Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Βαρβαρέσος, Έσενμπαχ και ΚΟΑ / Μουσική προσφορά για προσφυγόπουλα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βαρβαρέσος, Έσενμπαχ και ΚΟΑ / Μουσική προσφορά για προσφυγόπουλα

Του Κυριάκου Π. Λουκάκου

Όσο και αν την εξορκίζουμε, η προσωπική εμπειρία αποτελεί συχνά τον κρίσιμο μοχλό στράτευσής μας σε υψηλόφρονες στόχους. Στην περίπτωση του διάσημου πιανίστα και μαέστρου Christoph Eschenbach η άνευ αμοιβής μετάκληση του ιδίου στην Αθήνα και η εξίσου αφιλοκερδής προσφορά του σολίστ και των μουσικών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για την έκτακτη συναυλία της 29ης Ιανουαρίου (2020) θύμισαν σε πολλούς ότι και ο ίδιος ο Γερμανός ήταν ένας από τους «Vertriebenen» της Σιλεσίας, που πλήρωσαν με τον ξεριζωμό τους το εγκληματικό ναζιστικό καθεστώς της πατρίδας τους.

Το τετράχρονο προσφυγάκι από το μέχρι τότε Breslau της σημερινής Πολωνίας ήταν όμως επιπροσθέτως και ασυνόδευτο τόσο από τη μητέρα, που πέθανε στον τοκετό του, όσο κι απ’ τον αντιφρονούντα πατέρα, που έπεσε τιμωρητικά μαχόμενος σε τάγμα θανάτου του ανατολικού μετώπου. Το γεγονός ότι ο μικρός Κρίστοφ ανέκτησε την ομιλία του μόνον όταν η θεία που τον υιοθέτησε τον έφερε σε επαφή με τη μουσική εξηγεί και την ενίοτε αντισυμβατική αφοσίωσή του σε αυτήν, όπως μαρτυρεί εξάλλου η γεμάτη διακυμάνσεις σταδιοδρομία του.

Η αθηναϊκή συναυλία, όπως και εκείνη της 16ης Φεβρουαρίου, που ακολούθησε στη Μεγάλη Αίθουσα του Συλλόγου της Μουσικής της Βιέννης επικεφαλής της Φιλαρμονικής, συνδέονται με τη συμπλήρωση (στις 20/02) των 80 ετών του καλλιτέχνη και αναπόφευκτα ευλογήθηκαν από την απολογιστική διάσταση αυτού του στρογγυλού ηλικιακού οροσήμου. Και τούτο γιατί, παρά τις πολλές και σημαντικές θέσεις τής διαδρομής τού Έσενμπαχ, διαπιστώνουμε μιαν ανυπότακτη ιδιοσυγκρασία που εξηγεί και την ελάχιστα συστηματική οργάνωση της ογκώδους δισκογραφίας του.

Ο Έσενμπαχ φερ' ειπείν έχει ηχογραφήσει επίσημα ως πιανίστας μόνο το 1ο, 3ο και 5ο από τα κονσέρτα για πιάνο του τιμώμενου εφέτος Ludwig van Beethoven με μαέστρους τόσο διαφορετικούς και ενδιαφέροντες όσο ο Herbert von Karajan, ο Hans Werner Henze και ο Seiji Ozawa αντιστοίχως.

Για το «Αυτοκρατορικό» κονσέρτο λοιπόν, που εγκαινίασε τη συναυλία της ΚΟΑ, ο σολίστ Βασίλης Βαρβαρέσος διέθετε το ευεργετικό προνόμιο ενός εντόνως ενσυναισθηματικού πόντιουμ, που επέτρεψε στον λεπταίσθητο και ποιητικό δακτυλισμό του να λειτουργήσει διαλεκτικά για μιαν ερμηνεία πλούσια σε φωτοσκιάσεις αγωγής και δυναμικής κατεξοχήν στο α' μέρος, από το δαντελένιο touché σε ανταλλαγές με τα ξύλινα έως την καταιγιστική πληρότητα φράσεων, όπου ο συμπαγής ήχος του επέτυχε να μην εκπέσει σε πλησμονή θορύβου. Παραδειγματική έλλαμψη εσωτερικότητας και διαφάνειας διέτρεξε και το αργό μέρος, με εύλογη αναπνοή και ονειρική άρση μαέστρου και πιανίστα στο ύψος υπερβατικότητας της κίνησης. Απολαύσαμε από αμφότερους μια μουσική σύμπνοια με πυκνές εκφραστικές υποσημειώσεις, που κυριάρχησε και στη σμίλευση των ήχων του τελικού ροντό, προσδίδοντας αριστοκρατικότητα σε κάθε δεξιοτεχνική τροπή.

Όπως εν συνεχεία στη Βιέννη (με τα Rückert-Lieder από τον Matthias Goerne), έτσι και στην Αθήνα, από το πρόγραμμα δεν έλλειπε ο Gustav Mahler, κατεξοχήν μουσουργός του πανανθρώπινου άχθους. Και αν η αθηναϊκή συμφωνία του δεν προοριζόταν για τους λάτρεις των ασκήσεων δυναμικού εύρους, αναφορικά με την ανάδυση του α' μέρους από μιαν οιονεί σιγή της ορχήστρας, ο Έσενμπαχ ανέπτυξε μιαν ανάγνωση συνολικά νεανική και γήινη, χωρίς εκπτώσεις μουσικής ουσίας από την πανθεϊστική δοξολογία της φύσης που αποκαλύπτει η ιλιγγιώδης ενορχήστρωση. Ο σαρκασμός ήταν στη θέση του για το β' μέρος, με γνήσια όμως τη νοσταλγία για το βιεννέζικο σμάλτο του ενδιάμεσου Ländler. Ατμοσφαιρική υπήρξε και η κεντρική παράγραφος του γ' μέρους, σε εύστοχη αντιπαράσταση με τη γελοιογραφική μετρική επισημότητα των εξωτερικών της. Τέλος, αξιοσημείωτη ελαστικότητα και ασφαλή ειρμό κατέγραψαν οι ρυθμικές διακυμάνσεις στο καταιγιστικά φορτισμένο φινάλε, ενώ και η ορχήστρα ήρθη σε απόδοση υπέρτερη του μέσου επιπέδου της, χωρίς ηχητικές συγχύσεις ακόμη και στις πλέον έντονες φορτίσεις της απαιτητικής αυτής παρτιτούρας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL