Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
Βιβλίο / Στα σύνορα δύο κόσμων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βιβλίο / Στα σύνορα δύο κόσμων

της Ευγενίας Μπογιάνου

Ο πρίγκιπας Αρμουρόπουλος, «που ήταν ποιητής και ήξερε από ελευθερία», από τον πόνο του αποχωρισμού όταν έχασε τη Μερσούδα, την αγαπημένη του κόρη, βυθίστηκε στην αρρώστια της λήθης, «ένα σκοτάδι γενικό, ένα βύθισμα» από το οποίο δεν συνήλθε ποτέ. «Σκέφτηκα τη μάνα μου πίσω στην πατρίδα κι αναρωτήθηκα αν πράγματι θα την ξαναέβλεπα ποτέ. Και αν θα ξαναέπινα μαζί της ένα ποτήρι κρασί» λέει ο ένας από τους πέντε Κούρδους, βυθισμένος στη νοσταλγία, καθώς η πάλη του για επιβίωση, σ’ αυτή τη σύγχρονη καθημερινή Οδύσσεια, είναι μαζί και μια πάλη ενάντια στη λήθη, όπου λήθη σημαίνει να γίνεσαι αόρατος στα μάτια των άλλων, να σκύβεις το κεφάλι για να μην τραβάς το βλέμμα, ξεχνώντας τελικά από πού έρχεσαι και πού πηγαίνεις, βάζοντας σαν στόχο μόνο το επόμενο βήμα ή την επόμενη μπουκιά ψωμί, από την οποία εξαρτώνται τα πάντα. Η πριγκίπισσα Μερσούδα, «σφαλισμένη στα σύνορα δύο κόσμων», βρίσκεται χωρίς άλλες επιλογές, «χωρίς γέφυρα με την παλιά της ζωή», χωρίς τη δυνατότητα να πει ιστορίες γιατί «ποιος θα τις πιστέψει;»

Η νουβέλα του Νίκου Ξένιου «Το κυνήγι του βασιλιά Ματθία», και στα δύο επίπεδα στα οποία εκτυλίσσεται, καταπιάνεται με αυτό το δίπολο: νοσταλγία του παλιού, του οικείου, αυτού που έχει καταγραφεί στα κύτταρα και που η διάσωσή του, διά μέσου της μνήμης και της ιστορίας, εγγυάται μια συνέχεια της ύπαρξης από τη μία και, από την άλλη, o διαρκής αγώνας για επιβίωση σε σκληρές συνθήκες, σε μια αφιλόξενη και αντιφατική Ευρώπη, όπου το «εγώ» συρρικνώνεται και ετεροπροσδιορίζεται από τη ματιά του «άλλου» πάνω του. Μια ματιά που άλλοτε είναι ανάλγητη και άλλοτε, απλώς, αδιάφορη. Που δεν καταγράφει πρόσωπα και ιδιαιτερότητες, αλλά μόνο καταστάσεις: ενοχλητικές ή λιγότερο ενοχλητικές.

Η κεντρική αφήγηση έχει να κάνει με το ταξίδι πέντε αντρών από το Κουρδιστάν, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Σερβίας, για τη Βουδαπέστη. Δεν έχει τόση σημασία το πού πηγαίνουν όσο το από πού φεύγουν. Φεύγουν για να γλιτώσουν. Δίχως άλλη επιλογή, δίχως να ερωτηθούν, δίχως περιθώρια χρόνου για να προετοιμαστούν. Ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός τους, αντιθέτως είναι εχθρός. Η μοίρα τους είναι η μοίρα όλων των ξένων όπου Γης. Ένα βράδυ ο Μπίρκα, ο μεγαλύτερος από τους πέντε, πιάνει να αφηγηθεί την ιστορία της Μερσούδας, η οποία, διωγμένη σχεδόν από το παρθενικό κρεβάτι, βρίσκεται στους πρόποδες των νοτιοανατολικών Καρπαθίων, στη Βούδα, όπου την περιμένει «ένας καθολικός βάρβαρος», ο βασιλιάς Ματθίας. Η μορφωμένη πριγκίπισσα, «με μια φωτιά μέσα της αναμμένη που την κρατούσε σε επιφυλακή», αρνείται να δεχτεί τη μοίρα της, αγνοεί την αντρική εξουσία και το σκάει ξεκινώντας το δικό της ταξίδι στο άγνωστο, για να μεταμορφωθεί εν τέλει σε ελάφι, που, αιώνες μετά, αφήνει το βλέμμα του να πλανηθεί πάνω στους κατατρεγμένους της Γης. Ο Μπίρκα ίσως να μην ξέρει, μπορεί όμως να φανταστεί. Τη σκυτάλη της φαντασίας παίρνει κάποια στιγμή ο κεντρικός αφηγητής, για να την παραδώσει ίσως αλλού τελικά, σε μια αέναη κίνηση, όπου το μυαλό γεννά για να μπορέσει να αντισταθεί, όπου η δύναμη της αφήγησης παρηγορεί και αφυπνίζει.

Ο Νίκος Ξένιος, με σύμμαχό του μια στιβαρή, ποιητική, δουλεμένη ώς την παραμικρή λεπτομέρεια γλώσσα, με απροσποίητη λιτότητα και ακριβή ρυθμό, πετυχαίνει εξαιρετικά τη σύζευξη σκληρού ρεαλισμού και παραμυθίας, περνώντας με μεγάλη αφηγηματική άνεση από το ένα είδος στο άλλο, παραδίδοντας ένα πολυεπίπεδο κείμενο, που μεταδίδει στον αναγνώστη τη διαρκή, την απεγνωσμένη πάλη για ύπαρξη όταν όλα συνηγορούν για το αντίθετο και αφήνοντάς του στο τέλος την αίσθηση μιας άφατης, κόντρα σε όλα, τρυφερότητας.

Info: Νίκος Ξένιος, «Το κυνήγι του Βασιλιά Ματθία»

Εκδ. Κριτική

96 σελ. Τιμή:11 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL