Του Ιλάν
Γεννήθηκε στο Brno της Τσεχίας, γενέτειρα πόλη του Μίλαν Κούντερα, από Έλληνες πρόσφυγες του εμφύλιου πόλεμου, παιδιά του "παιδομαζώματος". Δύσκολες οι εποχές, με τη νοσταλγία να πικραίνει τις μνήμες, παρά την ενεργό αφομοίωση της οικογένειας στην κοινωνία μιας φιλόξενης χώρας, κέντρου εμπορίου, γραμμάτων και τεχνών.
Δυσκολότερη ήταν όμως η επιστροφή στα πατρώα εδάφη, τη Μεγάλη Στέρνα του Κιλκίς. Φίλοι χαμένοι, σπίτια καμένα, μίσος ακατανόητο για τη μικρή κι ανέμελη Σοφία. Ήταν οι "ανεπιθύμητοι" μέσα στη σκληρή μετεμφυλιακή πραγματικότητα. "Οι κομμουνιστές που επέστρεφαν".
Στην Τσεχία, στο νηπιαγωγείο ακόμα, μια καλλιτεχνική επιτροπή επέλεγε τα παιδιά με βάση τα ταλέντα τους, δίνοντάς τους διέξοδο σε αθλήματα, ωδεία, μουσικά σχολεία και σχολές καλών τεχνών. Οι επιδόσεις της Σοφίας στην ενόργανη γυμναστική, τον χορό και τη μουσική την οδήγησαν στη σχολή μπαλέτου της Λυρικής Σκηνής της πόλης του Brno.
Ο πατέρας της Νικηφόρος Μαυρογενίδης ήταν ερασιτέχνης μουσικός, μπουζουξής και ιδρυτής του συνόλου "Προμηθέας", του μόνου ελληνικού συγκροτήματος της χώρας. Την τρέλα του για τη μουσική κληρονόμησε η κόρη του. Ξεκίνησε με πιάνο στο Ωδείο, αλλά το φλάουτο ήταν πιο ελαφρύ, πιο πρακτικό, κατά τον πατέρα, κι έτσι η Σοφία βρέθηκε με έναν πλαγίαυλο στα χέρια, στα μόλις επτά της χρόνια. Την ίδια εποχή, στο σπίτι και στις παρέες, εκτός από την πανταχού παρούσα κλασική μουσική έφταναν οι φωνές των Abba, οι χορευτικές επιτυχίες των Bee Gees, το ροκ των Stones. Τα φλάουτα των σπουδαίων James Galway και Jean Pierre Rampal, του προκλητικού Ian Anderson ή των Yusef Lateef και Dave Valentin με την τζαζ τους ξεσήκωναν τη φαντασία της μικρής Σοφίας γεμίζοντας τη ζωή της, ωθώντας την να μελετά δεκάωρα ολόκληρα, ώς τη στιγμή που αποφοίτησε.
Facciuzza di melograno - Η Σοφία γράφει και παίζει πάνω σε στίχους ενός σπουδαίου της World Music, του Σιτσιλιάνου "πατέρα του ταμπούρου" Alfio Antico από την Κατάνια.
Στην Πόλη του Φωτός
Μέχρι τότε είχε επισκεφθεί μόνο δύο φορές την Ελλάδα, συμμετέχοντας στις παιδικές κατασκηνώσεις των Ελληνόπαιδων από τις χώρες του "Σιδηρού Παραπετάσματος". Ήταν όμως ο δρόμος της νοσταλγίας που την έφερε πίσω στην πατρίδα, μετά τις παρισινές της σπουδές -με γαλλική υποτροφία- στο Conservatoir de Paris, με δάσκαλο τον φλαουτίστα Christian Larde. Στη διάρκεια της παραμονής της στην Πόλη του Φωτός συνάντησε και έμαθε πολλά από τον αυτοεξόριστο μεγάλο Έλληνα συνθέτη και μέντορά της Ιάννη Ξενάκη, γνώρισε το κορυφαίο πιανιστικό ντουέτο των αδελφών Katia & Mariel Labèque, τον τεχνίτη των ηλεκτρικών χορδών John McLaughlin, την Isabelle Adjani, τον Placido Domingo και τόσους άλλους. Η νεαρή φλαουτίστρια απορούσε για το πώς άνθρωποι του μεγέθους ενός Ιάννη Ξενάκη μπορούσαν να είναι τόσο προσιτοί, τόσο απλοί. Αυτές ήταν πραγματικές εμπειρίες ζωής, που κατακτώνται μακριά από την τυποποίηση των ωδείων.
"Ομαδική Απόδραση"
Η Σοφία Μαυρογενίδου θεωρεί τον εαυτό της τυχερό που μέχρι σήμερα στη χώρα μας την τιμούν με τη φιλία και τη συνεργασία τους άνθρωποι σαν τον Δημήτρη (καπετάνιο, chef και γόη, Sofia said) Οικονομάκη, που τη μύησε στην τζαζ και την καλή ελληνική μουσική, την βοήθησε να ξεπεράσει το χάσμα της γλώσσας, να ξεχωρίσει την καλή ντόπια μουσική από τη σαβούρα του ελληνικού πενταγράμμου, την συμβουλεύει συνθετικά και την εμπιστεύεται μουσικά, αναθέτοντάς της να παίζει τις συνθέσεις του. Στις αγαπημένες της δουλειές η Σοφία περιλαμβάνει το "Bass Fairy Tales" του Δημήτρη, ενώ συμμετέχει από την αρχή στην "Ομαδική Απόδραση" και στους δίσκους της "Απόδρασης" Ένα βλέμμα φτάνει (BMG), Όπως η θάλασσα (Λύρα), Cartoon(Eros) και Dialogue (Muse).
Duo Arioso - Άρης Χατζησταύρου και Σοφία Μαυρογενίδου στο Athenaeum
Duo Arioso
Ο Άρης Χατζησταύρου, εδώ και τριάντα χρόνια, αποτελεί το μουσικό της alter ego σε συναυλίες, δίσκους (Invisible Borders, για τη Subways Music), ταξίδια και περιοδείες του duo τους. Της εμπιστεύεται τα έργα του και η Σοφία του ανταποδίδει την αγάπη της.
Σημαντικό της δισκογραφικό κεφάλαιο είναι τα έργα, κάποια γραμμένα και αφιερωμένα στη Σοφία, του "Ξενάκη της Τσεχίας", του πολυβραβευμένου συνθέτη και καθηγητή της Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Masaryk του Brno, Miloš Štědroň, που ηχογραφήθηκαν στα άλμπουμ Composizioni per Sophia (2009), Una Folia per Lagadia (2010) και Tempi Amadeani (2017).
Συνεργασίες και δίσκοι
Παράλληλα, έχει συμμετάσχει σε δεκάδες δίσκους καλλιτεχνών σαν τον εκλεκτό κιθαρίστα και συνθέτη Νότη Μαυρουδή, τον ακορντεονίστα Χρήστο Ζερμπίνο, τον πολύχρονο συνεργάτη της Λουδοβίκο των Ανωγείων, τον δεξιοτέχνη Παναγιώτη Μάργαρη, τον εκρηκτικό ερμηνευτή Βασίλη Λέκκα, τον πάντα δημιουργικό συνθέτη Νίκο Ξυδάκη ή τον μπασίστα και εκπαιδευτικό Γιώργο Φακανά, στο Ωδείο Τέχνης του οποίου η Σοφία επί 20 χρόνια διδάσκει, ενώ του οφείλει πολλά στη διεύρυνση και διαμόρφωση των μουσικών της προτιμήσεων.
Η Σοφία Μαυρογενίδου γράφει και διδακτικά μουσικά βιβλία. Έργα της για πιάνο, τσέμπαλο και -προσεχώς- για μουσικά σύνολα περιλαμβάνονται στις εκδόσεις Passacaglia, Il Giardino, Fantik και στη δίγλωσση έκδοση ‘In Memoriam" που κυκλοφόρησε στην Τσεχία, αφιερωμένη στο Ολοκαύτωμα του Διστόμου.
Γράφοντας, για πρώτη φορά "από ανάγκη" τραγούδια, μετά από μια μεγάλη θλίψη -τον πρόσφατο χαμό της μητέρας της- η Σοφία θέλησε να εκφραστεί με στίχους. Ετοιμάζει λοιπόν ένα άλμπουμ βασισμένο στη στιχουργική του καλού φίλου της ιατρού, καθηγητή της Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Ηρακλείου της Κρήτης κ. Γιάννη Τσιαούση. Η Ναταλία Ρασούλη, ο Βασίλης Λέκκας, η Μαρία Φαραντούρη συμμετέχουν στο project αυτό, στο οποίο η ίδια η συνθέτρια τραγουδάει τέσσερα δικά της τραγούδια.
Την Κυριακή 17 Νοεμβρίου (10 μ.μ.) στο Jazzet Café στο Χαϊδάρι, η Σοφία Μαυρογενίδου (φλάουτο) θα μας συστήσει το πορτογαλικό Duo Reencontros, στο οποίο παίζει όμποε η Sofia Brito και πιάνο η τσέχικης καταγωγής Ingrid Sotolarova, παντρεύοντας επί σκηνής έργα Τσέχων, Ελλήνων και Πορτογάλων συνθετών.
"Έχει μια απόλυτη φυσικότητα, ούτε ίχνος ναρκισσισμού, χαρακτηριστικό των ταλαντούχων μουσικών. Ούτε ίχνος έπαρσης. Διασκεδάζει με την απλότητα ενός παιδιού, με το δώρο που της δόθηκε". Δημήτρης Οικονομάκης ("Απόδραση")
