Τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, εξαιρετικό μεταφραστή από τα ιταλικά, δεν τον γνώριζα, δεν έτυχε να διασταυρωθούν οι δρόμοι μας. Είχα όμως διαβάσει μερικά από τα βιβλία τού Ίταλο Καλβίνο που είχε μεταφράσει (στη συνέχεια μετέφρασε Κούρτσιο Μαλαπάρτε, Λουκίνο Βισκόντι, Αντόνιο Ταμπούκι, Λεονάρντο Σάσα). Όταν εκδόθηκε στη χώρα μας το “Playboy”, λίαν τολμηρό περιοδικό για τα ελληνικά δεδομένα (δημοσίευε φωτογραφίες γυμνών γυναικών, ηθοποιών, τραγουδιστριών και μοντέλων), και το πήρα στα χέρια μου, ένιωσα ευχάριστη έκπληξη όταν είδα σε αυτό εξαιρετικά άρθρα και συνεντεύξεις. Κυρίως, χάρηκα που σε κάθε τεύχος του φιλοξενούσε ένα ανέκδοτο διήγημα γραμμένο από Έλληνα συγγραφέα: το πρώτο το είχε γράψει ο Κώστας Ταχτσής. Ο Ανταίος ήταν ο διευθυντής του περιοδικού.
Τότε, μια ιδέα γεννήθηκε στο μυαλό μου: να γράψω ένα διήγημα, ερωτικό, αισθηματικό ή παράξενο, ώστε ν’ αρέσει στους απαιτητικούς αναγνώστες. Θα ήταν μια ιστορία κατάλληλη όχι για «κουλτουριάρηδες» -όρος απαξιωτικός εκείνη την εποχή-, αλλά μια ιστορία "διαβαστερή" που μπορούσε να κεντρίσει το ενδιαφέρον.
Κάθισα λοιπόν κι έγραψα ένα διήγημα με ναυτικούς και πόρνες (τίτλος "Ο Πλειστηριασμός"). Σε αυτό, ο ανώνυμος αφηγητής μιλάει για τον πλειστηριασμό μιας νεαρής παρθένας σ’ έναν οίκο ανοχής στην Καρταχένα της Κολομβίας, οίκο τον οποίο πράγματι είχα επισκεφτεί μερικά χρόνια πριν ως ναυτικός. Το έδωσα στον αρχισυντάκτη του "Playboy", τον Κωστή Γιούργο, ο οποίος το προώθησε στον Ανταίο Χρυσοστομίδη. Έτσι έγινε η γνωριμία μας στα γραφεία του περιοδικού κοντά στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, όπου μπαινόβγαιναν ωραίες γυναίκες, δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και άλλα πρόσωπα, ενώ αυτός έδινε εντολές και οδηγίες, πάντα αγχωμένος. Το διήγημά μου εκείνο δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 1990 με εικονογράφηση του Γιώργου Μπότσου - ακολούθησαν άλλα δύο.
Το 1993 εκδόθηκε από τον Καστανιώτη το βιβλίο "Ερώτων και Ασπασμών λαμπρόν απάνθισμα", το οποίο περιελάμβανε 52+1 ελληνικά διηγήματα δημοσιευμένα στο "Playboy" το χρονικό διάστημα 1985-1993. Ανάμεσά τους ήταν και "Ο Πλειστηριασμός". Την επιμέλεια του τόμου την έκανε η Πόπη Μουπαγιατζή (επιμελήτρια του περιοδικού "Θούριος" της οργάνωσης Ρήγας Φεραίος). Ο Ανταίος έγραψε τον πρόλογο με τίτλο «Εισαγωγή σ’ ένα θέμα ανοιχτό», διευκρινίζοντας στο Υστερόγραφό του ότι «Το θέμα είναι ανοιχτό, όπως υπαινίσσεται ο τίτλος αυτού του σημειώματος, επειδή τα διηγήματα συνεχίζονται - όπως και οι έρωτές μας».
Με τον Ανταίο ξανασυναντηθήκαμε χρόνια αργότερα, όταν ήταν υπεύθυνος ξένης λογοτεχνίας των εκδόσεων Καστανιώτη, μια θέση που λάμπρυνε με την παρουσία του, καθώς έκανε γνωστούς στους Έλληνες αναγνώστες μια πλειάδα κορυφαίων συγγραφέων από όλον τον κόσμο. Κι ήταν για μένα πολύ συγκινητικό που το 2007 με κάλεσε να συμμετάσχω στον τόμο "Ελληνικά εγκλήματα", όπου οι σημαντικότεροι Έλληνες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας έγραψαν από ένα διήγημα. Η ιδέα αντλήθηκε από τη συλλογή αστυνομικών διηγημάτων "Εγκλήματα-Εννέα ιταλικές ιστορίες" (Καστανιώτης, 2006), τα οποία είχε μεταφράσει ο ίδιος. Σ’ εκείνο τον τόμο συμμετείχαν διαπρεπείς συγγραφείς της Ιταλίας, ανάμεσά τους ο Νικολό Αμανίτι, ο Αντρέα Καμιλέρι, ο Μάσιμο Καρλότο και ο Κάρλο Λουκαρέλι.
Ο εξαιρετικά κατατοπιστικός πρόλογός του, που είχε αναφορές στην παγκόσμια αστυνομική λογοτεχνία και σε κλασικούς συγγραφείς που την υπηρέτησαν με επιτυχία, τελείωνε με την εξύμνησή της: «Έχω την αίσθηση ότι τελειώνοντας και το τελευταίο διήγημα, ο αναγνώστης θα έχει μπροστά του ένα πιο καθαρό κάδρο αυτού που ονομάζουμε νεοελληνική κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα θα έχει ψυχαγωγηθεί έτσι όπως μόνο η καλή αστυνομική λογοτεχνία μπορεί να κάνει. Μάρτυρές μου άνθρωποι σαν τον Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, που ήταν φανατικός αναγνώστης αστυνομικών μυθιστορημάτων, και τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, που θεωρούσε ότι η περιπέτεια της ζωής βρίσκεται μόνο στις αστυνομικές ιστορίες».
Το βιβλίο άρεσε και οι αναγνώστες το τίμησαν δεόντως. Πουλήθηκαν χιλιάδες αντίτυπα (η χαρά των εκδοτών) και ο Ανταίος, ικανοποιημένος από το εγχείρημά του, το οποίο επιβραβεύτηκε από το κοινό, με ξανακάλεσε να συμμετάσχω στις συνέχειές του, τα "Ελληνικά εγκλήματα" 2, 3 και 4 που εκδόθηκαν τα επόμενα χρόνια.
Τον Ανταίο Χρυσοστομίδη (Κάιρο 1952-Αθήνα 2015) τον αποχαιρέτησα μαζί με όσους τον αγαπούσαν μια ζεστή μέρα του περσινού Αυγούστου στο Πρώτο Νεκροταφείο της Αθήνας. Η απώλειά του ήταν οδυνηρή τόσο για τους φίλους του όσο για τη λογοτεχνία. Διότι ο Ανταίος είχε φλέβα λογοτέχνη -αυτό είναι εμφανές στα τρία πεζογραφήματα που πρόλαβε να γράψει και βρίσκονται στον τόμο "Αντίδωρο για τον Ανταίο Χρυσοστομίδη", επιμέλεια Μικέλα Χαρτουλάρη, Άγρα-Ίκαρος-Καστανιώτης, 2016-, την οποία ατυχώς δεν αξιοποίησε, καθώς είχε αφιερώσει τον χρόνο του στη δημοσιογραφία και στη μετάφραση. Ο άδικος θάνατός του -το 2013 τον χτύπησε μια σπάνια ασθένεια, η οποία είχε αλματώδη εξέλιξη-, στέρησε από τα ελληνικά γράμματα μια σπουδαία γραφίδα που μπορούσε να δώσει πολλά ακόμα.
* Ο Φίλιππος Φιλίππου είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο το μυθιστόρημα "Η γυναίκα ως έργο τέχνης", Κλειδάριθμος, 2015
