Από σήμερα ξεκινάει η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποδοχής αιτήσεων για ένταξη στον εξωδικαστικό νόμο, ο οποίος μπορεί να δώσει “ανάσα” σε 400.000 επιχειρήσεις οι οποίες πληρούν τα κριτήρια. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν από τις 9 το πρωί να εισέρχονται στην πλατφόρμα (μέσω της υπερ-σύνδεσης που υπάρχει στον διαδικτυακό χώρο της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους www.keyd.gov.gr) και να υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής στον Μηχανισμό.
Η διαδικασία χαρακτηρίζεται απλή, καθώς ο επιχειρηματίας ή ο αυτοαπασχολούμενος ή εκπρόσωπος αυτού (π.χ. λογιστής) που πληροί τα κριτήρια εισέρχεται από σήμερα στην πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους και συμπληρώνει έναν πίνακα με τα χρέη με τα οποία βαρύνεται σε τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, εφορία και προμηθευτές. Η πρώτη κίνηση που θα πρέπει να πραγματοποιήσει είναι να εισαχθεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση (www.keyd.gov.gr), επιλέγει στην κορυφή της αρχικής σελίδας την υπερ-σύνδεση με τίτλο "Αιτηθείτε στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό", η οποία οδηγεί σε σελίδα στην οποία υπάρχει κουμπί που παραπέμπει απευθείας στην ειδική πλατφόρμα υποβολής αίτησης. Ο ενδιαφερόμενος ή ο εκπρόσωπός του κάνει εισαγωγή των προσωπικών του κωδικών taxisnet, επιλέγουμε «Συνέχεια» και η έναρξη της διαδικασίας είναι πραγματικότητα.
400.000 επιχειρήσεις
Ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φώτης Κουρμούσης, ο οποίος είναι από εκείνους που "έτρεξαν" το όλο εγχείρημα, ανέφερε χθες ότι ο επιχειρηματίας που θέλει να προχωρήσει σε ρύθμιση θα μπορεί από τις 3 Αυγούστου να μπει, με τους κωδικούς του Taxis, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία θα καταγράφονται αναλυτικά όλα τα χρέη του. Στη συνέχεια, όπως είπε μιλώντας στον ΣΚΑΪ, η υπόθεση ανατίθεται σε έναν συντονιστή, ο οποίος αναλαμβάνει -κατόπιν ελέγχων- να καλέσει όλους αυτούς, στους οποίους η επιχείρηση χρωστάει, να βρουν λύση για το πώς θα διαχειριστούν τα χρέη.
Για μια μικρή επιχείρηση, όπως υποστήριξε ο ίδιος, αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μερικές εβδομάδες, ενώ για μια μεγάλη έως και 10 μήνες. Σύμφωνα με τον Φ. Κουρμούση, δυνητικά επιλέξιμες είναι από 150.000 έως 400.000 επιχειρήσεις, υπό προϋποθέσεις, τις οποίες είτε πληρούν ήδη σήμερα οι επιχειρήσεις, είτε θα τις πληρούν μέχρι τα τέλη του 2018, οπότε και θα είναι σε ισχύ ο μηχανισμός. Ο κ. Κουρμούσης σημείωσε ότι η προϋπόθεση για κερδοφόρο χρήση την τελευταία τριετία είναι η μοναδική απαίτηση του νόμου για να αποδείξει κανείς ότι νοείται η επιχείρηση ως βιώσιμη.
Στην ίδια εκπομπή μίλησε και ο ειδικός συνεργάτης του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Στέφανος Κομνηνός, ο οποίος εκτίμησε ότι, όπως έχει δομηθεί το πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού, τελικά θα είναι λίγες οι επιχειρήσεις που θα καταφέρουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Βελτιώθηκε η δέσμευση
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ενώ η μνημονιακή υποχρέωση έκανε λόγο για ρύθμιση μόνο των χρεών «μεγάλων επιχειρήσεων», η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να «απλώσει» το δίχτυ ρύθμισης προς όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ως «μεγάλες επιχειρήσεις» νοούνται όσες κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης είχαν κύκλο εργασιών μεγαλύτερο από 2,5 εκατ. ευρώ ή έχουν συνολικές υποχρεώσεις (ληξιπρόθεσμες ή μη) υψηλότερες των 2 εκατ. ευρώ.
Επίσης είναι σημαντικό να αναφερθεί πως εφόσον υπάρξει τελική συμφωνία για ρύθμιση των χρεών, αυτή γίνεται με βάση έκθεση βιωσιμότητας της επιχείρησης την οποία εκπονεί ειδικός εμπειρογνώμονας, ώστε η επιχείρηση να μπορεί να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της με βάση τις πραγματικές συνθήκες. Για παράδειγμα, εφόσον διαπιστωθεί ότι κάποιος ελάμβανε δάνεια τα οποία δεν κατευθύνονταν προς στην εταιρεία του αλλά αγόραζε ακίνητα στο Λονδίνο, δεν θα εντάσσεται.
Έκθεση βιωσιμότητας
Επίσης η έκθεση βιωσιμότητας θα λαμβάνει υπόψη την πραγματική αξία ενός ακινήτου, επί παραδείγματι, και όχι αυτήν που ίσχυε τη στιγμή της αγοράς, ώστε να καταρτίσει το προφίλ του υπόχρεου. Με τον τρόπο αυτόν αν η επιχείρηση κατέχει ένα σπίτι που έχει υποστεί δραματική απομείωση της αξίας του μέσα στην κρίση, θα λαμβάνεται υπόψη η σημερινή αξία, ώστε να δημιουργηθούν ρεαλιστικές προσεγγίσεις στη δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών του οφειλέτη.
Συμφωνία του 60% από το... 50%
Από την ημέρα αποστολής από τον συντονιστή πρόσκλησης στους πιστωτές για συμμετοχή στη διαδικασία και για διάστημα 70 ημερών αναστέλλονται τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων, των οποίων ζητείται η εξωδικαστική ρύθμιση, καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής προσημείωσης υποθήκης.
Και περνάμε τώρα στη διαδικασία της ρύθμισης. Για να προχωρήσει, θα πρέπει να συμμετέχουν δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Ωστόσο για την έγκριση πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών απαιτείται συμφωνία του οφειλέτη και πλειοψηφία των τριών πέμπτων (60%) των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται τα δύο πέμπτα των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, ήτοι υποθήκη, προσημείωση, ενέχυρο.
Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει οποιοδήποτε ποσό σε πιστωτή σύμφωνα με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει από το δικαστήριο την ακύρωση της συμφωνίας ως προς όλους και τότε ο υπόχρεος γυρνάει στην ίδια κατάσταση πριν από τη ρύθμιση.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και κάποιες χρήσιμες απαντήσεις σε επιμέρους ερωτήματα, όπως τα δημοσιοποίησε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών. Για παράδειγμα, υπάρχει υποχρέωση συμμετοχής των πιστωτών; Η απάντηση είναι πως δεν προβλέπεται υποχρέωση των πιστωτών να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών έχει συναινετικό χαρακτήρα και στηρίζεται στην κοινή βούληση οφειλέτη και πιστωτών να ρυθμίσουν τις οφειλές της επιχείρησης. Συνεπώς, οι πιστωτές έχουν τη διακριτική ευχέρεια να συμμετάσχουν στη διαδικασία, λαμβάνοντας υπόψη τη βιωσιμότητα της επιχείρησης του οφειλέτη και τις συνέπειες που θα είχε γι' αυτούς ενδεχόμενη συμφωνία για την αναδιάρθρωση των οφειλών του. Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι προς το συμφέρον των τραπεζών, επί παραδείγματι, να μειώσουν δραστικά τα "κόκκινα" δάνειά τους, καθώς δεσμεύονται από συγκεκριμένους στόχους.
Οι εξαιρέσεις
Εξαιρούνται από τη διαδικασία όλες οι απαιτήσεις που έχουν γεννηθεί μετά την 31η Δεκεμβρίου 2016. Μια απαίτηση θεωρείται ότι έχει γεννηθεί μετά την 31.12.2016 εφόσον η αιτία της (λ.χ. η κατάρτιση της σχετικής αρχικής σύμβασης) ανάγεται σε χρόνο μεταγενέστερο της παραπάνω ημερομηνίας.
Περαιτέρω, εξαιρούνται οι απαιτήσεις των λεγόμενων «μικρών πιστωτών» της επιχείρησης. Ως μικροί πιστωτές θεωρούνται οι δανειστές της επιχείρησης, με απαιτήσεις οι οποίες: (α) δεν υπερβαίνουν ατομικά για κάθε πιστωτή το ποσό των 2.000.000 ευρώ και ποσοστό 1,5% του συνολικού χρέους του οφειλέτη, (β) δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των 20.000.000 ευρώ και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους του οφειλέτη. Όμως, αν οι απαιτήσεις των μικρών πιστωτών υπερβαίνουν αθροιστικά είτε το ποσό των 20.000.000, είτε συνολικό ποσοστό 15% του χρέους του οφειλέτη, θα συμμετάσχουν στη ρύθμιση οι πιστωτές με τις μεγαλύτερες κατά σειρά απαιτήσεις μέχρι το ως άνω όριο. Για παράδειγμα, αν σε μια επιχείρηση υπάρχουν απαιτήσεις από τρέχουσες συναλλαγές της εταιρείας (λ.χ. καθυστερούμενα μισθώματα, οφειλές λογαριασμών κοινής ωφέλειας, καθυστερούμενες αποδοχές εργαζομένων), οι οποίες δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των 20 εκατ. ευρώ ή το 15% του συνολικού χρέους τους οφειλέτη, οι απαιτήσεις αυτές δεν θα συμμετάσχουν στη διαδικασία και δεν θα δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών. Αντίθετα, αν οι παραπάνω απαιτήσεις υπερβαίνουν αθροιστικά ένα από τα παραπάνω κριτήρια (20 εκατ. ευρώ ή 15% του συνολικού χρέους), θα συμμετάσχουν κανονικά οι μεγαλύτερες κατά ποσό απαιτήσεις που υπερβαίνουν το όριο των 20.000.000 ευρώ ή το ποσοστό του 15% του συνολικού χρέους της επιχείρησης.
Τέλος, δεν μπορούν να ρυθμιστούν στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού οι απαιτήσεις του Ελληνικού Δημοσίου από ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων.
Οι εξαιρούμενες απαιτήσεις πιστωτών: (α) δεν συμμετέχουν στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, ούτε λαμβάνουν σχετική πρόσκληση για να συμμετάσχουν, (β) δεν συμμετέχουν στην απαρτία και πλειοψηφία που απαιτείται για την επίτευξη συμφωνίας, (γ) δεν ρυθμίζονται με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών που καταρτίζεται μεταξύ του οφειλέτη και της πλειοψηφίας των πιστωτών.
Κριτήρια ένταξης στη ρύθμιση
Τα κριτήρια για να ενταχθεί κανείς στη ρύθμιση είναι τα εξής δύο:
* Να αποδείξει ότι η επιχείρηση είναι βιώσιμη και ότι τα συνολικά της χρέη μέχρι 31.12.2016 είναι πάνω από 20.000 ευρώ.
* Να έχει θετική χρήση μέσα στα τελευταία τρία χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι τα λειτουργικά της έσοδα, αφού αφαιρεθούν τα έξοδά της, έχουν θετικό πρόσημο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το δυνητικό κούρεμα χρεών αφορά και κεφάλαιο και όχι μόνο τόκους, πρόστιμα και προσαυξήσεις. Ωστόσο για όσες επιχειρήσεις έχουν χρέος από 3.000 έως 20.000 προς το Δημόσιο το κούρεμα αφορά μόνο πρόστιμα και προσαυξήσεις και οι δόσεις της ρύθμισης είναι και σε αυτήν την περίπτωση 120, ενώ για όσους έχουν χρέη έως 3.000 ευρώ οι δόσεις γίνονται 36 και δεν θα υπάρξει κούρεμα
Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει ηλεκτρονικά αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους έως την 31η Δεκεμβρίου 2018 με τη χρήση ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που προαναφέρθηκε, όπου θα εντάξει σε πίνακα όλα τα στοιχεία του οφειλέτη που αφορούν τον αριθμό και τις οφειλές ανά πιστωτή, καθώς και δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του.
Βασικό στοιχείο που θα πρέπει να κατατεθεί είναι η έκθεση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη, εάν έχει εκπονηθεί. Το τελευταίο ισχύει για οφειλέτες με χρέη άνω των 50.000 ευρώ. Για τους οφειλές με χρέη μεταξύ 20.00 έως και 50.000 ευρώ θα ακολουθείται αυτοματοποιημένη διαδικασία, την οποία θα έχουν έτοιμη Δημόσιο και τράπεζες.
Ποιοι δεν μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις
Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 3 περ. δ΄ του Ν. 4469/2017, δεν μπορεί να υποβληθεί αίτηση όταν ο οφειλέτης έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για:
Φοροδιαφυγή, πλην των περιπτώσεων μη απόδοσης φόρου προστιθέμενης αξίας, φόρου κύκλου εργασιών, φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων φόρων, τελών ή εισφορών ή φόρου πλοίων. Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία, καταδολίευση δανειστών, χρεοκοπία ή απάτη.
