Ακόμα και εκείνοι στους οποίους δεν αρέσει η μουσική του δεν μπορούν να αρνηθούν ότι ο Κ. Βήτα είναι πλέον μια εμβληματική φυσιογνωμία της ελληνικής electronica και το γεγονός αυτό και μόνο καθιστά την έλευση του «Ομόνοια» πριν λίγους μήνες κάτι πολύ περισσότερο από «την κυκλοφορία ενός ακόμα δίσκου». Και μετά πλέον και από το «Sala Sala», την προσέγγιση του στα ρεμπέτικα της Μαρίκας Παπαγκίκα και της Σωτηρίας Μπέλλου που παρουσιάστηκε σε δύο συναυλίες στις αρχές Ιουνίου στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, ήταν στιγμή για μιαν ακόμα χαλαρή συζήτηση με έναν μουσικό με τον οποίο μας συνδέει αμοιβαία εκτίμηση και φιλία εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Έχω την αίσθηση ότι την τελευταία εξαετία περίπου είσαι λίγο πιο παραγωγικός ποσοτικά από παλαιότερα, είναι σωστή; Και αν ναι, σε τι οφείλεται αυτό;
Γράφω συνεχώς μουσική, δεν σταμάτησα ποτέ, αυτή είναι η δουλειά μου. Απλά ανά δύο χρόνια σχεδόν πάντα κάτι κυκλοφορώ στην αγορά. Μου αρέσει η σύνθεση, καταλαβαίνω την ζωή μέσα από αυτήν, επικοινωνώ με τον εαυτό μου και τους γύρω μου, η μουσική είναι ο ερωτικός μου σύντροφος. Μέσα από αυτή τη σχέση στέλνω και λαμβάνω ουσιαστική αγάπη και, εξίσου σημαντικό, βγάζω το ψωμί μου.
Όπως και αν έχει, θα έλεγες ότι η δουλειά σου εξελίσσεται γραμμικά από δίσκο σε δίσκο, κινείται σε κύκλους ή απλά κάθε φορά κάνεις ό,τι νιώθεις και ανάλογα με την έμπνευση σου;
Η γραμμική εξέλιξη ίσως είναι κάτι που μπορεί να παρατηρεί κάποιος ο οποίος παρακολουθεί την μουσική μου. Σαν μουσικός παίρνω ερεθίσματα από απλά πράγματα γύρω μου τα οποία γίνονται αρμονία, μέρη ενός συνόλου, μουσικές εκτάσεις, αρμονία. Αντλώ έμπνευση ακόμα και από στοιχεία που χάθηκαν μέσα μου. Συνθέτω πρώτα για μένα τον ίδιο και μετά σκέφτομαι τι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα album. Κάπως έτσι...
Βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα την σχέση μεταξύ των τριών τελευταίων δίσκων σου. Αν δηλαδή το «Χρυσαλλίδα» θα μπορούσε πολύ ωραία να είναι ένας φόρος τιμής στη disco και στη μουσική – και όχι μόνο – της δεκαετίας του ’80 το «Αντήχηση» και σε ένα βαθμό και η «Ομόνοια» θα έλεγα ότι, συνειδητά ή μη, επιστρέφουν στον ήχο των Στέρεο Νόβα και μάλιστα στο ξεκίνημα τους. Συμφωνείς με αυτό;
Ta «Αντήχηση» και «Ομόνοια» έχουν μουσικά στοιχεία που δεν υπάρχουν στους δίσκους των Στέρεο Νόβα. Οι καινούργιες μου συνθέσεις νομίζω πως έχουν πολύ διαφορετική εξέλιξη από τα albums των ΣΝ. Στο «Ομόνοια» έχω χρησιμοποιήσει synthesizers και εφέ της δεκαετίας του ‘80 και ίσως αυτό φέρνει στο νου παλαιότερες εποχές. Θεωρώ όμως ότι η σύνθεση μου έχει μια πιο προοδευτική γραμμή τα τελευταία χρόνια από τον πιο στεγνό μινιμαλισμό που είχε πριν. Πάντα όμως στη μουσική μπερδεύεται ο χρόνος, εννοώ η ανάμνηση και το συναίσθημα μας. Το ότι ήμουν στους ΑΝ είναι κάτι που μάλλον θα με κυνηγάει. Εγώ έχω φύγει συνειδητά από αυτό όμως κάποιοι από τους παλαιούς fans εξακολουθούν να με συγκρίνουν με το τότε. Δεν μπορώ να κάνω κάτι για αυτό, ο καθένας είναι ελεύθερος να κρίνει την μουσική μου και το σέβομαι απόλυτα.
Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος για το ότι δίπλα στην πλειοψηφία των κομματιών του καινούριου δίσκου που είναι ηλεκτρονικά υπάρχουν και λίγα που για τα δεδομένα σου αγγίζουν τα όρια του ακουστικού ήχου ή απλά έτσι προέκυψε;
Η ακουστική μου πλευρά έχει την ίδια δύναμη που έχει και η ηλεκτρονική μου. Πολλοί βέβαια από τους fans μου όταν πιάνω την κιθάρα στις συναυλίες πηγαίνουν για μπίρες ή χοτ ντογκ, άλλοι μένουν στη θέση τους. Υπάρχουν τραγούδια που δεν χρειάζονται τίποτε άλλο από μιαν ακουστική κιθάρα και απλά τα αφήνω έτσι γιατί αυτή είναι η δύναμη τους. Είναι τραγούδια που συνδέονται από μια φυσική ταπεινότητα ή ανιδιοτέλεια και τα κρατώ σε αυτή την κατάσταση γιατί βρίσκω ότι έτσι είναι ολοκληρωμένα. Δεν γράφω μουσική για να γοητεύσω τον κόσμο. Δεν θα πήγαινε γενικότερα πουθενά η τέχνη αν οι καλλιτέχνες έκαναν κάτι τέτοιο.
Ομόνοια είναι για εσένα το (επί)κεντρο της πόλης όπου ζεις και εργάζεσαι ή ένα χωροχρονικό ορόσημο το οποίο λειτουργεί και ως σημείο ευρύτερης αναφοράς σου; Και με την ευκαιρία, πώς σου φαίνεται η σύμπτωση με τον τίτλο του τελευταίου δίσκου του Φοίβου Δεληβοριά που επίσης είναι το όνομα μιας περιοχής της Αθήνας, δηλαδή της Καλλιθέας όπου μεγάλωσε;
Δεν είχα καμία ιδέα για τον τίτλο του album. Απλά όταν έφτιαξα το εξώφυλλο και έβαλα ανάμεσα στα δύο ανθρωπάκια τις δύο σφαίρες έγραψα από πάνω «Ομόνοια» γιατί ήταν μια λέξη που έβρισκα πως στέκεται ανάμεσα στις ακρότητες. Έτσι προέκυψε...Βέβαια μπορεί να φταίει και το γεγονός ότι όλο το album ηχογραφήθηκε σε ένα στούντιο στην Πλατεία Βικτωρίας και για ένα μεγάλο διάστημα καθημερινά ζούσα την Ομόνοια. Επίσης είναι ένα album που διαχειρίζεται την ασάφεια και την αφασία της εποχής μας και ο τίτλος λειτουργεί αντιστικτικά Όσο για τον Φοίβο είναι ένας μουσικός που εκτιμώ αφάνταστα και μου αρέσει πολύ, όπως βέβαια και ο τελευταίος του δίσκος.
Από τότε που ξεκίνησες την προσωπική διαδρομή σου κάνεις κάποια ανεξάρτητα από αυτήν projects αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πιο συχνά και όλο και πιο απρόβλεπτα, Συγκατοίκηση, τα τραγούδια από τις ταινίες του Disney, πρόσφατα το «Sala Sala». Αυτό εξυπηρετεί μια συγκεκριμένη εσωτερική δημιουργική/εκφραστική σου ανάγκη ή απλώς είσαι ανοιχτός σε προτάσεις και δέχεσαι όσες σου φαίνονται ενδιαφέρουσες;
Απλά δέχομαι τις προτάσεις που βρίσκω ότι μπορώ να ταιριάξω σε αυτές. Μου αρέσει να φεύγω από τον δικό μου κόσμο και να συναναστρέφομαι με άλλους μουσικούς και συνθέτες όπως με τον φίλο μου Κορνήλιο Σελαμσή τον οποίο βρίσκω ιδιοφυή και συναρπαστικό συνθέτη. Μου αρέσει να μαθαίνω από τους ανθρώπους γύρω μου και ειδικά από τους μουσικούς. Πολύ συχνά μέχρι και σήμερα θεωρώ πως απλά είμαι ένας εικαστικός που κάνει μουσική και θέλω πολύ να μάθω για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι συνθέτες και οι μουσικοί γύρω μου. Όταν βλέπω τα synthesizers μου νομίζω ότι είμαι ένας ζωγράφος που του είπαν άνοιξε τα μηχανήματα μπας και βρεις κανένα χρώμα εκεί μέσα. Αυτή ίσως είναι η σχέση μου με την σύνθεση, κατά μιαν έννοια...
Μίλησε μου λίγο για το «Sala Sala». Πέραν του γεγονότος ότι, τουλάχιστον εγώ προσωπικά, δεν περίμενα ότι θα είχες τόσο βιωματική σχέση με το ρεμπέτικο, δεν δίστασες καθόλου να ασχοληθείς με ένα ιδίωμα που ακόμα και οι πιο φανατικοί φίλοι της μουσικής σου δύσκολα θα πίστευαν ότι θα καταπιανόσουν κάποτε μαζί του;
Είναι τόσα πολλά γύρω από αυτό. Όταν πήγα στη Μελβούρνη για τις σπουδές μου είχα τρία βινύλια στη βαλίτσα μου, τα «Η Εποχή Της Μελισσάνθης» του Χατζιδάκι, την 9η του Μάλερ από τον Bruno Walter και τα τραγούδια του Γιάννη Παπαιωάννου με την Σωτηρία Μπέλλου στις πρώτες εκτελέσεις τους. Παρόλο που άκουγα πολύ διαφορετική μουσική σαν έφηβος και νέος αργότερα έτυχε να έχω, λόγω του πατέρα μου, πολλά τέτοια ακούσματα. Έφηβος πήγαινα στα μαγαζιά που τραγούδαγαν η Μπέλλου, ο Τσιτσάνης, ο Ζαμπέτας, η Μοσχολιού, ο Μπιθικώτσης και έχω πολλές αναμνήσεις και εμπειρίες. Όταν μου έκαναν την ανάθεση από την Στέγη ήμουν πολύ προβληματισμένος όμως είπα θα το κάνω γιατί ήξερα από μέσα μου πως ακριβώς θα το προσέγγιζα και είμαι χαρούμενος γιατί το πέτυχα. Είναι ένα έργο που το αγάπησα γιατί παράλληλα είναι και βιωματικό σε κάθε επίπεδο, μουσικά και στιχουργικά. Εννοώ οι καταστάσεις που διαδραματίζονται στα τραγούδια είναι και βιώματά μου και τώρα ίσως ήταν η ιδανική στιγμή για να το αγγίξω.
Με ενδιαφέρει επίσης πολύ το γιατί επέλεξες την συγκεκριμένη προσέγγιση στο ρεμπέτικο που, έτσι όπως τουλάχιστον την εισέπραξα εγώ, συνοψιζόταν στην αφαίρεση όλων των ενορχηστρωτικών, ακόμα και των μελωδικών λαϊκών στοιχείων πλην βεβαίως των φωνητικών γραμμών. Και πάλι όμως μόνο της Θεοδώρας Μπάκα και όχι στα τραγούδια που ερμήνευσες ο ίδιος….
Η βασική μου ιδέα όταν το σχεδίασα ήρθε από την εμπειρία που είχα με ένα λεωφορείο όπου ακούγαμε λαϊκά αργά τη νύχτα στην Εθνική και ήμασταν κοιμισμένοι και κουρασμένοι. Κατέβασα πολύ τις ταχύτητες των τραγουδιών για να ακούγονται όλα πάρα πολύ αργά. Είναι ένα έργο για πολύ χαμηλές συχνότητες και διακροτήματα εκτός των φωνών. Επίσης η δεύτερη ιδέα μου ήταν να δημιουργήσω κάτι σαν...μεταμόσχευση, δηλαδή να τοποθετηθεί μια παλαιά καρδιά σε ένα νέο σώμα. Να ακουστούν τα τραγούδια με ένα σύγχρονο τρόπο αλλά ταυτόχρονα να κρατηθεί αυστηρά η φωνητική γραμμή ώστε όλα να δημιουργούν μιαν ελαφριά σύγχυση ανάμεσα στην ανάμνηση και το τώρα.
Εξακολουθείς να κάνεις αστική μουσική στον ίδιο βαθμό, περισσότερο ή λιγότερο σε σχέση με τότε που σχημάτισες τους Στέρεο Νόβα;
Δεν ξέρω πως να προσεγγίσω την έννοια αστική μουσική, νομίζω ότι κάποιες φορές είμαι κοντά σε αυτό και άλλες πολύ πιο μακριά. Πολλά τραγούδια και μουσικές μου γράφτηκαν κοιτάζοντας ο ίδιος φωταγωγούς και τοίχους, ίσως γιατί πάντα έμενα σε πολύ μικρά σπίτια και δωμάτια που δεν είχαν καμία θέα και ήθελα η μουσική μου να είναι σαν απέραντες εκτάσεις. Ίσως για αυτό το λόγο να μου αρέσει ο μινιμαλισμός, η ηλεκτρονική μουσική όπου σχηματίζεις μπλοκ από επαναλαμβανόμενα θέματα στο μουσικό πρόγραμμα. Είναι σαν να μην πηγαίνεις πουθενά αλλά ταυτόχρονα έχεις την αίσθηση ότι γνωρίζεις πως είναι ο κόσμος. Αν ζεις σε μικρό σπίτι είναι πολύ έντονο αυτό. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που ασχολήθηκα με την ηλεκτρονική μουσική...
Και οι πηγές έμπνευσης σου είναι πάντα τα προσωπικά σου βιώματα και η παρατήρηση των ανθρώπων και του κόσμου γύρω σου η έχουν προστεθεί και άλλες;
Μου αρέσει περισσότερο να ακούω τους ανθρώπους, με ξεκουράζει αυτό, μιλώ σπάνια ή επεμβαίνω σε μια συζήτηση. Σκέφτομαι, διαβάζω πολύ και όταν έρχεται η ώρα να γράψω ξαφνικά επικοινωνώ με ένα κομμάτι εσωτερικό του εαυτού μου ή άλλες φορές επικοινωνώ καθαρά μουσικά, δηλαδή δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο παρά μόνο οι μουσικοί συνδυασμοί των ήχων, τα διακροτήματα, οι συγχορδίες και εκεί είναι σαν να κάνω μια βόλτα σε έναν άγνωστο κόσμο. Έτσι περίπου γράφω.
Δεν έκρυψες ποτέ ότι όχι απλά έχεις δεχθεί επιρροές αλλά και έχεις συγκεκριμένες αναφορές όχι μόνο σε ονόματα του εξωτερικού αλλά και από την Ελλάδα με πρώτη και καλύτερη μάλλον την Λένα Πλάτωνος. Με όλη την σεμνότητα που γνωρίζω ότι σε διακρίνει θα έλεγες ότι βλέπεις σε σημερινούς μουσικούς αναφορές στους Στέρεο Νόβα;
Δεν έχω συναντήσει συνθέσεις που να μου θυμίζουν τους ΣΝ ή τους στίχους τους. Ακούω κατά καιρούς κάτι που κάποιες φορές μου θυμίζει το ραπ μου κυρίως αλλά δεν καταλαβαίνω τι γίνεται. Το ότι υπάρχουν πολύ καλά γκρουπ και μουσικοί είναι αναμφισβήτητο. Υπάρχουν πολλά που μου αρέσουν. Νομίζω ότι ο υπολογιστής Atari σε συνδυασμό με τα midi και τα synthesizers που είχαμε την δεκαετία του ’80 έκαναν την διαφορά στον ήχο του house και του breakbeat. Σήμερα έχουμε απίστευτη τεχνολογία όμως το άρωμα του Atari είναι ακόμα αξεπέραστο.
Μετά από έξι συναπτά χρόνια πολύμορφης κρίσης είσαι περισσότερο ή λιγότερο αισιόδοξος από ό,τι στην αρχή της για την έκβαση της;
Σε καμία δεκαετία και εποχή δεν ήμουν ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος. Έχω δει πολλές αλλαγές και πολλή στασιμότητα, υπάρχει κόσμος που εκστασιάζεται με τις υποσχέσεις αλλά προσωπικά προτιμώ τα έργα, ακόμα και τα πολύ απλά.
Και τα επόμενα σχέδια, άμεσα και ίσως και πιο μακροπρόθεσμα, αν έχεις ήδη κάτι στο μυαλό σου;
Θέλω να προωθήσω το «Ομόνοια», θέλω να φτιάξω κάποια βίντεο και να κάνω κάποιες συναυλίες αλλά παράλληλα και δικά μου πράγματα. Θα ήθελα να ξεκουραστώ και να φύγω για λίγες μέρες σε μιαν έρημη παραλία, να κάνω λίγα μπάνια και να χαρώ τον ήλιο.
Και να εμπνευστείς σίγουρα μερικά από τα κομμάτια του δίσκου που θα κυκλοφορήσεις σε δύο περίπου χρόνια, συνεπής στο ραντεβού σου μαζί μας που ο ίδιος οικειοθελώς έχεις ορίσει Κωνσταντίνε....
Κ. ΒΗΤΑ
ΟΜΟΝΟΙΑ
MINOS EMI
Το δέκατο τρίτο album του Κ. Βήτα από το ’99 που άρχισε την προσωπική του διαδρομή – και αφού βέβαια είχαν προηγηθεί άλλα πέντε με τους Στέρεο Νόβα – τον βρίσει να επισκέπτεται ξανά τα ηχοτοπία και τις ατμόσφαιρες του ιστορικού σχήματος με το οποίο ξεκίνησε αλλά φυσικά με όλη την ωριμότητα και τις εμπειρίες που έχει συγκεντρώσει στα χρόνια τα οποία μεσολάβησαν. Συμπληρώνοντας αυτό το μήνα τα πενήντα πέντε του χρόνια ο δημιουργός έχει πλέον τόση αυτοπεποίθηση για να νιώθει άνετα να κάνει κάθε φορά ό,τι ακριβώς θέλει και μόνον αυτό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό σήμαινε έναν δίσκο που ισορροπεί ανάμεσα στο «κλασικό» για αυτόν ηλεκτρονικό ύφος και σε λιγότερα πιο ακουστικά κομμάτια. Προσωπικά προτιμώ τους πιο «ανοιχτούς ορίζοντες» του «Αντήχηση» του ’13 αλλά, πέραν του ότι είναι θέμα γούστου, αυτό δεν έχει καμία σημασία. Ο Κωνσταντίνος ανέκαθεν ήταν πριν από όλα συνεπής με τον εαυτό του οπότε όποιος είχε βρει εξαρχής κομμάτια του δικού του εαυτού μέσα στην μουσική του δεν μπορεί παρά να συνεχίζει να ανακαλύπτει και άλλα, περισσότερα και κάθε φορά νέα.
Αυτή είναι η πλήρης μορφή του κειμένου που δημοσιεύθηκε στην Κόκκινη Καρφίτσα η οποία κυκλοφόρησε μαζί με το φύλλο της Αυγής του Σαββάτου 25 Ιουνίου
