Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΓΙΑΝΝΗΣ / «Η τέχνη είναι πράξη αντίστασης»
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΓΙΑΝΝΗΣ / «Η τέχνη είναι πράξη αντίστασης»

Αυτοδίδακτος μουσικός, αρχικά ντράμερ σε rock συγκροτήματα και στη συνέχεια κιθαρίστας και κιμπορντίστας, ο Δημήτρης Κογιάννης σύντομα άρχισε να γράφει τραγούδια και -πριν ακόμα συμπληρώσει τα τριάντα χρόνια του- έχει ήδη κυκλοφορήσει δύο δίσκους ως συνθέτης. Η αρχή έγινε το 2014 με το «Aldebaran», ένα εφ’ όλης της ύλης πολυσυλλεκτικό album, καθώς σε αυτό μελοποιούσε αρκετούς Έλληνες ποιητές των αρχών του εικοστού αιώνα, τα τραγούδια ήταν εξαιρετικά ποικίλα συνθετικά και ενορχηστρωτικά και τα ερμήνευαν ουκ ολίγες εκλεκτές ανδρικές και γυναικείες φωνές.

Ανάλογη είναι η προσέγγισή του και στο «Spleen», που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό μόνο που αυτή τη φορά επικεντρώνεται στην ποίηση του Κώστα Ουράνη, υπάρχει ένας βασικός ερμηνευτής, ο Γιάννης Κούτρας και η ποικιλομορφία του μουσικού σκέλους είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. Συνομιλήσαμε με τον νεαρό δημιουργό, που ακολουθεί μεν μια τόσο δοκιμασμένη -αν όχι και κλασική...- οδό της ελληνικής τραγουδοποιίας, όπως η μελοποίηση ποίησης, αλλά με έναν τόσο προσωπικό, σύγχρονο, πρωτότυπο και εν τέλει αληθινά ανανεωτικό τρόπο!

Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα

* Αμφότεροι οι δίσκοι σου δεν είναι αυτό που λέμε «συνηθισμένοι ελληνικοί» της εποχής μας. Ποιες είναι λοιπόν οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές του «Aldebaran» και του «Spleen»;

Το «Aldebaran» ήταν ένα πάντρεμα διαφορετικών ποιητών -αν και οι περισσότεροι ανήκουν στη γενεά της δεκαετίας του 1920- και διαφορετικών ερμηνευτών. Στο «Spleen» μελοποιώ μόνο Κώστα Ουράνη με βασικό ερμηνευτή τον Γιάννη Κούτρα. Η ομοιότητά τους βρίσκεται στη διαφορετικότητα μουσικού ιδιώματος σχεδόν σε κάθε τραγούδι.

* Γιατί Κώστας Ουράνης σήμερα; Τι πιστεύεις ότι συνδέει την ποίησή του με τη σημερινή πραγματικότητα και γιατί μας αφορά;

Στην ποίηση του Κώστα Ουράνη, εξαιρώντας τον τρόπο γραφής της περιόδου, η διάθεση της φυγής μέσα από τα ταξίδια, η νοσταλγία και η δημιουργική μελαγχολία του είναι διάχυτες. Αυτά τα στοιχεία δεν περιορίζονται από τις εποχές, αφορούν το σήμερα, το χθες αλλά και το αύριο. Είναι κατά βάση ποίηση πλημμυρισμένη από το συναίσθημα και το συναίσθημα είναι διαχρονικό.

* Τι ακριβώς σημαίνει spleen για εσένα και γιατί το διαθέτει ο Ουράνης;

Spleen για εμένα σημαίνει ό,τι ακριβώς και για τον Μποντλέρ, δηλαδή μιαν «αρρώστια του πνεύματος», μιαν ακατανίκητη διάθεση φυγής και νοσταλγίας. Ο Μποντλέρ πρώτος έδωσε τον τίτλο "Spleen" σε ένα βαθιά μελαγχολικό ποίημά του. Την έννοια του spleen εισήγαγε στη νεοελληνική ποίηση ο Κώστας Ουράνης στη δεύτερη ποιητική του συλλογή το 1912.

* Πιστεύεις ότι υπάρχει και πολιτικός σχολιασμός, έστω και «υπόγειος», στην ποίηση του Ουράνη;

Η τέχνη αποτελεί τη ματιά του δημιουργού σε όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ο Ουράνης, λόγω και της ιδιότητάς του ως διπλωμάτης δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από την εποχή του. Η τέχνη είναι μια πράξη αντίστασης και ο καλλιτέχνης ζει την εποχή του και αφουγκράζεται τον παλμό της. Ο Ουράνης άλλωστε αποτελεί έναν από τους κύριους εκφραστές της «καταραμένης» γενεάς της δεκαετίας του 1920.

* Θεωρείς ότι αυτό που κάνεις, ειδικά σε αυτόν τον δίσκο, έχει κάτι ανάλογο ή έστω υπάρχει για εσένα μια πολύ έντονη αναφορά σε κάτι από το πρόσφατο ή μη παρελθόν της ελληνικής μουσικής;

Φυσικά θα εννοείς αν υπάρχει επιρροή από τον «Σταυρό του Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου... Αναπόφευκτο όταν τραγουδάει επίσης ο Γιάννης Κούτρας για θάλασσες και ναυτικούς, α λα όχι εσκεμμένο. Η μελοποιημένη ποίηση γενικότερα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόταν στο προσκήνιο κατά τη δεκαετία του 1970. Σήμερα έχει χαθεί μέσα στην υπερπαραγωγή και γι’ αυτό αφορά λίγους.

* Έχεις βάλει κάποιο στοίχημα με τον εαυτό σου κάθε τραγούδι του δίσκου να είναι διαφορετικού ιδιώματος, τουλάχιστον από το προηγούμενο και το επόμενο; Είναι εσωτερική ανάγκη σου η τόση πολλή συνθετική αλλά και ενορχηστρωτική ακόμα ποικιλία;

Στις ημέρες μας οι νέοι άνθρωποι έχουν στραφεί στη ρυθμική πλευρά της μουσικής ενώ εγώ γράφω μουσική που βασίζεται στη μελωδία. Ακούω σχεδόν όλα τα ιδιώματα και προσπαθώ να τις συμπεριλάβω στους δίσκους μου με σκοπό ένα ξεχωριστό αποτέλεσμα σε κάθε τραγούδι. Πάνω απ' όλα όμως αυτό το δικαίωμα μου το δίνει η ποίηση. Κάθε ποίημα είναι μια ξεχωριστή σκηνή από μια ταινία και, όπως τα soundtracks έχουν διαφορετικές μουσικές σε επιμειξία μεταξύ τους, θέλησα να έχει το ίδιο και ο δίσκος μου.

* Διαφοροποιείσαι από τους περισσότερους άλλους της σχολής των τραγουδοποιών στο ότι δεν ερμηνεύεις ο ίδιος το τραγούδια σου. Δεν σε ενδιαφέρει αυτό το σκέλος ή απλώς θεωρείς ότι δεν έχεις την ικανότητα να το κάνεις;

Θεωρώ ότι δεν έχω την ικανότητα να το κάνω. Το ότι ερμηνεύουν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι τα τραγούδια μου είναι μεγάλη τιμή για μένα.

* Τι σε έκανε να επιλέξεις ως βασικό ερμηνευτή τον Γιάννη Κούτρα, έναν πολύ καλό μεν τραγουδιστή, που όμως ομολογουμένως δεν είναι ακριβώς στο προσκήνιο εδώ και πολλά χρόνια;

Η επιλογή του Γιάννη Κούτρα έγινε μαζί με τον ιδρυτή της εταιρείας Μικρός Ηρώς και παραγωγό του δίσκου Άγγελο Σφακιανάκη. θεωρήσαμε ότι, με το να έχουμε ως βασικό ερμηνευτή εκείνον που τραγούδησε Καββαδία, ο οποίος επηρεάστηκε πολύ από την ποίηση του Ουράνη, θα μας έδινε μια άλλη δυναμική. Το ότι ο Κούτρας δεν είναι πλέον στο προσκήνιο δίνει πολλαπλές διαστάσεις στον δίσκο κάνοντάς τον να ταξιδεύει από το τότε στο τώρα.

* Και οι λόγοι που επέλεξες τις άλλες τέσσερις φωνές του δίσκου; Και αν ο Χρήστος Θηβαίος και ο Μίλτος Πασχαλίδης έχουν μια συνάφεια μεταξύ τους, αυτό δεν ισχύει και τόσο για τον Δημήτρη Ramone και βέβαια καθόλου για τη Σοφία Παπάζογλου, μια καθαρά λαϊκή ερμηνεύτρια.

Επέλεξα τον Χρήστο Θηβαίο για να αλληλοσυμπληρωθεί με τον Γιάννη Κούτρα σε ένα ντουέτο, για να ακούσουμε μαζί δύο φωνές που έχουμε αγαπήσει. Τον Μίλτο Πασχαλίδη γιατί ήταν ο ιδανικός για να ερμηνεύσει το "Νοσταλγίες", τον Δημήτρη Ramone γιατί τον θεωρώ έναν πολυτάλαντο νέο performer και τη Σοφία Παπάζογλου για να κοντράρει με τη λυρική φύση του τραγουδιού. Όταν έχεις μόνο μια γυναικεία φωνή στον δίσκο, οφείλεις αυτή να είναι «λαϊκή», όπως της Σοφίας.

* Πώς προέκυψε το κόμικς; Ήταν εξαρχής ιδέα σου να συνοδεύει τον δίσκο ή το σκέφτηκες κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων;

Η ιδέα για το κόμικς υπήρχε εξαρχής, ήθελα αυτός ο δίσκος να είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση, να έχει ήχο, κείμενο και εικόνα. Μαζί με τα χειρόγραφα του ποιητή που μου παραχώρησε ο αείμνηστος Μάνος Ελευθερίου, το κόμικς έρχεται για να δημιουργήσει ένα βιβλίο CD που δίνει, κατά την άποψή μου, τρεις διαφορετικούς λόγους για να το αγοράσει κάποιος. Για την αγάπη μου στα κόμικς ευθύνεται ο πατέρας μου, είναι φανατικός τους.

* Πώς θα περιέγραφες το κοινό στο οποίο απευθύνεται ο δίσκος;

Θεωρώ ότι μπορεί να μιλήσει ταυτόχρονα στον εξηντάρη και τον εικοσάρη, απλά πρέπει ο πρώτος να έχει μέσα του λίγο από τον δεύτερο και το αντίστροφο. Είναι ποίηση και η ποίηση σε αγγίζει όπου σε βρει!

* Και τα σχέδιά σου σχετικά με τον δίσκο, αν υπάρχουν κάποια ακόμα, αλλά και για τη συνέχεια και ιδίως τον επόμενο;

Υπάρχουν σχέδια για ζωντανές εμφανίσεις τον χειμώνα, αλλά παράλληλα συνεχώς γράφω νέα πράγματα. Ετοιμάζω ένα δίσκο μελοποιώντας ποίηση του Κ.Π. Καβάφη και άλλον έναν με ποίηση του Ρώμου Φιλύρα. Το τι από αυτά θα υλοποιηθεί θα το δείξει το μέλλον...

Όποια και αν είναι η συνέχεια, κρίνοντας από τα μέχρι τώρα πεπραγμένα του Δημήτρη Κογιάννη σίγουρα θα αξίζει να την παρακολουθήσουμε με τη δέουσα προσοχή...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL