Όλα ακούγονται σαν απλοί αριθμοί. Τι είναι άλλωστε δύο μέτρα; 'Η το μακρινό 2100; Η πραγματικότητα όμως στην οποία απειλούν να μετατραπούν κάποτε οι αριθμοί αυτοί είναι εφιαλτική. Οι επιστήμονες προειδοποιούν πλέον ότι η στάθμη της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνεται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς απ' ότι υπολόγιζαν μέχρι σήμερα.
Για δεκαετίες, οι περιβαλλοντολόγοι εκτιμούσαν ότι η αύξηση της στάθμης των υδάτων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής δεν θα ξεπερνούσε το ένα μέτρο μέχρι το 2100. Μια νέα μελέτη, όμως, διπλασιάζει -υπό ορισμένες βέβαια προϋποθέσεις- το ύψος της ανόδου.
Η έρευνα που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος της επιστημονικής επιθεώρησης "Proceedings of the National Academy of Science" καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πάγοι της Γροιλανδία και της Ανταρκτικής λιώνουν πλέον τόσο γρήγορα ώστε οι ωκεανοί θα έχουν "φουσκώσει" κατά 2 με 2,4 μέτρα μέχρι το τέλος του αιώνα μας.
Κάτι τέτοιο στην πράξη θα σήμαινε ότι μια έκταση στεριάς στο μέγεθος της Λιβύης -1,79 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα- θα μπορούσε να καλυφθεί εξ ολοκλήρου από τα νερά μετατρέποντας 187 εκατομμύρια κατοίκους παράκτιων περιοχών σε όλο τον κόσμο σε περιβαλλοντικούς πρόσφυγες.
Η στάθμη των υδάτων θα ανέβει τόσο, προειδοποιούν οι συντάκτες της μελέτης, ώστε να μην απειλούνται μόνο περιοχές όπως το Δέλτα του Νείλου καιι το Μπαγκλαντές -για τις οποίες οι επιστήμονες εκπέμπουν εδώ και χρόνια σήμα κινδύνου- αλλά ακόμη και σύγχρονες μεγαλουπόλεις με πληθυσμούς δεκάδων εκατομμυρίων. Πόλεις όπως το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Λος 'Αντζελες, το Ρίο ντε Τζανέιρο και η Σαγκάη.
"Αν δούμε κάτι τέτοιο μέσα στα επόμενα 80 χρόνια, θα πρέπει να αναμένουμε μια κοινωνική κατάρρευση σε αδιανόητη κλίμακα" σημειώνει ο καθηγητής Τζόναθαν Μπάμπερ του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ. Προβλέπει τη "βύθιση" πολλών μικρών νησιωτικών χωρών και κάνει λόγο για "μια υπαρξιακή απειλή". Για να δώσει μια αίσθηση αναλογίας σημειώνει μάλιστα ότι η αύξηση της στάθμης των ωκεανών θα προκαλούσε 200 φορές περισσότερους πρόσφυγες απ' ό,τι η σημερινή προσφυγική κρίση.
Οι εκτιμήσεις των ερευνητών βασίζονται στις προβλέψεις 22 κορυφαίων περιβαλλοντολόγων για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στους παγετώνες της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας. Αν η άνοδος της θερμοκρασίας φτάσει τους πέντε βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, η στάθμη των θαλασσών θα ανέβει πάνω από δύο μέτρα έως το τέλος του αιώνα, υποστηρίζουν.
"Είναι κάτι όχι πολύ πιθανό, αλλά όχι τελείως απίθανο. Μιλάμε για μια πιθανότητα περίπου 5%" σημειώνει ο Μπάμπερ. "Αν σας έλεγα ότι υπάρχει μια πιθανότητα στις 20 να σας πατήσει αυτοκίνητο, αν διασχίζατε τον δρόμο, δεν θα τον πλησιάζατε. Ακόμη και μια πιθανότητα της τάξης του 1% σημαίνει ότι μια πλημμύρα που συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια είναι κάτι που θα συμβεί στη διάρκεια της ζωής σας. Νομίζω ότι μια πιθανότητα 5% συνιστά σοβαρό κίνδυνο. Μπορούμε ακόμη να κάνουμε κάποιες επιλογές, αλλά πρέπει να τις κάνουμε πολύ γρήγορα" τονίζει.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή από το 2013 θεωρεί ως πιο πιθανό σενάριο μια άνοδο της στάθμης των ωκεανών κατά μισό έως ένα μέτρο μέχρι το 2100, εκτίμηση που όμως πολλοί επιστήμονες έχουν χαρακτηρίσει από τότε ως "πολύ συντηρητική".
