Αναμφισβήτητα κεφαλαιώδους σημασίας στη συγκρότηση της πεποίθησης των Νεοελλήνων περί της μιας και αποκλειστικά ελληνικής Μακεδονίας είναι η “παιδεία”, αρχικά στη σχολική εκπαίδευση και κατόπιν στη διαθέσιμη βιβλιογραφία. Ωστόσο, ο πολιτικός χάρτης που προκύπτει μετά το 1912 παραμένει εν πολλοίς άγνωστος.
Το βιβλίο του ιστορικού Σπύρου Καράβα Οι Μακεδονίες των άλλων: το μαχαίρι της Ιστορίας και οι νομοτέλειες της Γεωγραφίας. Μικρό ανθολόγιο 1912-1992, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βιβλιόραμα, επιχειρεί να διερευνήσει την προέλευση των στρεβλώσεων, τις σκοπιμότητες και εμμονές που επιβιώνουν έως σήμερα στις συλλογικές αντιλήψεις και νοοτροπίες.
Τεκμήρια, χάρτες, κείμενα από την ελληνόγλωσση ιστοριογραφία αποτελούν το υλικό αυτής της ιχνηλασίας που ξεκινά μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, όταν η οθωμανοκρατούμενη από τον 14ο αιώνα Μακεδονία άλλαξε κυρίαρχους με την τμημάτισή της μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας και Βουλγαρίας.
