Ερώτηση στη Βουλή κατέθεσε ο βουλευτής και Τομεάρχης Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, προς τους Υπουργούς Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με θέμα «Καταργείται το Μεταφορικό Ισοδύναμο των νησιών μας;».
Στην ερώτηση, που συνυπογράφει ο Τομεάρχης Οικονομικών και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Νίκος Παππάς, ο Ευ. Αποστολάκης αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στον διαφαινόμενο κίνδυνο το Μεταφορικό Ισοδύναμο, όπως ισχύει σήμερα, να καταργηθεί, και από το 2025 να περιοριστεί σημαντικά και να παραμείνει ως μέτρο μόνο σε ορισμένα νησιά της άγονης γραμμής. Αναφέρεται, δε, στη μεγάλη ανησυχία του νησιωτικού πληθυσμού, καθώς η κατάργηση του μέτρου θα οδηγούσε σε απομόνωση και υποβάθμιση των νησιών.
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης
«ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους Υπουργούς
Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Θέμα: Καταργείται το Μεταφορικό Ισοδύναμο των νησιών μας;
Το Μεταφορικό Ισοδύναμο (M.I.) είναι το μέτρο, με τη θέσπιση του οποίου επιδιώκεται η εξίσωση του κόστους μεταφοράς με μέσα μαζικής μεταφοράς από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί με το κόστος, που θα ίσχυε στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια απόσταση. Από 1η Ιανουαρίου 2019 δικαιούχοι του Αντισταθμίσματος Νησιωτικού Κόστους (Α.ΝΗ.ΚΟ) είναι οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις με έδρα στο σύνολο της νησιωτικής χώρας. Το Α.ΝΗ.ΚΟ. καταβάλλεται με τη μορφή χρηματικής ενίσχυσης σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και είναι ακατάσχετο και αφορολόγητο.
Το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου καθιερώθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το Ν.4551/2018 και είναι η θεσμική παρακαταθήκη του αείμνηστου Νεκτάριου Σαντορινιού για τους νησιώτες, για την επίλυση των οικονομικών ανισοτήτων της νησιωτικότητας. Το μέτρο επέλυσε χρόνιες ανισότητες και εξασφάλισε δυνατότητες ανάπτυξης και ουσιαστική στήριξη στους νησιώτες, βασιζόμενο σε τρεις πυλώνες: την επιδότησης του κόστους μετακίνησης επιβατών, τη μεταφορά προϊόντων από και προς τα νησιά, και τη μεταφορά καυσίμων.
Σύμφωνα με την KYA υπ’ αριθμ.3201/2022 «Πιλοτική εφαρμογή του μέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναμου στη μεταφορά καυσίμων στα νησιά για το έτος 2022» (ΦΕΚ Β’ 5657), το μέτρο εφαρμόζεται στα νησιά Αγαθονήσι, Άγιο Ευστράτιο, Αγκίστρι, Αλόννησο, Αμμουλιανή, Αμοργό, Ανάφη, Αντίπαρο, Αστυπάλαια, Ελαφόνησο, Ιθάκη, Ίο, Ικαρία, Κάρπαθο, Κάσο, Κέα, Κίμωλο, Κουφονήσια, Κύθηρα, Κύθνο, Λειψούς, Λέρο, Μεγανήσι, Μεγίστη, Μήλο, Νίσυρο, Παξούς, Πάτμο, Σαμοθράκη, Σέριφο, Σίκινο, Σίφνο, Σκιάθο, Σκόπελο, Σκύρο, Σύμη, Σχοινούσα, Τήλο, Φολέγανδρο, Φούρνους, Χάλκη και Ψαρά, ενώ από 07/12/2022 το μέτρο επεκτάθηκε στα νησιά Αντικύθηρα, Αρκιοί, Γαύδο, Δονούσα, Ερεικούσα, Ηρακλειά, Θύμαινα, Κάλυμνο, Κίναρο, Λέβιθα, Λήμνο, Μαθράκι, Μαράθι, Οθωνοί, Οινούσσες, Τέλενδο και Ψέριμο. Το μέτρο εφαρμόζεται για τα επιλέξιμα υγρά καύσιμα: όλοι οι τύποι αμόλυβδης βενζίνης, όλοι οι τύποι πετρελαίου κίνησης, πετρέλαιο θέρμανσης, υγραέριο κίνησης (autogas).
Ωστόσο, η σημερινή κυβέρνηση δεν δίνει τη βαρύτητα που θα έπρεπε σε αυτή την αναπτυξιακή πολιτική στήριξης των νησιών, μειώνοντας τη συχνότητα των πληρωμών, καθυστερώντας αδικαιολόγητα την έγκαιρη καταβολή τους, «ψαλιδίζοντας» τα κονδύλια που διατίθενται, και προκαλώντας μεγάλη ανησυχία στους νησιώτες για την απαξίωση και πιθανή κατάργηση του Μεταφορικού Ισοδύναμου. Ενώ οι πληρωμές από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιούταν σε σταθερή βάση και υπήρχε καθορισμένη περιοδικότητα, η τωρινή ηγεσία των αρμόδιων Υπουργείων, από το 2019 και έπειτα επέδειξε απροθυμία στην εφαρμογή του μέτρου, καθώς αρχικά έθεσε ως ορίζοντα πληρωμών το εξάμηνο, που δεν τηρείται.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι κάτοικοι της νησιωτικής χώρας, και εκπρόσωποι φορέων διαμαρτύρονται με αποδέκτη το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αλλά προχωρούν και σε παρεμβάσεις τους σε ΜΜΕ, καθώς σε κάποιες περιοχές οι δικαιούχοι του μέτρου για εισιτήρια που έχουν από το 2022 και μετά δεν έχουν ακόμα εξοφληθεί. Οι καθυστερήσεις και αναβολές πληρωμών σε πολίτες και επιχειρήσεις έχουν ξεπεράσει τους δώδεκα (12) μήνες, καθώς ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί σε κάποιες περιπτώσεις οι πληρωμές του δεύτερου εξαμήνου του 2022 και του 2023, ενώ σε συνδυασμό με την εντεινόμενη ακρίβεια στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, στερούν ρευστότητα από τις τοπικές οικονομίες, οδηγώντας σε απελπισία στους νησιώτες.
Επιπλέον, σύμφωνα με δημοσιεύματα, διαφαίνεται ο κίνδυνος το Μεταφορικό Ισοδύναμο, όπως ισχύει σήμερα, να καταργηθεί, και από το 2025 να περιοριστεί σημαντικά και να παραμείνει ως μέτρο μόνο σε ορισμένα νησιά της άγονης γραμμής, στο πλαίσιο εξοικονόμησης πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Συνεπώς, υφίσταται μεγάλη ανησυχία από το νησιωτικό πληθυσμό, καθώς η κατάργηση του μέτρου θα οδηγούσε σε απομόνωση και υποβάθμιση των νησιών και των κατοίκων. Βάσει των παραπάνω,
Επειδή, η Κυβέρνηση οφείλει να καταβάλει τα οφειλόμενα του Μεταφορικού Ισοδύναμου στους δικαιούχους σε σύντομο χρονικό διάστημα,
Επειδή, οφείλει να δώσει έναν χρονικό ορίζοντα καταβολής του Μεταφορικού Ισοδύναμου στους πολίτες, για να γνωρίζουν οι δικαιούχοι πότε θα εισπράξουν τα χρήματά τους,
Επειδή, το Μεταφορικό Ισοδύναμο αποτελεί ένα θετικό μέτρο, που βοηθάει την κοινωνία και κινείται στο πλαίσιο της αρχής της ισότητας,
Επειδή, η διάσταση της νησιωτικότητας προστατεύεται συνταγματικά,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Τι μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για την επίσπευση της διαδικασίας ελέγχων των αιτήσεων για καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης στους δικαιούχους του Μεταφορικού Ισοδύναμου;
2. Τι μέτρα σκοπεύουν να λάβουν για την άμεση καταβολή όλων των χρεωστούμενων του Μεταφορικού Ισοδύναμου προς τους πολίτες;
3. Εάν υφίσταται σχεδιασμός για κατάργηση του Μεταφορικού Ισοδύναμο στα νησιά μας ή περιορισμός του μέτρου μόνο στα νησιά της άγονης γραμμής;
4. Εάν θα προχωρήσουν σε αύξηση του ποσοστού της επιδότησης του Μεταφορικού Ισοδύναμου στο πλαίσιο της ακρίβειας και του πληθωρισμού;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αποστολάκης Ευάγγελος
Παππάς Νίκος»
