Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.2°C24.7°C
3 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
18 °C
14.8°C19.6°C
3 BF 59%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
16 °C
15.4°C18.0°C
5 BF 73%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
19.9°C22.2°C
4 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
19.5°C20.9°C
0 BF 43%
"Αλτσίνα" από την ομάδα "Ραφη"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Αλτσίνα" από την ομάδα "Ραφη"

Είναι, μάλλον απίθανο να κινδυνεύσει το συνθετικό μέγεθος του Γκέοργκ Φρήντριχ (ή Τζορτζ Φρίντερικ) Χαίντελ λόγω των αποκαλύψεων σχετικά με τη σκοτεινή πλευρά της λονδρέζικης μελοδραματικής του λάμψης, καθώς και εκείνης των συνδρομητών και πατρώνων της. Ήδη στα 1923, όσοι ριγούν με τα χορωδιακά και τις άριες του «Μεσσία» είχαν έλθει σε επαφή με τις αποκαλύψεις του Sir Newman Flower για τις επενδύσεις αυτού του «αγαπημένου Σάξονα», μεταξύ των ετών 1715 - 17, στην εμπλεκόμενη με το δουλεμπόριο εταιρεία South Sea Company.

Η εικόνα αυτή, ωστόσο, συμπληρώθηκε σε αξιοσημείωτο βαθμό από το πρόσφατο βιβλίο του David Hunter «Οι ζωές του Τζωρτζ Φρίντερικ Χαίντελ»1, όπου εκτίθενται αποκαλυπτικές λεπτομέρειες για τις επενδύσεις στο δουλεμπόριο τουλάχιστον του ενός τρίτου των συνδρομητών της «Βασιλικής Ακαδημίας της Μουσικής» (1719 - 1728), καθώς και για περαιτέρω επενδυτική δράση του ίδιου του Χαίντελ στην -επίσης αναμεμειγμένη με το δουλεμπόριο- «Βασιλική Αφρικανική Εταιρεία της Αγγλίας», μετοχές της οποίας αγόρασε περί το 1720 και εξαργύρωσε στα 1732, οπότε προέβη σε τραπεζική κατάθεση στην Τράπεζα της Αγγλίας.

Ήταν συμπτωματικά η χρονιά που ο Χαίντελ, ως ευνοούμενος του βασιλέως Γεωργίου Β’ και διαχειριστής του Βασιλικού Θεάτρου, εισήλθε σε μοιραία για τον ίδιο αναμέτρηση με την ανταγωνιστική «Opera of the Nobility» του πρίγκιπα της Ουαλλίας Φρειδερίκου, που κατάφερε να του στερήσει το θέατρό του και να τον οδηγήσει στην ίδρυση ενός άλλου (Νοέμβριος 1734), εκείνου που σήμερα γνωρίζουμε ως Βασιλική Όπερα Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου.

Η διαμάχη έληξε με την πτώχευση του Χαίντελ, αλλά η σύνθεση των μεγάλων μελοδραμάτων της εποχής αυτής, όπως ο «Αριοδάντης» και η «Αλτσίνα» (16.4.1735), αμφότερα εμπνευσμένα από τον «Μαινόμενο Ορλάνδο» του Λοντοβίκο Αριόστο, δεν παύει να συνδέεται με την οικονομική δραστηριότητα ενός συνθέτη που είχε να αντιμετωπίσει μεγέθη σαν τον συνάδελφό του Νικολό Πόρπορα και τον σούπερ σταρ καστράτο Φαρινέλλι...

Όσα προαναφέρθηκαν υπαινίσσονται την ιλιγγιώδη τάξη εγχειρήματος που ανέλαβε η δραστήρια ομάδα «Ραφή», ένας σχηματισμός που συνενώνει νέους λυρικούς καλλιτέχνες σε έργα που δεν αγγίζει η ρεπερτοριακά πάμπτωχη κεντρική σκηνή της ΕΛΣ. Η δεδομένη, ωστόσο, κατανόησή μας για αστοχίες ή ανεπάρκειες του νεανικού ομίλου δεν οφείλει ανοχή σε ολισθήματα όπως ο αναριθμητισμός της μοναδικής χρονολογίας του συνοδευτικού προγράμματος, από 1735 σε 1753.

Η ίδια η παράσταση, σε σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση, αδυνατώντας φυσικά να ανταγωνιστεί τον σκηνικό πλούτο του εξοπλισμένου με την τελευταία λέξη της τεχνικής Κόβεντ Γκάρντεν της πρεμιέρας, κέρδισε, μολαταύτα, το στοίχημα επικέντρωσης της προσοχής, αφ’ ενός με τη μάλλον ενοχλητική συντόμευση των αριών κατά την επαναληπτική τους ενότητα και, κυρίως, με τον δεσμό ανάμεσα σε κοινό και υποκριτή που εγκαθιδρύει ο μικρός χώρος ενός θεάτρου, όπως το ήδη ιστορικό εκείνο «της οδού Κυκλάδων» του Λευτέρη Βογιατζή, στη μνήμη του οποίου, ως λάτρη του είδους και αδελφού λυρικού καλλιτέχνη, αφιερώθηκε η παραγωγή.

Αν και, όπως ήταν αναμενόμενο εν όψει έργου παρόμοιων απαιτήσεων, το καλλιτεχνικό επίπεδο δεν υπήρξε ομοιομόρφως υψηλό, διακρίναμε σημαντικές επιδόσεις από την υψίφωνο Σωτηρία Γιαννούδη στον επώνυμο ρόλο, η οποία προενέγραψε υποθήκη δραματικών αναθέσεων του μεγάλου ρεπερτορίου, τη μεσόφωνο Χρυσάνθη Σπιτάδη, ως ισχυρή Μπρανταμάντε, και την υψίφωνο Λητώ Μεσσήνη ως Μοργκάνα, που δοκιμάσθηκε μόνο στο υπερβατικών απαιτήσεων «Tornami a vagheggiar» (τυχαία άραγε το απέσπασε η Τζόαν Σάδερλαντ ως Αλτσίνα από τη Γκρατσιέλα Σούτι στην πρωτοπόρο ηχογράφησή της που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του έτους 1962;).

Ενισχυμένος δεξιοτεχνικά και στην εξαγγελία του εμφανίσθηκε ο δραστήριος τενόρος Γιάννης Φίλιας ως Ορόντε, υποσχόμενοι η υψίφωνος Μαριλένα Χρυσοχοΐδη ως (μικρός) Ομπέρτο και ο βαρύτονος Σωτήρης Τριάντης ως αδρός και αρρενωπός Μελίσσο. Μόνη απογοήτευσή μας η μεσόφωνος Αναστασία Κότσαλη, άγουρη (ακόμη;) στη φραστική και στη δεξιοτεχνική διαχείριση του ήρωα Ρουτζέρο. Το κουαρτέτο εγχόρδων, που επωμίσθηκε τη συνοδεία υπό τη διεύθυνση του Μιχάλη Παπαπέτρου στο τσέμπαλο, γρήγορα βρήκε τον ρυθμό που αναμένει κανείς από προσπάθειες συλλογικού οίστρου όπως αυτή...

1 Από τον εκδοτικό οίκο Boydell and Brewer, Δεκ. 2015, ISBN: 9781783270613.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL