Με 469 δεσμεύσεις για την προστασία των θαλασσών, συνολικού ύψους 11,35 δισ. δολαρίων, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 9ου «Our Ocean Conference» (OOC-9) το απόγευμα της Τετάρτης, 17 Απριλίου 2024, στο οποίο συμμετείχαν 119 χώρες και περισσότεροι από 3.500 σύνεδροι.
Στο πλαίσιο του OOC-9, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε 21 δεσμεύσεις, συνολικού ύψους άνω των 800 εκατ, οι οποίες καλύπτουν και τους έξι βασικούς θεματικούς τομείς της Διάσκεψης, δηλαδή: 1. Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, 2. Βιώσιμη γαλάζια οικονομία, 3. Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, 4. Ναυτική Ασφάλεια, 5. Βιώσιμη αλιεία και 6. Θαλάσσια ρύπανση. 13 από τις 21 δεσμεύσεις της Ελλάδας αφορούν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωσε την εκκίνηση του Ταμείου Απανθρακοποίησης (Decarbonization Fund) για τα ελληνικά νησιά, με χρηματοδότηση από τα δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών.
Μερικές από τις βασικότερες δεσμεύσεις της Ελλάδας αφορούν:
- Στη δημιουργία δύο μεγάλων θαλάσσιων εθνικών πάρκων, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο, τα οποία αυξάνουν το μέγεθος των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών της Ελλάδας κατά 80%.
- Στην απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατες στα εθνικά θαλάσσια πάρκα έως το 2026 και σε όλες τις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές έως το 2030.
- Στην καθιέρωση εθνικού συστήματος παρακολούθησης και επιτήρησης των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών.
- Στην απομάκρυνση των πλαστικών απορριμμάτων από τα ύδατα κατά 50% και των μικροπλαστικών κατά 30% έως το 2030, σε σχέση με το 2019.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση δεν έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία έκδοσης Προεδρικών Διαταγμάτων για τις περιοχές Natura 2000, κάτι για το οποίο η χώρα μας έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και δεν έχει επικυρώσει την Παγκόσμια Συνθήκη για τους Ωκεανούς.
Η Greenpeace και άλλες οργανώσεις έχουν καλέσει την ελληνική κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλάβει συγκεκριμένες και ουσιαστικές πρωτοβουλίες και να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για την προστασία των θαλασσών.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι περιβαλλοντικές ομάδες έκαναν κάλεσμα διαμαρτυρίας έξω από το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», η οποία ωστόσο απαγορεύτηκε, καθώς όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ., οι περιβαλλοντικές ομάδες δεν γνωστοποίησαν στις Αρχές την πρόθεσή τους να διαμαρτυρηθούν και ότι η διεξαγωγή της συγκεκριμένης συνάθροισης εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια.
Οι 13 δεσμεύσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προστασία των θαλασσών
- Απαγόρευση της μηχανότρατας σε όλες τις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές έως το 2030, ξεκινώντας από τα Θαλάσσια Εθνικά Πάρκα έως το 2026.
- Διεύρυνση του δικτύου Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών της Ελλάδας για την επίτευξη του στόχου του 30% έως το 2024.
- Καθιέρωση εθνικού συστήματος παρακολούθησης και επιτήρησης των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών
- Χαρτογράφηση θαλάσσιων οικοτόπων των ελληνικών Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών
- Δράση για τον εντοπισμό θαλάσσιων οικοτόπων, μεταναστευτικών διαδρομών και περιοχών αναζήτησης τροφής θαλάσσιων χελωνών και ανάπτυξη ψηφιακού Συστήματος Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS) για τον μετριασμό των επιπτώσεων της αλιείας στις θαλάσσιες χελώνες
- Ανάπτυξη ειδικού προγράμματος μέτρων για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης στο θαλάσσιο περιβάλλον τεσσάρων συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών: Κορινθιακός, Θερμαϊκός, Σαρωνικός και Παγασητικός Κόλπος
- Εφαρμογή ψηφιακών τεχνικών και συνδυασμένων μεθόδων μέτρησης για τη βελτίωση της παρακολούθησης και επιθεώρησης της θαλάσσιας ρύπανσης
- Παρακολούθηση παράκτιων και θαλάσσιων υδάτων, μέσω τηλεπισκόπησης, για την αντιμετώπιση θαλάσσιων, οικολογικών φαινομένων
- Διαχείριση και χωροταξικός σχεδιασμός των ελληνικών Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών
- Μέχρι το 2030 τουλάχιστον 12 λιμένες θα είναι εξοπλισμένοι με υποδομές παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για τις θαλάσσιες μεταφορές (cold ironing)
- Έως το 2030, μείωση κατά 50% των πλαστικών απορριμμάτων και των μικροπλαστικών κατά 30%, σε σύγκριση με το 2019
- Αποκατάσταση του 30% συγκεκριμένων τύπων θαλάσσιων, οικοτόπων έως το 2030, με αύξηση του επιπέδου προστασίας των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, με αύξηση του μεγέθους τους και με οριζόντια μέτρα
- Καθιέρωση συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης διερχόμενων πλοίων για την έγκαιρη αναγνώριση μεγάλων, θαλάσσιων θηλαστικών, ώστε τα πλοία που βρίσκονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα να επιβραδύνουν και να αποφύγουν τη σύγκρουση με αυτά στην περιοχή μεταξύ Κυθήρων, ακρωτηρίου Ταινάρου και ακρωτηρίου Μαλέα.
