Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.6°C
2 BF 54%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
18.0°C24.3°C
2 BF 53%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C20.9°C
4 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
19.9°C20.8°C
3 BF 56%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.4°C23.9°C
2 BF 35%
Αποτυγχάνουν οι ελιγμοί απελπισίας του Μπόρις Τζόνσον / Brexit: Ελευθερή πτώση χωρίς "δίχτυ ασφαλείας"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αποτυγχάνουν οι ελιγμοί απελπισίας του Μπόρις Τζόνσον / Brexit: Ελευθερή πτώση χωρίς "δίχτυ ασφαλείας"

Το αλαζονικό χαμόγελο στα χείλη του Μπόρις Τζόνσον έχει πια παγώσει. Η μια ψυχρολουσία διαδεχόταν την άλλη στη μίνι ευρωπαϊκή περιοδεία που είχε την προηγούμενη εβδομάδα ο Βρετανός πρωθυπουργός, με την προσπάθειά του να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση να πέφτει τελικά στο κενό.

Προτού ξεκινήσει τον τελευταίο ίσως γύρο συνομιλιών με τους Ευρωπαίους -μόλις δύο μήνες απομένουν πλέον μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της 31ης Οκτωβρίου-, ο Βρετανός πρωθυπουργός επιχείρησε έναν αδέξιο εκβιασμό χρησιμοποιώντας ως διαπραγματευτικό όπλο τους Ευρωπαίους εργαζόμενους που ζουν σήμερα στη Βρετανία.

Την επόμενη κιόλας μέρα έστειλε επιστολή στον Ντόναλντ Τουσκ ζητώντας την κατάργηση του λεγόμενου "διχτυού ασφαλείας" (backstop), του μηχανισμού που ανακαλύφτηκε προκειμένου τα σύνορα στο διχοτομημένο νησί της Ιρλανδίας να παραμείνουν ανοιχτά. Για να συμβεί αυτό, η Βόρεια Ιρλανδία -μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου- θα παραμείνει σχετικά ευθυγραμμισμένη με τους κανόνες της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς, κάτι που θα εξαναγκάσει τη Βρετανία σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση για αόριστο χρονικό διάστημα.

Στην επιστολή του προς τον Τουσκ ο Τζόνσον πρότεινε την αντικατάσταση του backstop με "εναλλακτικές διευθετήσεις" χαρακτηρίζοντας τον συγκεκριμένο μηχανισμό "μη βιώσιμο" εξαιτίας του "αντιδημοκρατικού χαρακτήρα" του, "ασύμβατου", όπως έγραψε, με τη βρετανική εθνική κυριαρχία.

Για τον πρόεδρο όμως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όλα αυτά δεν ήταν παρά μια δικαιολογία με στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από μηδενική βάση. Το Λονδίνο δεν παρείχε "ρεαλιστικές εναλλακτικές λύσεις", απάντησε, σημειώνοντας πως η βρετανική κυβέρνηση στην ουσία τάσσεται υπέρ της επαναφοράς των συνόρων στο ιρλανδικό νησί.

Γερμανικό τελεσίγραφο

Απηυδισμένος με τη "γραφειοκρατία των Βρυξελλών", ο Τζόνσον επιχείρησε να διαπραγματευτεί απευθείας με τους ηγέτες που καθορίζουν την ευρωπαϊκή πολιτική. Η πρώτη που συνάντησε ήταν η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.

Εκείνη όμως όχι μόνο δεν έδειξε να συμμερίζεται την άποψή του ότι υπάρχει "άφθονος χώρος" για αλλαγές στη συμφωνία αλλά έδωσε ουσιαστικά στο Λονδίνο τελεσίγραφο 30 ημερών προκειμένου να παρουσιάσει μια αξιόπιστη, λειτουργική λύση για τα ιρλανδικά σύνορα.

Ο επόμενος συνομιλητής του Τζόνσον ήταν ακόμη πιο δύσπιστος. Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν φάνηκε να θεωρεί ακόμη και το γερμανικό τελεσίγραφο υπερβολικά γενναιόδωρο για μια χώρα, που, όπως θύμισε, είχε περισσότερα από δύο χρόνια για να διαπραγματευτεί για το "διαζύγιό" της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Γάλλος Πρόεδρος ουσιαστικά προειδοποίησε τον Τζόνσον ότι δεν υπάρχει πια χρόνος για μια νέα συμφωνία αποχώρησης και ότι η επιλογή της τύχης του Ηνωμένου Βασιλείου είναι δική του ευθύνη. Ήταν μάλιστα ιδιαίτερα κατηγορηματικός για το backstop, το οποίο χαρακτήρισε "αναντικατάστατο". Δεν αποτελεί απλώς τεχνικό μηχανισμό, αλλά τον εγγυητή της σταθερότητας στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία, τόνισε.

Η σημασία του backstop

Γιατί όμως το backstop να είναι αναντικατάστατο; Παρότι εξαιρετικά περίπλοκος, ο μηχανισμός δίνει μια σχετικά απλή λύση. Ο μοναδικός τρόπος να κρατήσεις ένα συνοριακό πέρασμα χωρίς ελέγχους είναι να διασφαλίσεις ότι θα ισχύει το ίδιο ρυθμιστικό πλαίσιο και στις δύο πλευρές των συνόρων.

Όσο ταραχώδης και αν υπήρξε μεταπολεμικά η πολιτική ζωή της Βόρειας Ιρλανδίας, η βρετανική και ιρλανδική κυβέρνηση επιδίωκαν πάντα ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις εμπορικές συναλλαγές και τις μετακινήσεις. Αυτό εξηγεί γιατί οι δύο χώρες μπήκαν ταυτόχρονα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, γιατί αμφότερες έμειναν εκτός συμφωνίας Σέγκεν και γιατί η Βόρεια Ιρλανδία έχει διαφορετικούς κανονισμούς για τη γεωργία σε σχέση με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Τώρα όμως η Βρετανία εμφανίζεται αποφασισμένη να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό φέρνει τη χώρα μπροστά σε δύο εναλλακτικές. Είτε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει στην τελωνειακή τροχιά της Ένωσης, κάτι που θα καταστήσει το Brexit μάλλον ανούσιο, είτε η Βόρεια Ιρλανδία θα αποκτήσει ειδικό τελωνειακό καθεστώς.

Με τη σημερινή του μορφή, το "δίχτυ ασφαλείας" αποτελεί την εγγύηση ότι, ακόμη και ελλείψει συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει στην τελωνειακή ένωση. Όσο και αν οι σκληροπυρηνικοί αντιευρωπαίοι Τόρις, που βρίσκονται σήμερα στην Ντάουνινγκ Στριτ διαμαρτύρονται για στέρηση "εθνικής κυριαρχίας", πρόκειται ουσιαστικά για παραχώρηση των Ευρωπαίων καθώς, απαλλαγμένοι από την υποχρέωση να συμβάλλουν οικονομικά και εξαιρούμενοι από πολλούς κοινούς κανόνες, οι Βρετανοί θα διατηρήσουν την πρόσβαση στην κοινή αγορά.

Ακόμη ένα παράδοξο είναι ότι ούτε καν η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία δεν θα κόψει τον "γόρδιο δεσμό". Η Βρετανία θα πρέπει και πάλι να υπογράψει μια εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και να αντιμετωπίσει το ίδιο δίλημμα για τα σύνορα στην Ιρλανδία.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να γίνουν όταν, κάποια στιγμή, προκύψει ένα Κοινοβούλιο με κοινή, όσο το δυνατόν, βούληση να απαντήσει στο πρόβλημα. Και με βάση την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η πολιτική σκηνή στη Βρετανία, όπως επισημαίνει εύστοχα το περιοδικό “New Statesman”, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει "όχι 30 μέρες αλλά 300 χρόνια".

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL