Συνέντευξη στον Ανδρέα Πετρόπουλο
Η αναπληρώτρια υπουργός τονίζει ότι προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση της μακροχρόνιας ανεργίας τόσο στους νέους όσο και στις μεγαλύτερες ηλικίες. "Σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε κλάδους και τομείς της οικονομίας που εχουν αναπτυξιακό πρόσημο και άρα δημιουργούν θέσεις εργασίας. Υλοποιούμε δράσεις για να αποφύγουμε τον κοινωνικό αποκλεισμό ομάδων που ανήκουν στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας, δηλαδή στους μακροχρόνια άνεργους μεγάλης ηλικίας, οι οποίοι πολύ δύσκολα προσλαμβάνονται από τον ιδιωτικό τομέα, μονογονεϊκές οικογένειες πολύ χαμηλών εισοδημάτων, οικογένειες που όλα τα μέλη της είναι άνεργοι" σημειώνει
* Κυρία Αντωνοπούλου, με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Εργάνης, φαίνεται να υπάρχει μια σταδιακή αντιστροφή στο μέτωπο της ανεργίας. Η απασχόληση αυξάνεται αργά αλλά σταθερά, ωστόσο αυτή η εικόνα, για να συντηρηθεί και να μεγαλώσει, χρειάζεται επιτάχυνση του ρυθμού της ανάπτυξης. Είναι εφικτό αυτό τη διετία 2017 - 2018;
Αναμφισβήτητα η επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας και θα αυξήσει τον ρυθμό μείωσης της ανεργίας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι με οριακή ανάπτυξη το 2015 και 2016 δημιουργήθηκαν 99.700 και 136.000 αντιστοίχως νέες θέσεις εργασίας, φέτος που ο ρυθμός ανάπτυξης θα κινηθεί, κατά τη γνώμη μου, γύρω στο 2%, στο τέλος του χρόνου οι καθαρές θέσεις εργασίας θα είναι περισσότερες σε σχέση με πέρυσι.
Η οικονομία ανακάμπτει. Το καταμαρτυρούν οι οικονομικοί δείκτες των τελευταίων μηνών, που καταγράφουν αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής, άνοδο του τουρισμού, αύξηση στους κλάδους της μεταποίησης, του λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Την ίδια ώρα το 2017 σημειώνεται σημαντική αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων, οι οποίες υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2015, γεγονός που αποδεικνύει τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος της χώρας.
Επίσης όλες οι οικονομικές αναλύσεις συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι παραγωγικές επενδύσεις προβλέπεται να αυξάνονται κατά 8,5%, ετησίως, την περίοδο 2017-2019. Επομένως, όσο βελτιώνονται τα πράγματα στην οικονομία, τόσο επιταχύνεται η μείωση της ανεργίας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το 2018, για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, η ανεργία θα υποχωρήσει κάτω από το 20% και θα σπάσει επιτέλους το ψυχολογικό όριο του ενός εκατομμυρίου ανέργων.
* Τα στοιχεία της Εργάνης δείχνουν μια δυναμική της απασχόλησης και μάλιστα σε μια περίοδο όχι τόσο ευνοϊκή για τη χώρα και την οικονομία, καθώς την τελευταία διετία υπήρχε στο προσκήνιο η διαρκής διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτή η αύξηση θέσεων εργασίας;
Η αλλαγή σελίδας στην οικονομία, και οι παρεμβάσεις του υπουργείου Εργασίας αποτελούν σίγουρα τους βασικούς παράγοντες της αύξησης της απασχόλησης. Το μείγμα στις πολιτικές απασχόλησης που εφαρμόζουμε από την πρώτη ημέρα στο υπουργείο Εργασίας φέρνει αποτελέσματα. Η ανεργία στην Ελλάδα είναι δημιούργημα της βαθιάς ύφεσης. Οι δήθεν φιλικές στις επενδύσεις κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, με τις λανθασμένες πολιτικές δεκαετιών που ακολούθησαν, χρεοκόπησαν τη χώρα. Το δε λάθος μείγμα πολιτικών τους εν μέσω κρίσης οδήγησε τον ιδιωτικό τομέα σε λουκέτα. Από 60 δισ. επενδύσεις τον χρόνο στην αρχή της κρίσης κατακρημνίστηκε στα 20 δις το 2014.
* Με τα ίδια εργαλεία, δεδομένων και των περιορισμών που συνεχίζουν να υπάρχουν, τι καταφέρατε να αλλάξετε;
Με τη μακροχρόνια ανεργία στο 70%-75% των ανέργων, βασικός στόχος μας εξ αρχής ήταν να δημιουργηθούν, έστω και προσωρινά, μισθωτές θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης το συντομότερο δυνατόν και να υποστηρίζουμε τους άνεργους για να αναπτύξουν, με τεκμηριωμένο προγραμματισμό, εκείνες τις δεξιότητες που επιταχύνουν την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Σε αυτή τη λογική απευθυνόμαστε στον ιδιωτικό τομέα με προγράμματα του ΟΑΕΔ, στα οποία επιδοτείται τμήμα του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους, προκειμένου οι εταιρείες να μπορούν να προσλαμβάνουν εργαζόμενους για τουλάχιστον δώδεκα μήνες, με δικλίδες για την αποφυγή υποκατάστασης θέσεων εργασίας. Σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε κλάδους και τομείς της οικονομίας που έχουν αναπτυξιακό πρόσημο και άρα δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Υλοποιούμε δράσεις για να αποφύγουμε τον κοινωνικό αποκλεισμό ομάδων που ανήκουν στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας, δηλαδή στους μακροχρόνια άνεργους μεγάλης ηλικίας, οι οποίοι πολύ δύσκολα προσλαμβάνονται από τον ιδιωτικό τομέα, μονογονεϊκές οικογένειες πολύ χαμηλών εισοδημάτων, οικογένειες που όλα τα μέλη της είναι άνεργοι.
Η Νέα Γενιά Κοινωφελούς Εργασίας στους δήμους της χώρας για 43.000 ανέργους, το πρόγραμμα για 10.000 ανέργους, ηλικίας 55-67 ετών, στις επιχειρήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ κα β’ βαθμού συνιστούν παρεμβάσεις που προάγουν την πλήρους απασχόλησης μισθωτή εργασία, επαναφέρουν την κανονικότητα στην καθημερινότητα και τη στοιχειώδη αγοραστική δύναμη σε οικογένειες που μέχρι πρότινος δεν είχαν κανέναν εργαζόμενο και συμβάλλουν στην πτώση της ανεργίας. Έτσι λοιπόν η ανεργία, από 27,1% που ήταν τον Απρίλιο - Μάιο του 2014, σήμερα βρίσκεται στο 21,7%.
* Η διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με το παρελθόν στο θέμα της κατάρτισης, αλλά και της υλοποίησης των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, έχει πραγματικό αντίκρισμα σε σχέση με την αγορά εργασίας και τις νέες θέσεις απασχόλησης;
Βεβαίως και υπάρχει διαφορετική φιλοσοφία και στο θέμα της κατάρτισης και σε αυτό της κοινωφελούς εργασίας. Καταρχάς με τον ανασχεδιασμό που κάναμε στις δαπάνες των πόρων ΕΣΠΑ εξασφαλίσαμε ότι ούτε ένα ευρώ δεν πάει χαμένο. Είμαστε σε θέση να υλοποιούμε μία δέσμη στοχευμένης και επιστημονικά επεξεργασμένης επαγγελματικής εκπαίδευσης και πρακτικής άσκησης στους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
Τα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης πλέον καταρτίζονται με βάση τα ευρήματα που προκύπτουν από τον Μηχανισμό Διάγνωσης Αναγκών της Αγοράς Εργασίας, που για πρώτη φορά λειτουργεί στη χώρα μας. Έχει καταγραφεί ότι το 35% των ωφελουμένων που μετείχαν στα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης βρήκε δουλειά είτε στην επιχείρηση όπου έκανε πρακτικά άσκηση είτε σε άλλη επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο όπου καταρτίστηκε ο ωφελούμενος. Είμαστε δηλαδή πάνω από τον μέσο όρο του 20% άλλων κρατών - μελών της Ε.Ε.
Σε ό,τι αφορά την κοινωφελή εργασία, μια σειρά νομοθετικές ρυθμίσεις που φέραμε επέτρεψαν τα πεντάμηνα να γίνουν οκτάμηνα και να διασφαλίσουμε εργασιακά και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων σε αυτά τα προγράμματα. Η Νέα Γενιά Κοινωφελούς Εργασίας συνδυάζει πλέον τη μισθωτή εργασία αφενός με τη βελτίωση των προσόντων των ανέργων μέσα από προγράμματα κατάρτισης στην πληροφορική και σεμιναρίων κοινωνικής επιχειρηματικότητας και αφετέρου με την προσφορά ουσιαστικών έργων μικρών υποδομών και υπηρεσιών προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Διαθέσαμε 342 εκατομμύρια ευρώ στους δήμους της χώρας με την καθοδήγηση και τη στενή συνεργασία με το υπουργείο μας, καταφεραμε να υποστηρίξουμε με προσωρινή εργασία τον σκληρό πυρήνα της ανεργίας, τους ανέργους που αποδεδειγμένα δεν βρίσκουν εύκολα δουλειά στον ιδιωτικό τομέα, σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα έργα που ωφελούν την κοινωνία.
* Να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι η υποστήριξη των μακροχρόνια ανέργων μεγάλης ηλικίας είναι προτεραιότητα;
Δεν θα το έθετα έτσι ακριβώς. Είναι εξίσου υψηλή προτεραιότητα η ανεργία των νέων. Όμως αυτή η ηλικιακή κατηγορία πρέπει να αποκτήσει μια πρώτη εργασιακή εμπειρία. Απαιτούνται διαφορετικές παρεμβάσεις και υπάρχει μια σειρά δράσεων από το υπουργείο και τον ΟΑΕΔ, από υποστήριξη της επιχειρηματικότητας μέχρι και ανάπτυξη πολύ εξειδικευμένων προσόντων.
Το θεμα είναι ότι η μακροχρόνια ανεργία, σε μικρές και μεγάλες ηλικίες, πέρα από την απώλεια εισοδήματος, επιφέρει κοινωνικό αποκλεισμό, αύξηση επεισοδίων βίας, κατάθλιψη και επιπρόσθετα προβλήματα υγείας, αλλά και κάνει τους ανθρώπους πιο ευάλωτους σε ακροδεξιές και νεοφασιστικές ιδεολογίες.
Αυτό το βιώσαμε δυστυχώς έντονα την περίοδο αυτής της κρίσης. Όταν το κράτος αδιαφορεί για όλα αυτά, ο κόσμος χάνει την εμπιστοσύνη του στους δημοκρατικούς θεσμούς. Ας σημειώσουμε επίσης ότι το ποσοστό φτώχειας στον πληθυσμό που εργάζεται, παρότι οι μισθοί έχουν διολισθήσει απελπιστικά λόγω της απορρύθμισης στην αγορά εργασίας, είναι στο 17%, ενώ στον άνεργο πληθυσμό υπερβαίνει το 60%.
Η οικονομία με το δικό μας μείγμα πολιτικών ανακάμπτει, αλλά οι μακροχρόνια άνεργοι χρειάζονται δουλειά σήμερα. Δουλειά με ένσημα, στην οποία να καταβάλλονται μισθοί στην ώρα τους, χωρίς καθυστερήσεις. Για εμάς το κράτος δεν μπορεί να μένει απαθές μπροστά σε αυτό το δράμα. Όταν ο ιδιωτικός τομέας αδυνατεί, οι παρεμβάσεις του κράτους πρέπει να στηρίζουν τη δημιουργία, έστω και, επαναλαμβάνω, προσωρινών θέσεων εργασίας.
* Είναι οριστική λύση, δεν είναι ανακύκλωση της ανεργίας;
Φυσικά και δεν είναι "οριστική" λύση, όπως και το επίδομα ανεργίας δεν είναι οριστική λύση! Είναι όμως, ή μάλλον πρέπει να είναι, η εγγύηση σε μια προσωρινή θέση εργασίας υποχρέωση του κράτους, όπως ακριβώς και το επίδομα ανεργίας, ή όχι; Εν τέλει, αν υπάρχει εναλλακτική στρατηγική, ας κατατεθεί προς συζήτηση.
* Πού αποδίδετε την προσπάθεια απαξίωσης αυτών των στοιχείων εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας; Εντάσσεται, πιστεύετε, στη γενικότερη στρατηγική της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Η Ν.Δ. συστηματικά καλλιεργεί ένα κλίμα καταστροφολογίας και επιχειρεί να μηδενίσει οτιδήποτε θετικό κάνει η σημερινή κυβέρνηση. Σε αυτή την προσπάθεια έχει συμμάχους ένα μεγάλο τμήμα των Μέσων Ενημέρωσης, τα οποία κινδυνολογούν ασύστολα και διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα με στόχο να δημιουργήσουν την εντύπωση στην κοινή γνώμη ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. έφερε τα χειρότερα.
Δεν είναι έτσι. Η σημερινή κυβέρνηση προσπαθεί όχι μόνο να κατανείμει με δικαιότερο τρόπο τα βάρη της αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής, αλλά και να βάλει φρένο και να αντιστρέψει την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, την ανεργία και τη φτωχοποίηση της κοινωνίας που προκάλεσαν οι πολιτικές των κυβερνήσεων Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ.
* Θα προσέθετα και την πρόσφατη αντιπαράθεσή σας με τον κ. Βρούτση όσον αφορά τα ποσοστά πλήρους και μερικής απασχόλησης την τελευταία τετραετία...
Είναι γεγονός ότι ο τομεάρχης Εργασίας της Ν.Δ., ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με επιλεκτικό τρόπο επικαλείται στοιχεία προκειμένου να υποστηρίξει ότι επί ΣΥΡΙΖΑ αυξάνεται η ανεργία, μειώνεται η απασχόληση και κυριαρχούν οι ευέλικτες μορφές εργασίας. Τα γεγονότα όμως τον διαψεύδουν. Επί ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. κάθε χρόνο η ανεργία υποχωρεί 2 μονάδες. Επί κυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ αυξανόταν κάθε χρόνο κατά 1,5 μονάδα. Η ανεργία των νέων μειώθηκε κατά 10%. Το 2014 ήταν στο 55%, όταν σήμερα έχει υποχωρήσει σχεδόν στο 45%. Η κυβέρνησή μας τα τελευταία δυόμισι χρόνια, έχει δημιουργήσει περισσότερες από 230.000 νέες θέσεις εργασίας, όταν οι πολιτικές της κυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ την περίοδο 2012-2014 οδήγησαν στην ανεργία 173.000 συνανθρώπους μας.
Επί Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ η μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 10,57 ποσοστιαίες μονάδες σε έναν μόλις χρόνο (σύγκριση Ιανουαρίου - Ιουλίου 2013, 2014). Επί των ημερών μας η ετήσια αύξηση της μερικής απασχόλησης απομειώνεται σταθερά. Κατανοώ τον αντιπολιτευτικό του ρόλο, εντούτοις θα ήθελα να επισημάνω ότι η αντιπολιτευτική τακτική πρέπει να έχει όρια όταν μιλάμε για θέματα όπως η αντιμετώπιση της ανεργίας, που συνιστά το μείζον πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας.
