Αφορμή για νέα επίθεση στον ΕΦΚΑ και για ανακίνηση θέματος περί ασφαλιστικού στάθηκαν οι διαροοές από το ΣτΕ περί υποτιθέμενης απόφασης αντισυνταγματικότητας διατάξεων της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Πρωτεργάτες στην επιχείρηση "κατάρρευση του ΕΦΚΑ", η Ν.Δ. και ο Γ. Βρούτσης, επί θητείας του οποίου η ανεργία έσπασε κάθε ρεκόρ, ενώ η εργασιακή απορρύθμιση έγινε κανονικότητα.
"Είναι σοβαρό πρόβλημα ότι διαρρέουν οι αποφάσεις προτού καθαρογραφούν" δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Στ. Κοντονής, τονίζοντας ότι ελέγχονται για τις διαρροές αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις. "Εφόσον υπάρξει κάποια σχετική απόφαση του ΣτΕ, θα εξεταστούν οι νομοτεχνικές βελτιώσεις" σχολίαζε κυβερνητικός αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι μέχρι τώρα μιλάμε για σενάρια.
Δίπλα στον Γ. Βρούτση και στα αντιπολιτευτικά μέσα, εκ των βασικών διακινητών των σεναρίων περί δικαίωσης του "κινήματος της γραβάτας" είναι πρόεδροι δικηγορικών συλλόγων, μεγαλογιατροί και μεγαλοαγρότες.
Διαψεύδουν την καταστροφολογία
Ας τα δούμε συγκεκριμένα: Το 83% των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων έχουν ελαφρυνθεί με το νέο σύστημα εισφορών. Η σύνδεση με το πραγματικό εισόδημα οδήγησε σε μείωση της μέσης εισφοράς το 2017 κατά 27,8% σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς.
Το 2017, με την κατάργηση των ασφαλιστικών κλάσεων, το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ανήλθε σε 86,8% (περίπου 1,2 εκατομμύρια ασφαλισμένοι). Το 2018, το ποσοστό των μη μισθωτών που καλείται να καταβάλλει εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ανέρχεται σε 87,7% (περίπου 1,23 εκατομμύρια ασφαλισμένοι), ενώ για το 2016, με το παλιό σύστημα εισφορών, το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ήταν 27%.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών δεν προκάλεσε καμία γενικευμένη τάση απόκρυψης εισοδημάτων, καθώς η διαστρωμάτωση των εισοδημάτων παρέμεινε για τη συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών στα επίπεδα που ήταν πριν από την ψήφιση του Ν. 4387/16. Έτσι, το 75% του συνολικού αριθμού των αυτοαπασχολούμενων θα συνεχίσει να καταβάλλει την κατώτατη εισφορά που αντιστοιχεί στον κλάδο του.
Συγκεκριμένα, το 2018 το 81% των ελεύθερων επαγγελματιών του πρώην ΟΑΕΕ και το 80% το 2017 θα καταβάλει την κατώτατη εισφορά των 158 ευρώ. Η εισφοροδιαφυγή μειώνεται και η συμμόρφωση των ασφαλισμένων βελτιώνεται, αφού μπορούν να ανταπεξέλθουν στις εισφορές εφόσον συνδέονται με το εισόδημά τους και όχι με αυθαίρετα ηλικιακά κριτήρια και έτος έναρξης ασφάλισης.
Για παράδειγμα, δικηγόρος με εισόδημα 10.000 ευρώ με το προηγούμενο καθεστώς στην 3η ασφαλιστική κατηγορία θα κατέβαλε 4.925 ευρώ ενώ με το νέο καθεστώς θα καταβάλει 3.232, δηλαδή 34,4% λιγότερα σε σχέση με το παλιό καθεστώς. Υπενθυμίζουμε τις ακραίες διαφορές παλαιών και νέων ασφαλισμένων (προ και μετά την 1η.1.1993) του παλαιού συστήματος που προφανώς ήταν σε βάρος των νέων ασφαλισμένων. Στο ανωτέρω παράδειγμα ο παλιός ασφαλισμένος δικηγόρος θα πλήρωνε παγίως 3.683. Αντίθετα, ο ασφαλισμένος μετά την 1η.1.1993 δικηγόρος θα ανέβαινε ασφαλιστική κλίμακα μετά τα τρία έτη.
Από τα ενημερωτικά σημειώματα του ΕΦΚΑ για το 2017 προκύπτει ότι το 89% των αγροτών κατέβαλλε την ελάχιστη εισφορά των 87 ευρώ ανά μήνα, σημαντικά μικρότερη κατά τουλάχιστον 36% σε σχέση με ό,τι πλήρωναν πριν όσοι αγρότες ήταν ασφαλισμένοι από την 3η ασφαλιστική κατηγορία και πάνω. Αντίστοιχα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες του τέως ΟΑΕΕ προκύπτει ότι το 80% κατέβαλε την ελάχιστη εισφορά των 158 ευρώ, σημαντικά μικρότερη έως και 61,3% σε σχέση με τις εισφορές της 6ης ασφαλιστικής κατηγορίας του τέως ΟΑΕΕ το 2016.
