Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
11.2°C18.1°C
2 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.6°C16.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C16.4°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
9 °C
8.9°C14.6°C
0 BF 81%
Ήθελε να είναι ο συγγραφέας της πόλης της Αθήνας...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ήθελε να είναι ο συγγραφέας της πόλης της Αθήνας...

Των Γιώργου Χρονά, Χάρη Μεγαλυνού

Είναι τραγική η στιγμή να μιλάς για ένα φίλο μετά το κατευόδιό του. Πολύ περισσότερο όταν αυτός, ο ευγενής φίλος, είχε ένα θάνατο που δεν του άξιζε. Οι δολοφόνοι αν ήξεραν ότι αυτός ο συγγραφέας τούς είχε ως μοντέλο της τέχνης του, θα σκέφτονταν να σηκώσουν χέρι επάνω του. Όπως ακριβώς συνέβη και στον Βίνκελμαν, τον Ίβυκο, τον Παζολίνι, τον Ταχτσή, από ληστές και κακοποιούς, ανθρώπους που λατρεύουν το κακό και θύουν σ' αυτό, όπως η εποχή μας, η οποία ρέπει στο κακό σχεδόν μυστικιστικά.

Ο Κουμανταρέας μπορούσε να γίνει ο Τόμας Μαν της Ελλάδας, αλλά διάλεξε να γίνει ο συγγραφέας της Αθήνας και τοπιογράφος της πόλης του. Οι αναγνώστες του, ωστόσο, σε όλη την Ελλάδα, και όπου μιλιέται η ελληνική γλώσσα, ταξιδεύουν μέσα από τον ψυχισμό των ηρώων του στη δική τους πόλη ο καθένας. Η πεζογραφική του τέχνη δεν περιορίστηκε στην καταγραφή και μόνο της πραγματικότητας, αλλά στη μετουσίωσή της - καθίζηση με τέτοιο τρόπο ώστε το μυθιστόρημα να μετατρέπεται σε έργο τέχνης. Σ' αυτό μοιάζει με τον Παζολίνι που έχει ως μοντέλο τη Ρώμη και από κει όλο τον κόσμο, όπως και ο Παβέζε το Τορίνο.

Ο Κουμανταρέας μπόρεσε να το κάνει αυτό στην Ελλάδα ακριβώς εξ αιτίας της παιδείας του και της βαθιάς καλλιέργειάς του. Η παιδεία του αυτή περιλαμβάνει μουσική, θέατρο, κινηματογράφο, γραπτό λόγο... Όλες οι μούσες ήταν κοντά του. Δεν μπορούμε επίσης να λησμονήσουμε το μεταφραστικό του έργο με κορυφαία τη "Μπαλάντα του λυπημένου καφενείου" της Κάθριν Μακάλερς, το "Καθώς Ψυχορραγώ" του Ουίλιαμ Φώκνερ, τον "Λεντς" του Μπίχνερ, τον "Μπάρτελμπι τον γραφιά" του Χέρμαν Μέλβιλ κ.ά. όπου φαίνεται πέρα από τη γνώση της αμερικανικής και βρετανικής λογοτεχνίας και η σπουδαία μεταγλώττιση στην ελληνική αυτών των σπουδαίων συγγραφέων.

Το πρόσωπο του τέρατος αργά ή γρήγορα θα φανεί. Είναι βέβαιο ότι θα συγκρουστεί με τους ήρωές του. Θα το κλείσουν σε μια γωνία και θα το ρωτήσουν τι τους έφταιγε ένας άνθρωπος μέσα στη νύχτα, ανυπεράσπιστος, που δεν τον άκουγε παρά μόνο ο εαυτός του και ο Θεός, για να του αφαιρέσουν αυτό που δεν του έδωσαν, τη ζωή. Το φως.

Τον γνωρίσαμε από τον Τύπο της εποχής της δικτατορίας, με αφορμή τη δίωξή του με το νόμο "περί ασέμνου" για το "Αρμένισμα", το οποίο αργότερα τιμήθηκε με το Α' Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Η επιτυχία και η αναγνώριση στο ευρύτερο κοινό έγινε με τη μεταφορά στον κινηματογράφο του μυθιστορήματός του "Η φανέλα με το εννιά" από τον Παντελή Βούλγαρη.

Ο Τσαρούχης μας έλεγε: "Ό,τι κάνεις εκ του φυσικού, είναι καλό". Αυτή η φράση φαίνεται να διακατέχει όλο το έργο του Μένη. Γιατί έτσι είναι η ζωή των ανθρώπων του, των ηρώων του, που πορεύεται κάτω από τον ουρανό, την ιστορία. Τη μοίρα; Ο Κουμανταρέας έγραφε εκ του φυσικού, γι' αυτό στην περίπτωσή του δεν μπορεί να διακρίνει κανείς τη μυθοπλασία από το βίωμα. Γίνονται όλα ένα, μια χιονόμπαλα λόγου που παρασύρει τον αναγνώστη στη μαγεία του. Κι έτσι, ενώ είναι στιλίστας, δηλαδή εκλεκτικός, ταυτόχρονα γίνεται "λαϊκός" και τραγικός.

Τα βιβλία του θα παραμείνουν δίπλα στο κομοδίνο μας, καθώς τώρα ο ίδιος συνδιαλέγεται με τον Μπαχ, τον Χέντελ, τον Μιχαήλ Άγγελο, τη Μαρία Κάλλας... διαβάζοντάς τους σελίδες από το νέο του βιβλίο??? αυτό που συνέθεσε μες τη νύχτα??? βαδίζοντας τον  μοναχικό του περίπατο??? ανάμεσα σε  αστραπές, βροντές.

Και κεραυνούς.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL