Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Βιβλίο / Πολλαπλός εαυτός
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βιβλίο / Πολλαπλός εαυτός

Ο θείος Βήσσος, ο αγαπημένος μεγάλος αδελφός της μαμάς, ένα καλοκαίρι, λίγο πριν το τέλος του, κοιτώντας με σημασία στα μάτια «με βλέμμα έντονο και καθόλου απλανές» τη διχοτομημένη ηρωίδα της Αλίκης Στελλάτου με το όνομα Μαρία -ή, αλλιώς, Μάρθα- στη νουβέλα «Γάτα στον κήπο», μιλώντας για τα όνειρα, συνδέει το έρεβος με τον Θεό. «Θεός και έρεβος είναι οι όψεις του ίδιου προσώπου» λέει. Όπως Μαρία και Μάρθα -ένα θήτα κι ένα γιώτα ικανά να κάνουν τη διαφορά- είναι οι δύο αλληλοσυμπληρούμενες όψεις που απαρτίζουν την εικόνα ενός κατακερματισμένου, αντιφατικού, πολλαπλού εαυτού, ο οποίος στροβιλίζεται γύρω από τον ίδιο, ξύνοντας διαρκώς, με επιμονή, τις πληγές του. «Η Μαρία και η Μάρθα ήταν δύο άνθρωποι∙ δύο άνθρωποι από τους οποίους ο ένας έβρισκε και ο άλλος έψαχνε. Ή μπορεί να ήταν ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος με δύο ονόματα - ή δύο ζωές. Δύο ζωές ενός ανθρώπου που έψαχνε χωρίς να βρίσκει».

Επιλέγοντας πρώτο πρόσωπο για τις σχοινοτενείς σκέψεις της Μαρίας και το κατεξοχήν ενδοσκοπικό δεύτερο για τις στακάτες, γρήγορες σκέψεις της Μάρθας, η συγγραφέας περιστρέφεται συνεχώς γύρω από έννοιες όπως αυτή του ανολοκλήρωτου, του μισοξεχασμένου, του μισοορατού, του κενού, του μόνου, της κυκλικής κίνησης. Αναπολεί και αναπλάθει γεγονότα, φωτίζοντας κάθε φορά διαφορετικές πτυχές, καταφέρνοντάς το με τη συνεχή ατέρμονη πεισματική επανάληψη. Τα ίδια πράγματα, αλλά διαφορετικές οι γωνίες, μια μικρή, απειροελάχιστη μετατόπιση αλλάζει τη θέασή τους, αλλά μόνο για λίγο, μόνο για τόσο όσο χρειάζεται για μια αδιόρατη, υπαρκτή όμως, ρωγμή από όπου εισχωρεί και πάλι η αμφιβολία. Λέξεις που επαναλαμβάνονται, εικόνες που επανέρχονται διαρκώς, αντικείμενα που παίρνουν ζώσα υπόσταση, που κρύβουν μυστικά, ορατά μυστικά και αόρατα, παιχνιδίσματα ενός μυαλού διχασμένου, μπερδεμένου, γεμάτου πληγές. Οι πληγές είναι ανοιχτές, αιμορραγούν, κινδυνεύουν να μολυνθούν, να οδηγήσουν σε επώδυνους ακρωτηριασμούς.

Είναι λες και η ηρωίδα φοράει μαύρα γυαλιά μέσα στα οποία καθρεφτίζεται ο ορατός κόσμος, αλλά με μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου αργότερα ή νωρίτερα από τη στιγμή των συμβάντων. Γεγονότα που έχουν συντελεστεί ή θα συντελεστούν σε ένα απώτερο μέλλον, που προαναγγέλλονται όμως από το μη στατικό παρόν. Ένα παρόν που αποτελεί το μέλλον του παρελθόντος. Μια καταβύθιση στην απροσδιοριστία, την αγωνία, την ανησυχία, την αμφισημία και τη σύγχυση. Και όταν εντέλει αποκαλύπτεται το γεγονός που επέφερε την πληγή, δεν έχει τόση σημασία αυτό καθαυτό, αλλά μόνο ο κλονισμός που το συνόδευσε. Γι’ αυτό τον κλονισμό, που μετατοπίζει τα όρια του εγώ, φυτεύοντας αμφιβολίες, παρασύροντας ακόμη και σε ένα μεταφυσικό ταξίδι, αναζητώντας ματαίως διέξοδο, καταφέρνει να μιλήσει με εντυπωσιακό τρόπο η Στελλάτου. Εστιάζοντας στο επιμέρους μιλάει για το γενικό. «Του άρεσε πολύ η οδήγηση του θείου Βήσσου, ώρες ολόκληρες οδηγούσε και άλλες φορές μιλούσαμε και άλλες μέναμε σιωπηλοί, τόσο σιωπηλοί, που όταν γυρνούσαμε πίσω, ήταν σαν να τα είχαμε πει όλα».

Το ίδιο που κάνει και η Στελλάτου. Ενώ αποσιωπά τόσα πολλά, καταφέρνει να πει σχεδόν τα πάντα. Να τα πει με τον πιο πλάγιο, υπαινιχτικό, κομψό, ονειρώδη τρόπο. Η «Γάτα στον κήπο» είναι μια νουβέλα γριφώδης, «ανοιχτή», μια σταυροβελονιά ακριβείας, ένα μάθημα ύφους από την πρωτοεμφανιζόμενη πεζογράφο.

Αλίκη Στελλάτου, «Γάτα στον κήπο»

Εκδ. Κίχλη

80 σελ. Τιμή: 8,80 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL