Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Ο ζωογόνος αέρας της μπαρόκ μουσικής...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ο ζωογόνος αέρας της μπαρόκ μουσικής...

To 2ο Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής φέρει τον υπότιτλο Chiaroscuro που, κατά τον Δ. Γκουνταρούλη (φωτο), «με την σημασία του, φως και σκιά, συνοψίζει ιδανικά την έννοια των αντιθέτων η οποία βρίσκεται στον πυρήνα της μπαρόκ ιδεολογίας και αισθητικής»

Για δεύτερη φορά και για δύο διήμερα θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης το Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής. Ο ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του, διεθνώς καταξιωμένος σολίστ του βιολοντσέλου Δήμος Γκουνταρούλης, μας εξηγεί τη σχέση του με το μπαρόκ και το πώς προέκυψε το φεστιβάλ: «Έφυγα στα δεκαοκτώ από την Ελλάδα για να συνεχίσω τις μουσικές σπουδές μου σε ανώτερο επίπεδο στη Γαλλία. Ήδη όμως πριν φύγω, είχα αρχίσει να εμπλέκομαι με την αυτοσχεδιαστική σκηνή της Θεσσαλονίκης παίζοντας μαζί με τον Φλώρο Φλωρίδη και άλλα εκλεκτά μέλη της.

Στο Παρίσι, παράλληλα με την ολοκλήρωση των κλασικών μουσικών σπουδών μου, άρχισα σχεδόν αμέσως να δραστηριοποιούμαι στην πολύ γόνιμη τότε πολυεθνική και πολυπολιτισμική σκηνή της πόλης παίζοντας κατ' αρχάς και κυρίως jazz αλλά και διαφόρων προελεύσεων παραδοσιακές μουσικές και τις επιμειξίες τους καθώς και σύγχρονη πρωτοποριακή μουσική, δηλαδή του 20ού αιώνα. Ύστερα από ένα διάστημα η κλασική μουσική άρχισε να με κουράζει, όχι φυσικά τα εκπληκτικά έργα του ιδιώματος, αλλά η αφόρητη σοβαροφάνεια που συνοδεύει στην πλειονότητά τους τις εκτελέσεις και τους συντελεστές τους σήμερα. Έτσι αποδέχθηκα μια επαγγελματική πρόταση που μου έγινε από τη Βραζιλία κι αυτό οδήγησε στο να ζήσω και να εργαστώ εκεί για είκοσι ολόκληρα χρόνια, συμμετέχοντας φυσικά και σε περιοδείες σε ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο αλλά και στην Ευρώπη.

Στη Βραζιλία συνέχισα να ασχολούμαι με την jazz και τον αυτοσχεδιασμό αλλά και αρκετά άλλα ιδιώματα, εκεί όμως επίσης ήταν που συνειδητοποίησα ότι το όργανό μου, όπως και να το κάνουμε, ανήκει στη λόγια ευρωπαϊκή μουσική παράδοση. Η Παλαιά Μουσική, ολόκληρη η προκλασική περίοδος και ειδικά το μπαρόκ, ήρθαν τότε για να μου δώσουν διέξοδο στο πώς να παραμείνω εντός και να ασχοληθώ με αυτή την παράδοση, αποφεύγοντας όμως την τυπική 'κλασική μουσική'.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα και στην πόλη μου το 2015 και όταν με τίμησαν με μια θέση στο Δ.Σ. του ΜΜΘ, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα να προτείνω ήταν κάτι που έλειπε από τη Θεσσαλονίκη και συνολικά από τη χώρα μας, δηλαδή ένα φεστιβάλ μπαρόκ μουσικής. Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά πέρυσι με πολύ μεγάλη επιτυχία και από φέτος, που διαρκεί περισσότερες ημέρες και αντίστοιχα με πιο πολλές συμμετοχές -των όχι και τόσο πολλών σημειωτέον- Ελλήνων μουσικών, οι οποίοι ειδικεύονται στο μπαρόκ, ελπίζω ότι πλέον μετατρέπεται σε θεσμό».

Ως προς το τι τον σαγηνεύει τόσο στο μπαρόκ, ο Δ. Γκουνταρούλης λέει ότι είναι «η συνθετική, δομική αλλά και εκτελεστική ελευθερία του. Για εμένα είναι κάτι σαν ζωογόνος μουσικός αέρας. Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα πολιτική αναλογία εδώ, τα μέσα και γενικότερα η αισθητική του μπαρόκ βασίζονται στην ανισότητα με κάθε έννοια της λέξης. Η Γαλλική Επανάσταση έφερε ως βασικό πρόταγμα την ισότητα κι αυτό βέβαια πέρασε και στη μουσική. Η καθαυτή κλασική περίοδος χαρακτηρίζεται από την ισότητα, επίσης με όλες τις έννοιες της λέξης, που φυσικά είναι κάτι πολύ καλό, όμως από δημιουργικής πλευράς μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ομογενοποίηση ή και ισοπέδωση.

Κάτι τέτοιο θεωρώ ότι συμβαίνει τις τελευταίες δεκαετίες διεθνώς. Οι ίδιες ορχήστρες δηλαδή παίζουν με τον ίδιο τρόπο έργα από μια χρονική περίοδο περίπου πέντε αιώνων, από τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους συνθέτες και με καταγωγή κυριολεκτικά από τη μία άκρη της Ευρώπης μέχρι την άλλη, ισοπεδώνοντας όλα τα επιμέρους ρεύματα της λόγιας μουσικής. Το φεστιβάλ μας έρχεται να αντιπροτείνει τη διαφορετικότητα, εστιάζοντας κατ' αρχάς στα μικρά οργανικά σύνολα δωματίου. Την πρώτη φορά μάλιστα περιέλαβα μόνο οργανικά έργα. Φέτος προσέθεσα και κάποια φωνητικά και την επόμενη θα ήθελα να έχουμε και μερικά μπαρόκ έργα για μεγαλύτερα ορχηστρικά σύνολα».

To 2ο Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής φέρει τον υπότιτλο Chiaroscuro, που, κατά τον Δ. Γκουνταρούλη, «με τη σημασία του, φως και σκιά, συνοψίζει ιδανικά την έννοια των αντιθέτων η οποία βρίσκεται στον πυρήνα της μπαρόκ ιδεολογίας και αισθητικής».

Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου έργα υψηλής δεξιοτεχνίας για βιολί και μπάσο κοντίνουο από το DissensoDuo, δύο βιρτουόζους του μπαρόκ βιολιού και του τσέμπαλου, και στο δεύτερο μέρος ελεγειακά φωνητικά έργα για την απώλεια από τη σοπράνο Έλενα Κρασάκη με τη συνοδεία του εξαμελούς μπαρόκ συνόλου Sopra il Basso. Το Σάββατο 22 Νοεμβρίου θα ακουστούν φωνητικά έργα υψηλής συναισθηματικής φόρτισης από τον κόντρα τενόρο Νικόλα Σπανό με τη συνοδεία πενταμελούς συνόλου. Την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου στο πρώτο μέρος θα παρουσιαστούν έργα λιγότερο ή και καθόλου γνωστών συνθετών, με το μπαρόκ βιολοντσέλο σε πρωταγωνιστικό ρόλο από τετραμελές σύνολο και στο δεύτερο φωνητικά έργα που υμνούν τη χαρά της ζωής από τη μεσόφωνο Θεοδώρα Μπάκα με τη συνοδεία μπαρόκ βιολοντσέλου και τσέμπαλου. Τέλος, το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου παρουσιάζεται ένα πανόραμα της ευρύτητας υφών και διαθέσεων του μπαρόκ από τους πενταμελείς La Stravaganza Greca, με εξάρχοντες τον Σίμο Παπάνα στο μπαρόκ βιολί και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ στο μπαρόκ βιολοντσέλο αλλά και στο σπάνιο τετράχορδο βιολοντσέλο πίκολο.

Η προσέλευση του κοινού αναμένεται και πάλι μεγάλη γιατί, όπως λέει ο Δήμος Γκουνταρούλης, «πέρυσι με εξέπληξε πολύ ευχάριστα ο αριθμός του κοινού, αν και ομολογουμένως κάπου το περίμενα. Ο κόσμος διψάει πάντα για πράγματα με ψυχή αλλά και διαφορετικά. Αν του τα δώσεις καταθέτοντας κι εσύ την αλήθεια σου μέσα από και γι' αυτά, είναι σίγουρο ότι θα ανταποκριθεί».

ΘΑΝΟΣ ΜΑΝΤΖΑΝΑΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL