Θα γινόταν 100 ετών στις 21 Ιουλίου.
Μια εβδομάδα πριν πεθάνει, αποχαιρέτησε την εμβληματική σκιτσογράφο του “Nouvel Obs”, την “αγαπημένη, τόσο αγαπημένη μου” Κλερ Μπρετεσέ: “Στα γεύματά μας o Μισέλ Φουκώ μού έλεγε ότι η σκιτσογράφος των 'Απογοητευμένων' ήταν μεγάλη κοινωνιολόγος”.
Ο ιδρυτής και επί χρόνια διευθυντής του περιοδικού “Νουβέλ Ομπσερβατέρ”, Ζαν Ντανιέλ (Ζαν Μπενσαΐντ, παιδί πολύτεκνης οικογένειας Εβραίων εμπόρων της Αλγερίας) ανήκε στο είδος των δημοσιογράφων υπό εξαφάνιση. Εκείνων που αντιλαμβάνονται τη δημοσιογραφία ως παρέμβαση στο δημόσιο πεδίο, χωρίς να ενδιαφέρονται για οφίτσια. Αυτή την προσέγγιση ο Ντανιέλ την υπηρέτησε αυθεντικά: πάντα στην πλευρά του δημοκρατικού, προοδευτικού κόσμου, της λεγόμενης στη Γαλλία “Δεύτερης Αριστεράς”, της περιόδου 1960 - 1980, της Αριστεράς του Καμύ και του Μεντές Φρανς. Ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή με την πένα του είτε επρόκειτο για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων είτε για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Συγγραφέας και συνομιλητής προσωπικοτήτων που σημάδεψαν τη σύγχρονη και όχι μόνο τη γαλλική Ιστορία, δεν έκρυψε ποτέ τις απόψεις του, τις προτιμήσεις και τις αδυναμίες του. Βίωσε τραυματικά το δράμα της Αλγερίας στη δεκαετία του 1960, όπως άλλωστε και ο μεγάλος φίλος του, Αλμπέρ Καμύ.
Πολύ νέος βρέθηκε στο επίκεντρο της διεθνούς δημοσιότητας.
Στα τέλη του 1963, ως δημοσιογράφος του περιοδικού “Εξπρές” ταξιδεύει στην Ουάσιγκτον, στη διάρκεια της κρίσης ΗΠΑ - Κούβας. Συναντά τον Πρόεδρο Κένεντι και αποδέχεται την πρότασή του να μεταφέρει μήνυμα συνεννόησης στον Φιντέλ Κάστρο. Στις 22 Νοεμβρίου, ο Ντανιέλ, που έχει ήδη πάρει τη συνέντευξη με τον lider maximo, τρώει μαζί του στην ακτή Βαραντέρο, όταν μαθαίνουν τη δολοφονία του Κένεντι στο Ντάλας... Έναν χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 1964, με τη στήριξη του Πιέρ Μεντές Φρανς και του Ζαν Πωλ Σαρτρ, θα ιδρύσει, μαζί με τον επιχειρηματία Κλώντ Περντριέλ, τον “Νουβέλ Ομπσερβατέρ”, ως αριστερή απάντηση στο περιοδικό “Εξπρές”. Προοδευτικά το περιοδικό θα γίνει σημείο αναφοράς της πολιτικής και κοινωνικής Αριστεράς, φιλοξενώντας ενίοτε και επικές συγκρούσεις με αφορμή ένα βιβλίο, μια ταινία ή ένα κοινωνικό θέμα. Ο ίδιος ο Ντανιέλ δεν έκρυψε ποτέ τη συμπάθειά του για τον Μεντές Φρανς και αργότερα για τον Ροκάρ, ενώ με τον Μιτεράν η σχέση ήταν “μίσους και πάθους” παρότι το περιοδικό το ’74 και το ’81 στήριξε την υποψηφιότητά του. Και μπορεί να αποτραβήχτηκε από τη διεύθυνση στα μέσα της δεκαετίας του 1990, παρέμεινε πάντως μέχρι τέλους αρθρογράφος του περιοδικού.
Έδινε πάντα έμφαση στον πολιτισμό. “Να βάζετε πολιτισμό στην πολιτική και πολιτική στον πολιτισμό”, επαναλάμβανε συχνά σε παλιούς και νέους συναδέλφους. Ο άνθρωπος που είχε αναλύσει σχεδόν όλες τις κρίσεις του 20ού αιώνα, ήταν βαθύς γνώστης του Ζιντ, του Μαλρώ, του Τολστόι και, φυσικά, του Καμύ.
Με τη σημερινή ορολογία, θα μιλούσαμε για “ολιστικό διανοούμενο”. Ο ίδιος προτιμούσε να γράφει. Το 2006 εκδίδει το “Με τον Καμύ”, που αφορά στην αντίσταση στο “κλίμα της εποχής”. Με αφορμή την τεράστια απήχηση του έργου του Καμύ στους νέους, μιλάει για την αυγή του 21ου αιώνα. Για την αλήθεια, για το ψέμα, “που ορίζεται ευκολότερα από την αλήθεια”, για τον φανατισμό, τον εθνικισμό, για τον Σαρτρ και τον Αρόν, την ανθρωπότητα και τον μύθο του Σίσυφου. Για τη “βασιλεία του απρόβλεπτου” και την ανάγκη των ανθρώπων να “αναζητούν παντού στο παρελθόν τους ταυτοτικούς μύθους που τους δίνουν λόγους ζωής και, συχνά, θανάτου”. Επίκαιρος, οξυδερκής, διεισδυτικός, κόντρα στο κλίμα της άγνοιας, της επίφασης και της ελαφρότητας.
