Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C23.6°C
2 BF 62%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.4°C22.5°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C19.9°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
24 °C
21.0°C24.8°C
4 BF 46%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.5°C
3 BF 40%
Βιβλίο / Μια πάλη με τον θάνατο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βιβλίο / Μια πάλη με τον θάνατο

Της Ευγενίας Μπογιάνου

Ο Μαλλαρμέ, το έργο του οποίου θαύμαζε ο Ρόντενμπαχ, είχε πει γι’ αυτόν πως «εισάγει το ποίημα στο μυθιστόρημα και το μυθιστόρημα στο ποίημα». Το μυθιστόρημα «Μπρυζ, η νεκρή» είναι ακριβώς αυτό: μια ποιητική πρόζα υψηλής πνοής και βαθιάς συγκίνησης, μια μελέτη του ερωτικού πάθους και της απώλειας, μια καταβύθιση χωρίς κανένα προστατευτικό στα σκοτεινά τούνελ του ψυχικού πόνου και της απόγνωσης.

Ο Ζωρζ Ρόντενμπαχ (1855 - 1898) γεννήθηκε στην πόλη Τουρναί του Βελγίου αλλά έζησε στο Παρίσι όπου και αφοσιώθηκε στην ποίηση. Ενώ τα πρώτα του ποιήματα είναι επηρεασμένα από το πνεύμα του παρνασσισμού, αργότερα κάνει στροφή προς τον συμβολισμό. Το σύντομο αλλά εξαιρετικά πυκνό μυθιστόρημα «Μπρυζ, η νεκρή» είναι ένα κορυφαίο δείγμα αυτής της στροφής του στον συμβολισμό. Κυρίαρχο πρόσωπο -ναι, πρόσωπο- είναι η ίδια η πόλη, η Μπρυζ, με τη μυστικιστική και παρακμιακή ατμόσφαιρά της, τα σκοτεινά ανεξιχνίαστα κανάλια, τα παλιά μουράγια, τα γοτθικά κτήρια, όλα αυτά που έχουν καταλυτική επίδραση στον ψυχισμό των ανθρώπων. Ο ίδιος ο συγγραφέας λέει στον πρόλογό του: «Σ’ αυτή τη μελέτη πάθους, θελήσαμε να προσεγγίσουμε κυρίως το θέμα της Πόλης, της Πόλης ως ουσιώδους σημασίας προσώπου, που επηρεάζει ψυχικές καταστάσεις, συμβουλεύει, αποτρέπει, αποφασίζει να δράσει». Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, όταν εκδόθηκε το κείμενο, προκάλεσε σκάνδαλο με τις τριανταπέντε ασπρόμαυρες φωτογραφίες που το συνόδευαν και που απεικόνιζαν τα μέρη τα οποία περιγράφονται. Ένα τμήμα αυτών των φωτογραφιών κοσμούν και τη σημερινή έκδοση.

Ο Υγκ Βιάν, συγκλονισμένος από τον θάνατο της νεαρής γυναίκας του μετακομίζει στην Μπρυζ, μια πόλη μελαγχολική όσο και ίδιος, ικανή να στεγάσει το μέγεθος της οδύνης του, όπου ζει ήσυχα και αποτραβηγμένα σχεδόν για πέντε χρόνια, με μοναδική συντροφιά του την πιστή και αφοσιωμένη γριά υπηρέτριά του, την Μπαρμπ. Είναι ένας άνθρωπος σπαρακτικά μόνος, σπαρακτικά προδομένος. Αν και μυστικιστής, αρνείται να αποδεχτεί τον αποχωρισμό από την αγαπημένη του έστω κι αν θέλει να πιστεύει πως είναι προσωρινός, μένοντας πεισματικά, φετιχιστικά προσκολλημένος στα αντικείμενα που άφησε πίσω της. Πάνω στο πιάνο κείτονται τα μαλλιά της, το μόνο ζωντανό κομμάτι της, ό,τι απέμεινε από κείνην, αυτά τα μαλλιά φάνταζαν «ότι ήταν η ψυχή του σπιτιού».


Η θλίψη του Υγκ είναι ασίγαστη, αλλά με έναν τρόπο «τακτοποιημένη», μέχρι που ένα απόγευμα, ένα από κείνα τα κενά απογεύματα που ντύνεται κατάσαρκα τη θλίψη του και βγαίνει στους σκοτεινούς και υγρούς δρόμους της πόλης και δίχως τίποτα να τον έχει προετοιμάσει γι’ αυτό, συναντά το πιστό «αντίγραφο» εκείνης. Δίνει σ’ αυτό το «αντίγραφο» τις ιδιότητες του «πρωτότυπου». Εναποθέτει όλες του τις προσδοκίες πάνω του, με τη δύναμη και την απόγνωση που προσπαθεί κανείς να βγει νικητής από την πάλη με τον θάνατο. Μια πάλη βέβαια, έτσι κι αλλιώς, χαμένη. Τα όρια ανάμεσα σε πραγματικό και φανταστικό συγχέονται, τα περιγράμματα θολώνουν, τα παιχνίδια του μυαλού κυριαρχούν, οι ψευδαισθήσεις το ίδιο, οι επιθυμίες έχουν σάρκα, παίρνουν τη θέση των γεγονότων, το τέλος δεν μπορεί παρά να είναι αμείλικτο.

Πρόκειται για ένα κείμενο περίκλειστο - μεγάλο μέρος της αναγνωστικής απόλαυσης οφείλεται στην εξαιρετική μετάφραση της Ιωάννας Αβραμίδου, η οποία υπογράφει και την πολύ κατατοπιστική εισαγωγή-, μυστηριώδες, σκοτεινό, υγρό θα μπορούσαμε να πούμε, ένα κείμενο αντίστασης στην ανθρώπινη μοίρα, αλλά επίσης κι ένα κείμενο έξοχου λυρισμού. Ένας πικρός υπόκωφος λυγμός.

Την προσεγμένη έκδοση συμπληρώνουν ένα ποίημα του Rilke κι ένα του Zweig.

Georges Rodenbach, «Μπρυζ, η νεκρή»

Εκδ. Σαιξπηρικόν

Μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου

144 σελ. Τιμή: 12 ευρώ

Το σύντομο αλλά εξαιρετικά πυκνό μυθιστόρημα «Μπρυζ, η νεκρή» είναι ένα κορυφαίο δείγμα αυτής της στροφής του στον συμβολισμό. Κυρίαρχο πρόσωπο είναι η ίδια η πόλη, η Μπρυζ, με τη μυστικιστική και παρακμιακή ατμόσφαιρά της, τα σκοτεινά ανεξιχνίαστα κανάλια, τα παλιά μουράγια, τα γοτθικά κτήρια, όλα αυτά που έχουν καταλυτική επίδραση στον ψυχισμό των ανθρώπων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL