Όχι μόνο εξαπατήθηκαν τα χαμηλά και μεσαία στρώματα από τις ελπίδες που είχε καλλιεργήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχετικά με τις ελαφρύνσεις τους, καθώς με το φορολογικό νομοσχέδιο καθίσταται ολοφάνερο ότι δεν έχουν τίποτα να ελπίζουν από την πολιτική της Ν.Δ., αλλά επιπλέον υφίστανται και μειώσεις των διαθέσιμων εισοδημάτων τους. Αυτές θα προέλθουν είτε από αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, είτε από τον επιπλέον κρυφό φόρο 22% για όσους δεν μπορούν να συγκεντρώσουν το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό του 30% του εισοδήματός τους σε ηλεκτρονικές συναλλαγές, είτε από τις επερχόμενες αυξήσεις άνω του 20% στις ασφαλιστικές εισφορές για 8 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες.
Αυτό τονίζουν πηγές του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας ότι στη διάψευση των ελπίδων αυτών ήρθε να προστεθεί και η δήλωση του υπουργού Οικονομικών ότι μεσαία τάξη είναι όποιος έχει μηνιαίο εισόδημα άνω των 440 ευρώ. Χαρακτηρίζουν προεκλογική απάτη της Ν.Δ. για τα χαμηλά και μεσαία στρώματα το ότι οι πολυδιαφημισμένες μειώσεις φόρων για το μεγαλύτερο κομμάτι των μισθωτών και συνταξιούχων τελικά περιορίζονται σε λιγότερο από 17 ευρώ τον μήνα. Ακόμα κι αυτές όμως ακυρώνονται, αφού την ίδια ώρα έρχονται οι προαναφερθείσες πρόσθετες επιβαρύνσεις. Επιπλέον, ακυρώνονται οι ελαφρύνσεις που είχε δρομολογήσει για το 2020 ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως η μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50% και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ.
Παράλληλα με τις επιπλέον επιβαρύνσεις για τα χαμηλότερα εισοδήματα χαρίζονται ελαφρύνσεις σε μεγάλες εταιρείες και υψηλά εισοδήματα. Με απλά λόγια, σημειώνουν, το φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει φοροελαφρύνσεις για λίγους τους και συνέχιση της λιτότητας για τους πολλούς. Ακόμη, απευθύνει το μεγαλύτερο μέρος των ελαφρύνσεων στις μεγάλες κερδοφόρες επιχειρήσεις και -με σωρεία διατάξεων- φοροαπαλλαγές σε πρόσωπα με πολύ μεγάλα εισοδήματα. Το κατά πόσο δε οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα απολαύσουν τελικώς μεγαλύτερο όφελος παραμένει αδιευκρίνιστο εφόσον η κυβέρνηση δεν ξεκαθαρίζει τις προθέσεις της.
Ευνοημένοι οι “έχοντες”
Μεγάλοι κερδισμένοι του φορολογικού νομοσχεδίου είναι, όπως σχολιάζουν οι ίδιες πηγές, οι μεγάλες κερδοφόρες επιχειρήσεις και τα ατομικά εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ ετησίως, που τα δηλώνουν λιγότερο από το 1% των φορολογούμενων.
Αυτές οι δύο κατηγορίες κερδίζουν από τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο και προβλέπουν:
* Μείωση φόρου επιχειρήσεων και μερισμάτων.
* Μείωση του ανώτατου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
* Μείωση φορολογίας εταιρειών που επενδύουν σε ακίνητη περιουσία.
* Μείωση φορολογίας εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου.
* Μείωση φορολογίας αμοιβαίων κεφαλαίων ακινήτων.
* Μείωση φορολογίας προσώπων με πάρα πολύ υψηλό εισόδημα που γίνονται φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.
* Μείωση στις απαιτούμενες ηλεκτρονικές συναλλαγές για τους πολύ πλούσιους (την ώρα που τις αυξάνουν για όλους τους υπόλοιπους).
* Μείωση φορολογίας σε κατόχους εταιρικών ομολόγων.
* Απαλλαγές από τον ειδικό φόρο ακινήτων σε πληθώρα επενδυτικών εταιρειών.
Έτσι, από τα 550 εκατομμύρια ευρώ που κοστολογεί η κυβέρνηση τη μείωση του φόρου επιχειρήσεων, τα 450 εκατομμύρια θα δοθούν σε περίπου 6.000 επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 80% της ελάφρυνσης θα δοθεί στο 2,5% των επιχειρήσεων.
Στον αντίποδα, οι ελπίδες των μεσαίων στρωμάτων για ελαφρύνσεις διαψεύδονται οικτρά. Οι μειώσεις από 0 έως 17 ευρώ τον μήνα για συνταξιούχους και μισθωτούς, όπως και οι κάπως μεγαλύτερες μειώσεις για ελεύθερους επαγγελματίες, έχουν ήδη εξανεμιστεί από:
- Αυξήσεις στη ΔΕΗ.
- Τριπλασιασμό των αναγκαίων ηλεκτρονικών συναλλαγών.
- Αύξηση του ΕΝΦΙΑ 2020 κατά 140 εκατομμύρια ευρώ.
- Επικείμενη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για πάνω από το 80% των μη μισθωτών.
Ποιο αφορολόγητο;
Αναφορικά με το αφορολόγητο, πηγές του ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζουν ότι η Ν.Δ. μιλάει για "1.000 ευρώ αφορολόγητο για κάθε παιδί", ενώ από τις διατάξεις του νομοσχεδίου προκύπτει "364 ευρώ αφορολόγητο για το πρώτο παιδί, το οποίο μάλιστα θα μειώνεται για όσους έχουν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
Οι εξαιρέσεις που πλήττου μεσαία και χαμηλά εισοδήματα
Όσον αφορά τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και το ποσοστό του 30% του εισοδήματος που θα πρέπει να καλύπτουν (από 10%), σχολιάζουν ότι αυτό θα πλήξει τα χαμηλά εισοδήματα διότι, πέρα από την πληρωμή φόρων, από τις δαπάνες εξαιρείται η δαπάνη ενοικίου, κάτι που δυσχεραίνει και
σε ορισμένες περιπτώσεις καθιστά αδύνατη την επίτευξη του στόχου του 30%. Θα πλήξει και τα μεσαία εισοδήματα, ιδιαίτερα των πιο εύπορων νοικοκυριών (π.χ. νοικοκυριά με δύο εργαζόμενους με σχετικά καλές αποδοχές), αφενός εξαιτίας εξαίρεσης ενοικίου και δαπανών αποπληρωμής στεγαστικού δανείου και αφετέρου τέτοια νοικοκυριά διαθέτουν μικρότερο ποσοστό του εισοδήματος για κατανάλωση.
Ιδιαίτερη δυσκολία θα παρατηρηθεί σε νοικοκυριά που χρειάζεται να πληρώνουν και δεύτερο ενοίκιο επειδή το παιδί τους σπουδάζει σε άλλη πόλη.
Επίσης, μεγάλη δυσκολία θα αντιμετωπίσουν και τα νοικοκυριά που συντηρούν ή συνεισφέρουν σε άλλα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν οξύτατες οικονομικές δυσκολίες (π.χ. νοικοκυριά μακροχρόνια άνεργων συγγενών, μονογονεϊκές οικογένειες χαμηλόμισθων).
Η δυσκολία εντείνεται από το γεγονός ότι δεν συνυπολογίζονται στις δαπάνες τα έξοδα για πληρωμή φόρων.
Φοροαπαλλαγές στις επιχειρήσεις
Ως προς την αναπτυξιακή διάσταση των φοροαπαλλαγών στις επιχειρήσεις, κύκλοι του ΣΥΡΙΖΑ παρατηρούν ότι οι φοροαπαλλαγές στους ισχυρούς το μόνο που καταφέρνουν είναι να αυξήσουν τον πλούτο τους ενισχύοντας τις κοινωνικές ανισότητες, για τις οποίες ακόμη και συστημικοί οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ, η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ, επισημαίνουν ότι συνιστούν τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη. Κάτι ανάλογο αναφέρουν άλλωστε και όλες οι προοδευτικές δυνάμεις διεθνώς, όπως οι Εργατικοί στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και νομπελίστες Οικονομίας, όπως ο Τζόζεφ Στίγκλιτς.
Ακόμη, αν η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν ήταν δέσμια των αποδεδειγμένα αποτυχημένων νεοφιλελεύθερων δογμάτων και της ταξικής μεροληψίας της υπέρ των ισχυρών, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον δημοσιονομικό χώρο που αντιστοιχεί στις μειώσεις του φόρου των
επιχειρηματικών κερδών και των μερισμάτων με διαφορετικό τρόπο:
- Να λάβει στοχευμένα μέτρα που ενισχύουν τις επενδύσεις (όπως π.χ. αυτό είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για αύξηση συντελεστή αποσβέσεων στο 150%).
- Να λάβει μέτρα -π.χ. για κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης μέχρι 20.000 ευρώ και δραστική μείωσή της για μεγαλύτερα εισοδήματα.
