργασία» τόνισε αναφερόμενος στην ΠΝΠ που προβλέπει την εκ περιτροπής εργασία των εργαζομένων με επακόλουθη μείωση του εισοδήματός τους στο μισό.
«Τα μέτρα πρέπει να φτάσουν το 10% του ΑΕΠ μας. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες για την κυβέρνηση. Διαθέτουμε την ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ, την άρση των δημοσιονομικών περιορισμών και το μαξιλάρι ασφαλείας των 35 δισ. ευρώ, που ήταν μια πράξη εθνικής ευθύνης από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αν αυτό δεν υπήρχε ή αν είχαμε πάει σε πιστοληπτική γραμμή στήριξης, όπως υποστήριζαν τότε οι νυν κυβερνώντες, η ελληνική οικονομία θα ήταν σήμερα χρεοκοπημένη» επισήμανε ο Αλ. Χαρίτσης.
Τα σενάρια και το πορτογαλικό παράδειγμα
Πάντως τα σενάρια καταβύθισης της ελληνικής οικονομίας σε ύφεση ενισχύονται με το πιο ακραίο, αυτή τη στιγμή, να είναι της Morgan Stanley, η οποία τοποθέτησε την πτώση του ΑΕΠ σε πάνω από 5% το 2020, αλλά με υπερκάλυψη το 2021. Συνεπώς επανέρχεται το βασικό ερώτημα, που δεν είναι άλλο από το γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν ανακοινώνει τώρα μεγαλύτερο πακέτο μέτρων.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε την Τρίτη πως η κρίση είναι βαθιά, θα γίνει βαθύτερη και η οικονομία θα γυρίσει, σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις, σε ύφεση το 2020. Πρόσθεσε όμως ότι «θα είναι παροδική». Άρα για ποιο λόγο αρκείται στο να ανακοινώσει μέτρα μόνο 2,5% του ΑΕΠ ή 4,7 δισ. ευρώ σε μια οικονομία η οποία διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη;
Την ίδια ώρα, το αντίστοιχο -και μάλιστα το πρώτο- πακέτο μέτρων που ελάμβανε η συγκρίσιμη με εμάς Πορτογαλία άγγιζε τα 6,2 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ το ελληνικό οικονομικό επιτελείο χρειάστηκε -μετά το «άδειασμα» Μητσοτάκη- να ανακοινώσει και νέο. Ωστόσο το συνολικό της ελληνικής κυβέρνησης υπολείπεται και πάλι της πορτογαλικής δέσμης μέτρων.
Μέχρι στιγμής δεν έχει απαντηθεί επαρκώς από την κυβέρνηση για ποιο λόγο φαίνεται να κωλυσιεργεί, ενώ πλέον και επίσημα παραδέχεται ότι φέτος θα έχουμε ύφεση, όταν η πρόβλεψη προ των επιπτώσεων του κορωνοϊού έκανε λόγο ακόμη και για ανάπτυξη 2,8%. Επομένως είναι καταφανώς αναγκαίο ένα πολύ μεγαλύτερο πακέτο για την οικονομία, το οποίο να αφορά και εργαζομένους και επιχειρήσεις.
